Dự án nuôi cá lồng công nghệ cao đắp chiếu đến bao giờ?

Tuy nhiên đến nay đã hơn 6 năm, dự án nuôi cá lồng đó vẫn án binh bất động.

Bức xúc từ công trình hồ Khe Đá

Hồ Khe Đá được coi là công trình đại thủy nông của tỉnh Nghệ An, được xây dựng từ những năm 70 của thế kỷ trước, sau này hàng năm nguồn vốn Nhà nước đều bỏ ra hàng chục tỷ đồng để tôn tạo.

Theo thiết kế, lưu vực đón nước của hồ có diện tích 50 km2, dung tích tích trữ 16 triệu m3 nước, đập có chiều cao 17m và mặt hồ rộng 550ha. Nhiệm vụ chính của công trình là phục vụ tưới tiêu cho 3.200ha lúa của hai huyện Tân Kỳ và Nghĩa Đàn, lòng hồ còn có nhiệm vụ phụ trợ phát triển thủy sản, đánh bắt 160 tấn cá/năm.

Cụm đầu mối bao gồm đập chính, tràn xả lũ, cống lấy nước, trạm phát điện 12 kW được xây dựng tại xã Nghĩa Đức thuộc huyện Nghĩa Đàn, nhưng do Cty TNHH Thủy lợi Tân Kỳ quản lý và khai thác (vì hệ thống tưới tiêu chủ yếu nằm ở huyện Tân Kỳ).

Ngoài công việc điều hành nguồn nước phục vụ tưới tiêu, hàng năm Cty Thủy lợi Tân Kỳ còn có nhiệm vụ ký hợp đồng nuôi trồng, đánh bắt thủy sản trong lòng hồ với Xí nghiệp Thủy sản Khe Đá.

Trao đổi với chúng tôi, ông Võ Văn Tuấn, GĐ Cty TNHH Thủy lợi Tân Kỳ cho biết: Ngày 25/5/2011, tại cuộc họp bàn giao gồm có đại diện UBND tỉnh, lãnh đạo Sở NN-PTNT, Sở TN-MT, Sở Kế hoạch Đầu tư đã giao Cty CP Lâm nghiệp Tháng Năm phải ký kết hợp đồng thuê mặt nước hồ Khe Đá với Cty TNHH Thủy lợi Tân Kỳ trước ngày 1/6/2011.

Ông Võ Văn Tuấn, GĐ Cty TNHH Thủy lợi Tân Kỳ

Thực hiện quyết định của UBND tỉnh, ngay sau cuộc hợp bàn giao, Cty Thủy lợi Tân Kỳ đã làm mọi thủ tục để thanh lý hợp đồng nuôi trồng đánh bắt thủy sản với Xí nghiệp Thủy sản Khe Đá.

Ông Tuấn bức xúc: Những tưởng Cty CP Lâm nghiệp Tháng Năm sẽ nghiêm túc thực hiện ký kết hợp đồng nuôi trồng và đánh bắt thủy sản với chúng tôi, nhưng mãi cho tới nay đã 6 năm trôi qua mà họ vẫn không ngó tới.

Trong lúc đó XN Thủy sản Khe Đá vẫn cứ hoạt động mà chúng tôi không có nguồn thu. Tai hại hơn là công tác bảo vệ lòng hồ bị xâm hại, ảnh hưởng tới công tác vận hành công trình để phục vụ tưới tiêu. Cty Thủy lợi Tân Kỳ cũng đã nhiều lần gửi đơn tới UBND tỉnh đề nghị làm rõ vấn đề, nhưng chẳng thấy hồi âm.

Đến kiến nghị từ công trình thủy lợi Sông Sào

Công trình thủy lợi hồ Sông Sào được khởi công xây xây dựng từ tháng 11/1999, nguồn vốn trái phiếu Chính phủ cấp cho Ban Quản lý Đầu tư xây dựng thủy lợi 4 thuộc Bộ NN-PTNT làm chủ đầu tư.

Cụm đầu mối nằm tại xã Nghĩa Lâm, huyện Nghĩa Đàn, bao gồm một đập chính dài 445m, cao 31,4m. Đập phụ dài 685m, cao 5,39m. Hệ thống điều hành lấy nước tưới tiêu có 2 tuyến cống. Tràn xả lũ điều tiết bằng điện năng.

Lưu vực đón nước của công trình 132 km2. Dung tích tích trữ hữu ích 51,42 triệu m3 nước trong hồ. Mặt nước hồ có diện tích 600ha. Nhiệm vụ công trình phục vụ tưới tiêu cho 6.200ha đất canh tác lúa, màu và cây công nghiệp cho huyện Nghĩa Đàn và thị xã Thái Hòa, cấp nước dân sinh trong toàn vùng hưởng lợi và cải thiện môi trường sinh thái. Ngoài ra công trình còn có nhiệm vụ nuôi trồng và phát triển nguồn lợi thủy sản.

