Đòi hỏi nỗ lực lớn, quyết tâm cao

Trước hết, nói về thuận lợi trong công tác thu ngân sách nhà nước trên địa bàn, điều dễ nhận thấy, các chính sách, văn bản chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh về ưu đãi, miễn giảm, gia hạn nộp thuế được ban hành kịp thời, làm giảm bớt khó khăn cho người nộp thuế, góp phần nuôi dưỡng nguồn thu ngân sách nhà nước.

Hoạt động xuất - nhập khẩu tại Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai và lĩnh vực kinh doanh tiềm năng như du lịch, thương mại, dịch vụ, đặc biệt là kinh doanh casino của Công ty Liên doanh Khách sạn quốc tế Lào Cai đã ổn định trở lại sau dịch Covid -19, mang lại nguồn thu quan trọng cho ngân sách.

Cùng với đó, dự kiến có thêm một số khoản thu góp phần tăng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn năm 2024. Đó là, tác động do chính sách trung ương ban hành: Bộ Công Thương ban hành quy định về giá bán lẻ điện bình quân, có hiệu lực từ ngày 4/5/2023 (mức giá tính thuế tài nguyên nước thiên nhiên sản xuất thủy điện là 2.006,79 đồng/kWh, tăng 4,66% so mức giá cũ), dự kiến tăng thu thuế tài nguyên 18 tỷ đồng.

Một số dự án thủy điện đi vào sản xuất, kinh doanh trong năm, gồm dự án thủy điện Bảo Nhai 1 do Công ty Cổ phần Xây dựng và Thương mại 299 làm chủ đầu tư, dự kiến quý II/2024 đi vào sản xuất, ước sản lượng tiêu thụ 30 triệu Kwh, số thuế nộp ngân sách nhà nước trong năm là 4,7 tỷ đồng; dự án thủy điện Mây Hồ do Công ty TNHH Năng lượng Mây Hồ làm chủ đầu tư, dự kiến tháng 4/2024 đi vào hoạt động, ước sản lượng tiêu thụ 10 triệu Kwh, số thuế nộp ngân sách nhà nước trong năm hơn 1,6 tỷ đồng; dự án thủy điện Nậm Tha Hạ do Công ty Cổ phần Phát triển năng lượng Minh Lương làm chủ đầu tư, dự kiến quý II/2024 đi vào hoạt động, ước sản lượng tiêu thụ 10 triệu Kwh, số thuế nộp ngân sách nhà nước trong năm hơn 1,6 tỷ đồng.

Một số khoản thu khác, như thu hồi từ xét xử vụ án LILAMA 184 tỷ đồng; truy thu khách sạn liên doanh quốc tế theo quyết định của Tổng cục Thuế 149 tỷ đồng; thu nợ khoản thu đóng góp của Công ty Đức Long 57 tỷ đồng; truy thu khoản thu đóng góp từ đường sắt còn phải nộp của Công ty TNHH một thành viên Apatit Việt Nam 97 tỷ đồng...

Tuy vậy, nhiều yếu tố bất lợi, khó khăn từ thực tế đến điều chỉnh chính sách đã tác động tới nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước, đó là: Doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn tỉnh chủ yếu là nhỏ, vừa và siêu nhỏ, nên khó khăn về vốn, thị trường, sức cạnh tranh thấp. Hoạt động thương mại biên giới tiếp tục bị ảnh hưởng bởi chính sách biên mậu của Trung Quốc; việc phân luồng, giao thông kết nối chưa đồng bộ; một số dự án lớn chậm tiến độ đã tác động rất lớn đến các khoản thu từ xuất - nhập khẩu trên địa bàn; dịch vụ và kết cấu hạ tầng phục vụ du lịch chưa đáp ứng yêu cầu.

