Gỡ khó trong xây dựng các khu tái định cư
Cùng với tập trung mọi nguồn lực để phát triển KT – XH, thời gian qua, Vĩnh Phúc đề ra nhiều chính sách nhằm ổn định đời sống cho người dân có đất bị thu hồi phục vụ phát triển công nghiệp. Trong đó, đặc biệt quan tâm đến công tác tái định cư (TĐC), coi đây là một khâu quan trọng trong quá trình thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng (BT-GPMB) để triển khai các dự án. Tuy nhiên, quá trình thực hiện xây dựng các khu TĐC trên địa bàn vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc cần được tháo gỡ…
Huyện Tam Đảo đẩy nhanh tiến độ xây dựng các khu tái định cư, tạo sự đồng thuận trong nhân dân trong thực hiện giải phóng mặt bằng các dự án. Ảnh: Đức Chung
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có các khu TĐC phục vụ BT- GPMB để thực hiện đầu tư xây dựng hạ tầng các KCN như KCN Bá Thiện II, khu TĐC tại thôn Đồng Giang, thôn Ba Gò ở xã Trung Mỹ với diện tích được chấp thuận 3,93ha; KCN Thái Hòa – Liễn Sơn – Liên Hòa (khu vực II, giai đoạn 1) trên địa bàn huyện Lập Thạch, dự án dự kiến phải TĐC 37 hộ, diện tích dự kiến 0,596 ha; KCN Sông Lô I và II, dự kiến xây dựng các khu TĐC tại xã Tứ Yên, Đồng Thịnh, Yên Thạch; KCN Tam Dương I – khu vực 2, KCN Tam Dương II – khu A và B...
Riêng KCN Tam Dương II – khu A lại nằm trên địa bàn huyện Tam Dương và Tam Đảo, để phục vụ GPMB cần thực hiện 5 khu TĐC và 2 khu nghĩa trang. Trong đó, địa bàn huyện Tam Dương 2 khu TĐC và 2 khu nghĩa trang; huyện Tam Đảo 3 khu TĐC…
Khó khăn lớn nhất đối với các địa phương trên địa bàn tỉnh hiện nay là nguồn vốn thực hiện các dự án khu TĐC. Cụ thể, khu nghĩa trang phục vụ BT- GPMB để thực hiện đầu tư xây dựng hạ tầng các KCN rất lớn nên nguồn ngân sách huyện khó cân đối. UBND cấp huyện xác định vay Quỹ phát triển đất đầu tư xây dựng, nhưng gặp nhiều khó khăn trong việc bố trí nguồn vốn để trả Quỹ.
Hiện tại chưa có đơn giá đất cụ thể để tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn. Việc xác định các xã thuộc diện đồng bằng, trung du, miền núi hiện vẫn chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt nên chưa thể áp giá để thực hiện phê duyệt phương án GPMB.
Các hộ dân ở trong phạm vi GPMB của KCN chủ yếu là ở trong ngõ, xóm, đồi… nên đơn giá BT-GPMB đất thổ cư thấp, khoảng gần 500 nghìn đồng/m2. Trong khi đó, vị trí các khu TĐC có mức đơn giá nộp tiền sử dụng đất cao, khoảng từ 900 nghìn đồng đến 1,5 triệu đồng/m2; phần chênh lệch tiền sử dụng đất người dân phải chịu, việc này sẽ gây nhiều khó khăn trong công tác TĐC để BT- GPMB dự án KCN.
Các hộ được phê duyệt phương án BT từ giai đoạn (2014 – 2016) nhưng đến nay chưa nhận tiền BT do chưa có đất TĐC. Nay giao đất TĐC, theo quy định phải nộp tiền sử dụng đất ở thời điểm giao đất nên có tình trạng bất cập về giá đất.
Hơn nữa, các hộ không nhận tiền, chưa bàn giao mặt bằng với lý do đơn giá cũ đến nay đã không còn phù hợp, đề nghị kiểm kê, kiểm đếm lại và BT, hỗ trợ theo đơn giá năm 2022.
Đối với các hộ đã nhận tiền BT từ những năm trước, đến nay mới được giao đất TĐC nên phải nộp tiền theo giá đất ở thời điểm giao đất. Do phải nộp chênh lệch về giá đất giữa 2 thời điểm nên rất khó khăn cho người được giao đất.
KCN trước đây đã được giao cho nhà đầu tư (KCN Tam Dương II – khu B), sau đó được thu hồi giao chủ đầu tư và chấm dứt hiệu lực pháp lý của các quyết định quy hoạch chi tiết đã dẫn đến khó khăn trong việc triển khai quản lý quy hoạch KCN của địa phương.
Sau khi rà soát, tổng hợp báo cáo của UBND cấp huyện về việc đầu tư xây dựng khu TĐC phục vụ GPMB các KCN trên địa bàn và để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nêu trên, UBND tỉnh giao Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính nghiên cứu, xem xét việc cân đối, bố trí nguồn vốn ngân sách tỉnh để thực hiện các dự án khu TĐC phục vụ BT- GPMB các KCN trên địa bàn tỉnh; ưu tiên các dự án KCN được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư và các dự án trọng điểm của tỉnh.
Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị khẩn trương hoàn thiện việc xác định đơn giá đất; hoàn thành các nội dung theo quy định để tham mưu UBND tỉnh báo cáo HĐND tỉnh theo văn bản 5355 của UBND tỉnh.
Nghiên cứu việc xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ người dân theo quy định của pháp luật. Đối với công tác BT- GPMB từ những năm trước (2014 – 2016) nhưng đến nay mới thực hiện giao đất khu TĐC, Sở TN&MT cần khẩn trương đề ra giải pháp tháo gỡ khó khăn để báo cáo UBND tỉnh trong thời gian sớm nhất.
Để các địa phương quản lý tốt phạm vi, ranh giới của KCN, UBND tỉnh đã giao cho UBND huyện Tam Dương lập đồ án quy hoạch chi tiết theo phạm vi, quy mô của KCN Tam Dương II – khu B. Sở Xây dựng hướng dẫn, thẩm định để báo cáo UBND tỉnh phê duyệt KCN chưa được giao chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng.
Tập trung cho công tác xây dựng các khu TĐC, thời gian tới, UBND tỉnh quyết liệt chỉ đạo các đơn vị chức năng và địa phương chủ động thực hiện thiết kế cơ sở để triển khai công việc tiếp theo.
Đẩy nhanh quá trình lựa chọn xong nhà thầu thi công để triển khai xây dựng; phê duyệt phương án bồi thường và chi trả tiền BT cho người dân đã bàn giao mặt thi công.
Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động để tạo sự đồng thuận trong BT- GPMB...; chú trọng bảo vệ quyền lợi của người dân, góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện xây dựng các dự án.