Tiếp xúc với chúng tôi, ông Hoàng Văn Sơn - GĐ Cty TNHH Thủy lợi Phủ Quỳ buồn rầu: Hồ Sông Sào là công trình thủy lợi đa mục tiêu lớn nhất khu vực miền tây của tỉnh Nghệ An. Năm 2003 cụm đầu mối hoàn thành, đơn vị chúng tôi được UBND tỉnh giao quản lý, 2 năm sau công trình đã đi vào hoạt động phục vụ tưới tiêu cho hàng ngàn ha lúa, hoa màu và cây công nghiệp. Theo đó mặt hồ rộng mênh mông, Cty chúng tôi đã tổ chức một đội quân chuyên nuôi trồng và đánh bắt thủy sản, nguồn thu hàng năm đem về không nhỏ.

Ông Hoàng Văn Sơn - GĐ Cty TNHH Thủy lợi Phủ Quỳ

Đến ngày 25/5/2011 UBND tỉnh Nghệ An tổ chức cuộc họp chỉ đạo Cty Thủy lợi Phủ Quỳ giao mặt nước hồ để cho Cty CP Lâm nghiệp Tháng Năm nuôi cá lồng theo công nghệ cao. Theo đó Cty CP Lâm nghiệp Tháng Năm phải ký hợp đồng thuê mặt nước hồ Sông Sào trước ngày 1/6/2011.

Sau khi văn bản thỏa ước bàn giao đã được các bên ký kết, ngày 15/8/2011 Cty Thủy lợi Phủ Quỳ đã thảo hợp đồng gửi Cty CP Lâm nghiệp Tháng Năm. Tuy nhiên mãi tới tháng 8/2012 hợp đồng kinh tế mới được ký kết.

Ông Sơn bảo: Theo Nghị định 115/2008/NĐ-CP của Chính phủ thì bên thuê mặt nước hồ để nuôi trồng thủy sản, hàng năm phải trích nạp 8 - 10% sản lượng đánh bắt.

Tuy nhiên Cty Thủy lợi Phủ Quỳ chỉ tính 8%. Còn theo Quyết định 1330/QĐ.UBND-ĐT ngày 2/6/2010 của UBND tỉnh Nghệ An thì sản lượng đánh bắt cá hàng năm tại hồ Sông Sào là 2.000 tấn cá thương phẩm.

Dẫu vậy Cty Thủy lợi Phủ Quỳ chỉ tính 500 tấn, với giá tại thời điểm 40.000 đ/kg, thì số tiền Cty CP Lâm nghiệp Tháng Năm phải nạp 1,6 tỷ đồng/năm. Đó là chuyện thương thảo rất có thiện chí, nhằm giúp đỡ Cty Lâm nghiệp Tháng Năm hoàn thành tốt nhiệm vụ kinh doanh có lãi.

Thế nhưng khi ký hợp đồng chính thức hai bên đã thống nhất hàng năm Cty CP Lâm nghiệp Tháng Năm chỉ phải nạp cho Cty Thủy lợi Phủ Quỳ 500 triệu đồng. Thời gian thực hiện hợp đồng 50 năm, theo quy định của UBND tỉnh.

Hồ Sông Sào mênh mông nước

Vậy trong quá trình thực hiện hợp đồng liệu có gì trục trặc? Nghe vậy, GĐ Cty Thủy lợi Phủ Quỳ rầu rĩ: Hợp đồng hai bên đã ký kết rồi, lòng hồ Sông Sào, đơn vị chúng tôi cũng đã bàn giao rất sạch, vậy mà đã hơn 4 năm rồi, phía Cty CP Lâm nghiệp Tháng Năm vẫn không thực hiện.

Cá lồng công nghệ cao họ không nuôi, tiền thuê mặt hồ của chúng tôi họ không nạp, điều đó làm cho Cty Thủy lợi thất thoát nguồn thu rất lớn. Hiện mặt nước hồ Sông Sào không ai quản, đã ảnh hưởng tới công tác quản lý công trình.

Trước những bức xúc này, Cty Thủy lợi Phủ Quỳ đã nhiều lần gửi công văn tới Cty CP Lâm nghiệp Tháng Năm kiến nghị họ nghiêm túc thực hiện hợp đồng, thế nhưng họ vẫn không trả lời.

Vậy nên dư luận đang mong chờ sự vào cuộc của UBND tỉnh Nghệ An giải đáp sự hoài nghi: Vì sao Cty Lâm nghiệp Tháng Năm lại đắp chiếu đến nhiều năm không thực hiện dự án nuôi cá lồng theo công nghệ cao tại hồ Sông Sào và Khe Đá?