Được so sánh với T-90, xe tăng T-80BVM làm gì ở Ukraine?

Bulgarian Military dẫn nguồn tin từ OverClockers cho biết, quân đội Nga vừa nhận một lô xe tăng T-80BVM mới. Cũng theo nguồn tin trên, lô xe tăng T-80BVM này được biên chế cho các đơn vị thiết giáp của Nga đang tham gia hoạt động tại chiến trường Ukraine.

Thông tin của OverClockers đã được công ty quốc phòng nhà nước Nga Rostec chính thức xác nhận. Lô xe tăng này được lắp ráp tại Nhà máy Kỹ thuật Vận tải Omsk. Đây là một minh chứng rất rõ ràng trong nỗ lực của Điện Kremlin nhằm khôi phục lại việc sản xuất xe tăng T-80BVM.

Mặc dù chưa có thông tin chính thức nào xác nhận rằng, lô xe tăng T-80BVM này được sản xuất mới. Tuy nhiên, từ những nguồn tin thu thập được, các chuyên gia quân sự cho rằng thông tin trên rất đáng tin cậy.

Vào đầu tháng 9/2023, nhiều phương tiện truyền thông đã đưa tin rằng, Moskva đã quyết định tiếp tục khôi phục việc sản xuất xe tăng T-80 tại nhà máy Omsk. Trên thực tế, các nhà máy sản xuất xe tăng chưa bao giờ ngừng hoạt động, tuy nhiên các nhà máy này chỉ chủ yếu sửa chữa xe tăng T-80 bị hỏng hóc trong quá trình sử dụng.

Xe tăng T-80BVM.

Sản lượng xe tăng hiện nay

Các chuyên gia phân tích quân sự thế giới nhận định, dường như Nga đang tăng cường sản xuất xe tăng nhằm bù đắp cho những tổn thất trên chiến trường.

Trước khi nổ ra xung đột ở Ukraine, nhà máy Omsktransmash mỗi năm sản xuất khoảng 40 xe tăng và hiện đại hóa khoảng 400 chiếc. Hiện tại, một số nhà máy sửa chữa thiết giáp nhỏ hơn chịu trách nhiệm tân trang lại các xe tăng T-80 cũ, trong khi Omsktransmash đảm nhận nhiệm vụ nâng cấp chúng thành xe tăng T-80BVM.

Các chuyên gia Mỹ lưu ý rằng, phiên bản chính xác cũng như đặc điểm của T-80 “mới” vẫn còn là một ẩn số. Cho đến nay, ngành quốc phòng Nga vẫn chưa sản xuất được loại xe tăng nào tiên tiến hơn T-80UK của Liên Xô, đây là mẫu xe tăng được đánh giá rất cao so với những phương tiện cùng thời.

Tháp pháo T-80BVM mới?

Cũng theo Bulgarian Military, dự kiến xe tăng T-80 phiên bản nâng cấp được chuẩn hóa theo những mẫu xe tăng hiện đại mà quân đội Nga đang sử dụng. Có nguồn tin cho biết T-80 mới có thể giống với xe tăng T-90M, loại xe được đưa vào sử dụng vào năm 2020. Đây được cho là cách tiếp cận nhằm giảm chi phí sản xuất.

Lộ trình hiện đại hóa tiềm năng cho T-80 mới có thể liên quan đến việc bổ sung pháo 2A82-1M tương tự trên xe tăng T-14 Armata, cùng với bộ nạp đạn tự động. Loại pháo này có thể sử dụng đạn xuyên giáp Vacuum-1, chiều dài lõi đạn là 1.000 mm, có thể phá hủy dễ dàng các loại xe tăng hiện đại của phương Tây.

Những cải tiến mới sẽ bổ sung cho xe tăng T-80 những tính năng tiên tiến hiện đại. Đáng chú ý nhất là pháo 2A82-1M có tầm bắn gấp ba lần so với các loại pháo tăng của phương Tây, khiến nó trở nên nguy hiểm hơn cho các phương tiện bọc thép của đối phương.