Cùng với đó, các chính sách của Trung ương đã tác động, làm giảm thu ngân sách nhà nước trên địa bàn năm 2024. Có thể kể đến Nghị quyết số 42 ngày 18/12/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn, cho phép giảm thuế bảo vệ môi trường từ 1/1 - 31/12/2024, dự kiến làm giảm thu ngân sách nhà nước trên địa bàn năm 2024 là 132 tỷ đồng.

Nghị quyết 110 ngày 29/11/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc tiếp tục giảm 2% thuế suất đối với thuế giá trị gia tăng từ 1/1 - 30/6/2024, dự kiến làm giảm thu ngân sách nhà nước khoảng 30 tỷ đồng. Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung tiếp tục dừng hoạt động, dự kiến giảm thu ngân sách nhà nước khoảng 281 tỷ đồng (trong đó thu từ thuế, phí giảm 124 tỷ đồng; thu từ huy động đóng góp giảm 157 tỷ đồng). Ngoài ra, các chính sách, văn bản chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh về ưu đãi, miễn giảm, gia hạn nộp thuế kéo dài sang năm 2024 cũng làm giảm thu ngân sách nhà nước...

Tính đến 29/3/2024, thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh đạt 1.794 tỷ đồng, bằng 21,5% dự toán Trung ương giao, bằng 15,4% dự toán UBND tỉnh giao (gọi là dự toán tỉnh giao), bằng 127,6% so với cùng kỳ năm 2023.

Năm 2024, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh theo dự toán Trung ương giao là 9.178 tỷ đồng (thu nội địa 8.128 tỷ đồng, thu từ hoạt động xuất - nhập khẩu 1.050 tỷ đồng); theo dự toán HĐND tỉnh giao là 12.800 tỷ đồng (thu nội địa 10.500 tỷ đồng, thu từ hoạt động xuất - nhập khẩu 2.300 tỷ đồng). “Việc hoàn thành dự toán thu ngân sách nhà nước trên địa bàn năm 2024 sẽ không đơn giản, đòi hỏi các ngành và các địa phương phải nỗ lực rất lớn, quyết tâm rất cao”, bà Dương Thị Thu Hằng, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh cho biết.

Sở Tài chính đã kiến nghị, đề xuất với tỉnh giao Cục Thuế tỉnh chủ trì, phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục đẩy nhanh thu thuế, phí và thu khác (không bao gồm thu tiền sử dụng đất) đảm bảo hoàn thành và vượt chỉ tiêu kế hoạch HĐND tỉnh giao. Giao Cục Hải quan chủ trì, phối hợp Ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh, Sở Công Thương, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh và các cơ quan, đơn vị, địa phương có liên quan rà soát, đánh giá hiện trạng về các hoạt động xuất - nhập khẩu trên địa bàn hiện nay, trên cơ sở đó đề xuất giải pháp căn cơ để đẩy mạnh thu từ hoạt động xuất - nhập khẩu.

Quỹ Đầu tư phát triển, Quỹ Phát triển đất, Trung tâm Tư vấn và Dịch vụ tài chính tiếp tục tìm kiếm, huy động nguồn vốn của các tổ chức trong và ngoài nước nhằm tăng nguồn vốn hoạt động cho quỹ; tích cực, chủ động tham mưu lồng ghép nguồn vốn của các quỹ với vốn ngân sách để đầu tư tạo quỹ đất, tạo lập nguồn thu cho ngân sách tỉnh; tăng cường quản lý các quỹ đất “sạch”, trụ sở cũ của tỉnh để huy động hợp lý nguồn thu cho ngân sách. Trung tâm Tư vấn và Dịch vụ tài chính đẩy nhanh tiến độ thực hiện đấu giá thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đảm bảo thu tiền sử dụng đất năm 2024 theo kế hoạch đề ra.

Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Cục Thuế tỉnh đôn đốc các doanh nghiệp nợ thuế, phí, thu đóng góp trong lĩnh vực khoáng sản thực hiện nộp ngân sách theo đúng quy định của pháp luật...