Đổi tên đường đâu phải chỉ thay biển

Thế nhưng, không mấy ai biết rằng, tên của tuyến đường này bị đặt sai. Tên chính xác phải là Kha Vạng Cân - một nhân sĩ trí thức nổi tiếng của Nam bộ. Bộ trưởng Bộ Công nghiệp nhẹ đầu tiên của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Đường Kha Vạn Cân, TP Thủ Đức, TP.HCM

Đáng tiếc, đây là không phải là trường hợp đặt sai tên đường hy hữu. Theo thống kê vừa được công bố, tại TP.HCM đang có 311 đường trùng tên; 38 tên đường đặt không chính xác nhân vật lịch sử hoặc địa danh; 21 tên đường không có ý nghĩa về lịch sử, văn hóa. Ngoài ra, còn nhiều đường khác đặt tên chưa phù hợp, chưa thống nhất ý kiến...

Từ năm 2020, Sở Văn hóa - Thể thao đã có văn bản đề xuất UBND TP.HCM xem xét điều chỉnh 38 tên đường đặt không chính xác này. Nhiều nhất là quận 1 (7 đường), quận 5 (7 đường), Bình Tân (4 đường), quận 4, 11, Củ Chi (3 đường), Thủ Đức (2 đường)…

Đáng chú ý, trong số 38 tên đường không chính xác, có những đường bị sai so với quyết định của UBND TP. Chẳng hạn, trong quyết định của thành phố đặt tên đường là Bùi Hữu Diên, nhưng khi ra cắm biển thực tế lại là Bùi Hữu Diện. Hay như đường Đỗ Cơ Quang thành Đỗ Quang Cơ; đường Đoàn Triết Minh thành Đoàn Minh Triết; Nguyễn Trọng Trì thành Nguyễn Trọng Trí...

Cũng có những tên đường do quyết định ghi sai họ tên. Chẳng hạn, tên đúng là Dương Tụ Quán nhưng quyết định ghi là Dương Tự Quán; Hoàng Xuân Hành thì quyết định ghi Hoàng Xuân Hoàn...

Sự tắc trách, cẩu thả đã rõ nhưng giờ sửa sai thế nào? Có sửa hay không?

Có thể nói, tên đường gắn với những giá trị lịch sử văn hóa nhất định, với những con người, số phận cụ thể. Việc đặt tên những người có công với đất nước cho mỗi con đường còn mang tính nhân văn, thực hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ người trồng cây”.

Việc đổi tên đường bị đặt sai là tất yếu. Điều này không chỉ là việc làm khoa học, trả lại tên gọi chính xác cho các nhân vật lịch sử được tôn vinh mà còn góp phần làm cho tên đường của thành phố bớt lộn xộn.

Nhưng đổi tên đường đâu chỉ là việc thay biển tên. Nó sẽ liên quan tới hàng trăm nghìn thủ tục thay đổi giấy tờ nhân thân, tài sản cá nhân của người dân.

Thiết nghĩ, với xu hướng số hóa dữ liệu thông tin cá nhân hiện nay, việc đổi tên đường không khó nếu có cách làm khoa học và ứng dụng công nghệ.

Các thông tin cá nhân đều đã được quản lý trên hệ thống số, sẽ không cần đi đổi hàng triệu hộ khẩu, không cần xếp hàng đi làm lại hàng triệu chứng minh thư.

Tất cả thông tin thay đổi sẽ được công nhận và đồng bộ trên môi trường số. Với các giấy tờ liên quan do ngành ngân hàng, giáo dục… quản lý, chỉ cần được xác nhận đã được cập nhật theo dữ liệu mới trên cổng thông tin dữ liệu quốc gia là được chấp nhận.

Tới đây, rất cần số hóa cả việc quản lý dữ liệu tên đường. Như vậy, sẽ không còn tình trạng đặt trùng, đặt sai, nếu kết nối được kho dữ liệu quốc gia thì các địa phương có thể tham khảo để thống nhất đặt tên chính xác, khoa học.

Nhiều việc khó trước đây không làm được, khi ứng dụng công nghệ thì lại trở thành dễ dàng. Quan trọng nhất là tầm nhìn, các cách tổ chức của cơ quan có trách nhiệm, có thẩm quyền.

Phan Tư

.