Việc hiện đại hóa T-80 cũng có thể đòi hỏi phải lắp lớp giáp phản ứng nổ thế hệ mới Malachite, một lớp bảo vệ tiên tiến mang lại khả năng phòng thủ vượt trội so với tổ hợp Relikt được trang bị trên xe tăng T-90M.

Tuy nhiên những cải tiến này có lẽ chỉ được nhìn thấy ở những lô T-80BVM sản xuất sau này, bởi những chiếc xe tăng vừa xuất xưởng vẫn sử dụng tháp pháo thế hệ cũ.

Lô xe tăng chiến đấu chủ lực T-80BVM mới của quân đội Nga.

Tổn thất T-80 của Nga ở Ukraine

Rất khó để xác định chính xác số lượng xe tăng T-80 mà Nga đã mất trên chiến trường Ukraine. Cuộc xung đột ở Ukraine đã diễn ra từ năm 2014 và có nhiều thông tin về số lượng xe tăng tổn thất của cả hai bên trong cuộc xung đột này.

Dựa trên báo cáo từ các nguồn quân sự Ukraine, ước tính của các nhà quan sát độc lập và tin tức truyền thông, Nga có thể đã mất vài chục xe tăng T-80 trên chiến trường Ukraine. Tuy nhiên, điều cực kỳ quan trọng là phải thận trọng khi tiếp cận những con số này vì chúng chưa được xác nhận chính thức và có thể rất khác nhau tùy thuộc vào nguồn.

Đặc điểm của T-80BVM

T-80BVM là phiên bản hiện đại hóa của xe tăng chiến đấu chủ lực T-80BV do Liên Xô phát triển, hiện đang có trong biên chế của quân đội Nga. Mục tiêu chính của việc nâng cấp T-80BVM là nâng cao khả năng chiến đấu và kéo dài tuổi thọ hoạt động của của xe tăng.

T-80BVM có chiều dài 9,56m, rộng 3,38m, cao 2,22m và nặng khoảng 46 tấn. Kíp chiến đấu của xe có 3 người (gồm trưởng xe, lái xe và xạ thủ). Xe được trang bị động cơ tua-bin khí, tốc độ tối đa 70 km/h trên đường trường và 45 km/h trên địa hình tác chiến.

Phạm vi hoạt động của T-80BVM phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như địa hình và tốc độ. Trên đường trường, xe tăng có thể di chuyển tới 500km mà không cần tiếp nhiên liệu. Tuy nhiên, điều kiện địa hình rừng núi có thể làm giảm phạm vi hoạt động của nó. T-80BVM có thể hoạt động được trong nhiều môi trường khác nhau, bao gồm khu vực thành thị, rừng rậm và đồng ruộng.

Xe tăng T-80BVM trên chiến trường Ukraine.

Vũ khí của T-80BVM

T-80BVM được trang bị pháo nòng trơn 125mm, có khả năng bắn nhiều loại đạn khác nhau, bao gồm đạn xuyên giáp (APFSDS) và đạn chống tăng (HEAT). Trên xe còn được trang bị súng máy 7,62mm và súng máy phòng không 12,7mm để bắn các mục tiêu bay thấp.

Về khả năng chiến đấu, T-80BVM có hệ thống điều khiển hỏa lực tiên tiến, bao gồm máy tính đạn đạo và kính ngắm ảnh nhiệt, giúp cải thiện đáng kể độ chính xác và khả năng phát hiện mục tiêu.

Để chống lại các loại tên lửa chống tăng và đạn HEAT, T-80BVM được trang bị lớp giáp phản ứng nổ thế hệ mới hiện đại hơn nhiều so với loại Kontakt-5 được dùng phổ biến trên các xe tăng T-72 và những biến thể T-80 trước đó. Lớp giáp đặc biệt này mang lại khả năng sống sót cao cho xe tăng trên chiến trường.

Lê Hưng (Nguồn: Bulgarian Military)