Doanh nghiệp xăng dầu liên tục nhập hóa chất dung môi: Cơ quan chức năng cảnh báo 'nóng'

Nhập khẩu dung môi tăng vọt

Theo Cục Quản lý Thị trường TP.HCM, thời gian gần đây, một số doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa khai báo hóa chất "Dung môi hữu cơ hỗn hợp - Thinner" hoặc "Dung môi tổng hợp - Thinner" dùng để tẩy rửa kim loại, pha sơn quét tường.

Thực tế, hóa chất này có thành phần chính là dung môi nhẹ gốc dầu khoáng (có thể dùng làm nguyên liệu trong pha chế xăng) và dung môi nhẹ gốc dầu khoáng có bổ sung một lượng nhỏ tetrahydrofuran từ 0,5% đến 1,2% (không thích hợp dùng để pha chế xăng).

Cục Quản lý Thị trường TP.HCM đã gửi các Đội Quản lý Thị trường yêu cầu tăng cường kiểm tra, giám sát, triển khai các nghiệp vụ để kịp thời xử lý vi phạm các đối tượng kinh doanh phi pháp lợi dụng hàm lượng gốc dầu khoáng cao trong các dung môi nêu trên để sử dụng, pha chế xăng kém chất lượng, bất hợp pháp tiêu thụ trên thị trường nhất là trong thời điểm giá xăng dầu đang tăng cao như hiện nay.

Các Đội QLTT cũng cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát các hoạt động sản xuất kinh doanh hóa chất trên địa bàn, cập nhật bổ sung vào danh sách quản lý địa bàn đối với các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hóa chất, kho hàng chứa hóa chất.

Tình trạng nhập dung môi tăng có thể dẫn đến xăng kém chất lượng xuất hiện trên thị trường.

Trước đó, ngày 9/8/2022, Cục Hải quan TP.HCM cũng đã có văn bản cảnh báo sử dụng dung môi để pha chế xăng bất hợp pháp.

ThS Trần Thắm, Viện Hóa học Công nghiệp cho biết, chiêu làm xăng gia thường được các đối tượng áp dụng là để tạo ra xăng A95 giả, nhóm tội phạm pha 30% dung môi với 50% xăng A95 thật, còn lại là chất tạo màu vàng; hoặc dùng dung môi trộn với một phần nhỏ xăng nền A95 và chất kích Ron, chất tạo màu. Đối với loại E5, họ sẽ dùng 35% dung môi, 40% xăng nền A95, còn lại là chất kích RON, chất tạo màu.

Dung môi được sử dụng pha xăng giả là các sản phẩm hữu cơ tạp thu được trong quá trình chưng cất dầu mỏ, có chỉ số RON rất thấp. Dung môi chỉ được dùng trong các sản phẩm công nghiệp như pha trộn với sơn, sản xuất gỗ, thuộc da chứ không được dùng để tạo thành xăng dầu.

Cháy xe, hao mòn các chi tiết máy

Điều đáng nói, người tiêu dùng không thể nhận biết xăng kém chất lượng cho đến khi mua về, vận hành xe. Theo ThS Trần Thắm, sử dụng phải xăng giả, xăng kém chất lượng sẽ để lại nhiều hậu quả trực tiếp đối với động cơ máy móc.

Đầu tiên, các ống cao su trong hệ thống dẫn nhiên liệu của ô tô và xe máy chịu được xăng thật chứ không phải xăng giả. Do vậy, khi đổ xăng giả, các gioăng cao su bị nở ra sẽ xảy ra tình trạng rò rỉ xăng. Khi xăng rò rỉ chỉ cần một tia lửa điện là phát cháy.

Tiếp đến, xăng giả tác động đến kết cấu và làm động cơ hao mòn rất nhanh. Khi dùng xăng này, xe dễ xảy ra hiện tượng kích nổ, gây ra sóng áp suất mạnh. Các chi tiết về cơ khí như pittong dễ bị cong, mòn, hư hại.

Khi ôtô, xe máy đổ nhầm xăng kém chất lượng thì dẫn đến hiện tượng khó khởi động xe, hay chết máy trong quá trình xe chạy hoặc giảm công suất động c. Nguyên nhân là do xăng kém chất lượng không đảm bảo các thành phần hóa học, không đảm bảo trị số octan của nhiên liệu (trị số Octan đặc trưng cho tính chống kích nổ của nhiên liệu, để đảm bảo xăng được đốt cháy hoàn toàn trong buồng đốt của động cơ mà không gây kích nổ) dẫn đến giảm chất lượng quá trình cháy ảnh hưởng tới đặc tính kỹ thuật của động cơ.

Ngoài ra, sau quá trình cháy sẽ sinh ra nhiều các thành phần hóa học khác bên trong xy-lanh động cơ gây nên các hiện tượng oxy hóa, ăn mòn xy-lanh, các thành phần muội sinh ra bám vào thành xy-lanh, đầu bugi, khoang buồng cháy cũng làm giảm chất lượng đánh lửa, thành phần nhiên liệu... Nhiên liệu bẩn sẽ ảnh hưởng chung tới quá trình cháy, tăng khả năng gây kích nổ cũng như ảnh hưởng tới độ bền tuổi thọ các chi tiết trong động cơ như lọc xăng, xy-lanh, bugi.

Nếu không may đổ nhầm xăng bẩn, xăng giả, người dùng cần mang xe đến đại lý để thực hiện bảo trì, rút hết xăng trong bình nhiên liệu ra, vệ sinh kim phun nhiên liệu và rửa bơm nhiên liệu. Việc vệ sinh hệ thống nhiên liệu không mất quá nhiều thời gian và chi phí.

ThS Trần Thắm cho biết, không khó để nhận biết nhiên liệu trong xe có vấn đề hay không. Cụ thể, khi mua phải xăng giả, xe sẽ có những biểu hiện lạ dễ dàng phát hiện. Nếu xe của bạn có biểu hiện giật cục khi tăng ga, xe bỗng dưng chết máy giữa chừng, khó khởi động… thì cần đặt nghi ngờ về mua phải xăng giả.

Trong số đó, lỗi phổ biến nhất là khả năng tăng tốc của xe không còn mượt mà. Việc trễ ga cũng là dấu hiệu nhận biết xăng kém chất lượng. Chiếc xe sẽ mất vài giây để phản ứng với tay ga hay bàn đạp ga. Ví dụ như khi nhấn ga để tăng tốc thì một hồi sau xe mới có thể tăng tốc hoặc sẽ chẳng tăng tốc thêm chút nào. Bên cạnh vấn đề tăng tốc, xăng giả còn gây ảnh hưởng đến hiện tượng xe tự thay đổi tốc độ khi đang chạy. Thậm chí không nhấn ga, người lái có thể cảm nhận rõ rệt xe bị thay đổi tốc độ mà không rõ lý do.

Khi gặp những vấn đề trên, có thể xe đã đổ nhầm xăng giả. Người dùng cần đến ngay trung tâm bảo hành xe để xả hết xăng ra cũng như là được kiểm tra chi tiết tình trạng của động cơ xe. Khi mua xăng, nên mua ở những cây xăng uy tín, có thương hiệu trên thị trường.

Tô Hội