Focus: Bao giờ Hà Nội hết ô nhiễm không khí ?
Liên tiếp nhiều tháng qua, ô nhiễm không khí ở Hà Nội với chỉ số chất lượng không khí luôn ở mức 'báo động đỏ'. Điều này khiến nhiều người lo ngại các chất độc hại, ô nhiễm sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống, cũng như sức khỏe. Trong khi đó, Hà Nội vẫn loay hoay với bài toán quản lý chất lượng không khí.
Trong những tháng gần đây, Hà Nội liên tiếp đứng đầu thế giới về mức ô nhiễm không khí, chỉ số ô nhiễm không khí (AQI) trung bình 181 đơn vị, có ngày ở ngưỡng tím - đây là mức không khí không lành mạnh, tất cả mọi người có thể bị ảnh hưởng sức khỏe.
Theo Báo cáo thường niên về chỉ số môi trường do tổ chức Môi trường Mỹ thực hiện, Việt Nam là một trong 10 nước ô nhiễm môi trường không khí hàng đầu Châu Á. Tiêu biểu là ô nhiễm bụi PM 10, PM 2.5. Tại Hà Nội, Kết quả nghiên cứu cho thấy, có tới 29/30 quận, huyện, thị xã có nồng độ bụi PM 2.5 trung bình năm vượt quy chuẩn quốc gia.
Đến nay, Hà Nội vẫn chưa kiểm kê tổng thể các nguồn phát thải vào không khí. Nhưng giao thông được xác định có nguồn phát thải chính, đóng góp 70% tổng lượng bụi và khí thải. Với gần 7 triệu xe máy, trong đó khoảng 3 triệu xe cũ sản xuất trước năm 2000 vẫn ngày ngày hoạt động dẫn đến lượng khí thải ra môi trường lớn, làm vấn đề ô nhiễm ngày càng phức tạp.
Nếu không kịp thời kiểm soát phát thải mô tô, xe máy thì lượng khí thải khổng lồ thải ra mỗi năm không chỉ là câu chuyện về môi trường sống mà còn liên quan đến hạ tầng y tế, ùn tắc và tai nạn giao thông. Chính vì vậy việc kiểm soát khí thải là rất cần thiết và cấp bách.
Sử dụng xe máy là phương tiện đi lại thường xuyên, nhưng Chị Nga ở Hà Nội chưa bao giờ quan tâm đến việc phải đi kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ. Công việc bận rộn, nên chỉ khi xe hỏng chị mới đem đi sửa. Dẫn đến việc xe xuống cấp và làm tăng lượng khí phát thải ra môi trường.
Nếu chia lượng phát thải trên 1 chuyến đi thì xe máy vẫn là phương tiện có lượng phát thải ít hơn so với ô tô, nhưng xét theo các khí thải khác như CO, HC… thì mỗi chuyến đi bằng xe máy sẽ phát thải nhiều hơn. Trong khi đó ô tô phải kiểm định định kỳ. Còn xe máy chỉ cần kiểm định một lần khi xuất xưởng là có thể sử dụng mãi.
Mới đây nhất, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cũng đã đề xuất giai đoạn 2024-2025, Hà Nội sẽ thí điểm kiểm định hàng năm với xe máy từ 5 năm sử dụng trở lên, có thể nghiên cứu dán tem để phân biệt. Từ năm 2026 trở đi, xe máy sử dụng 3-5 năm trở lên phải kiểm định khí thải định kỳ. Về đề án này, nhiều chuyên gia cũng nhận định, sẽ có những khó khăn, thách thức trong quá trình thực thi.
Theo Sở TN và MT Hà Nội, về mặt môi trường, chính sách này giúp giảm 35,55% tổng lượng CO, 40% tổng lượng HC phát thải. Việc kiểm soát khí thải xe máy là cần thiết và cấp bách. Nhưng do đây đang là phương tiện đi lại của đại bộ phận người dân nên việc kiểm định đối với loại phương tiện này cần phải được tính toán kỹ lưỡng để thực thi hiệu quả.
Mời quý vị và các bạn theo dõi chương trình!
