Doanh nghiệp vận tải biển: Chưa hết khó khăn

Hàng loạt doanh nghiệp báo lỗ

Đầu tiên phải kể đến là CTCP Vận tải biển Việt Nam (Vosco). Mặc dù đến thời điểm này, Vosco vẫn chưa công bố báo cáo tài chính quý IV nhưng chỉ tính riêng quý III năm 2011, “cây đa, cây đề làng vận tải biển” này đã lỗ hơn 51 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng đầu năm doanh nghiệp này lỗ hơn 45,7 tỉ đồng. Cuối tháng 3 vừa qua, Sở GDCK TP.HCM đã có quyết định về việc cảnh cáo trên toàn thị trường đối với Vosco do chậm công bố thông tin Báo cáo tài chính quý IV/2011.

Tàu làm hàng ở cảng VICT

Kết quả kinh doanh của nhiều doanh nghiệp kinh doanh vận tải biển khác cũng không khá hơn. CTCP Hợp tác lao động với nước ngoài (ILC) lỗ 32 tỉ đồng. CTCP Vận tải Vinaconex (VCV) lỗ hơn 6,5 tỉ đồng. CTCP Container phía Nam lỗ hơn 37 tỉ đồng...

Một số doanh nghiệp vận tải biển may mắn thoát lỗ thì số lãi cũng không nhiều. Có thể kể đến CTCP Vận tải biển Vitranschart với doanh thu đạt 1.900 tỷ (trong đó doanh thu vận tải giảm hơn 8%, doanh thu khác tăng 18%). Sau khi sử dụng các công cụ tài chính như giảm khấu hao, phân bổ chênh lệch tỷ giá, lợi nhuận của công ty đạt 70 tỷ (giảm hơn 45% so với năm 2010). Những cái tên khác có mặt trong danh sách có lãi như CTCP Hàng hải Hà Nội (lợi nhuận sau thuế 108 triệu đồng), CTCP Vận tải biển Hải Âu (lãi 2,7 tỉ đồng), CTCP Hàng hải Đông Đô (lãi khoảng 1,3 tỉ đồng).

Cũng không có gì ngạc nhiên khi kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp vận tải biển không mấy sáng sủa bởi trên thực tế, tình trạng dư thừa trọng tải ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt với những tàu có trọng tải lớn. Thống kê cho thấy, hiện có khoảng trên dưới 700 tàu container phải nằm chờ hàng, trong đó có nhiều tàu trọng tải trên 3.000 TEU.

Các hãng tàu container trên thế giới đã phải áp dụng nhiều biện pháp để hạn chế tình trạng dừng tàu khai thác như giảm tốc độ khai thác hoặc dử dụng những tàu trọng tải lớn để chạy feeder (chở hàng chuyển tải). Nhiều hãng tàu lớn trên thế giới đã bị thua lỗ nặng. Hãng MISC của Malaysia đã phải chấm dứt hoạt động chạy tuyến do lỗ liên tục trong 3 năm gần đây.

Thị trường 2012: Gói gọn trong 2 từ “u ám”

Ông Trương Đình Sơn - Tổng giám đốc CTCP Vận tải và thuê tàu biển Việt Nam (Vitranschart) chia sẻ kinh tế thế giới năm 2012 vẫn còn u ám, thậm chí là tồi tệ hơn rất nhiều so với năm 2011. Nhu cầu hàng hóa và vận tải toàn cầu tiếp tục bị ảnh hưởng nặng nề do sự sụt giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế và sự bất ổn gia tăng cũng như vấn đề nợ công ở châu Âu.

Ông Sơn dẫn số liệu: Trong năm 2012, dự kiến tổng thương mại hàng khô rời toàn cầu tăng khoảng 4% so với năm 2011 trong khi tăng trưởng đội tàu là 10%. Điều này dẫn tới thừa cung trọng tải khoảng gần 44 triệu DWT.

Đồng quan điểm với ông Sơn, Tổng giám đốc CTCP Hàng hải Đông Đô Bùi Minh Hưng cho biết: Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế thế giới và trong nước, trong năm 2012, hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh vận tải biển chỉ có thể gói gọn trong cụm từ “thách thức nhiều hơn cơ hội”. Ông Hưng cho biết thêm, sau thời kỳ sụt giảm kéo dài từ giữa năm 2008, ngành vận tải biển toàn cầu bước vào giai đoạn tạm thời hồi phục từ quý II/2009.

Tuy nhiên, trong nhiều tháng của năm 2011 trở lại đây, sự phục hồi này đã được chứng minh là không bền vững, mang tính mùa vụ và khá “nhạy cảm”. Cụ thể hơn, sự hồi phục trở lại này chủ yếu do các đơn hàng XNK nguyên liệu thô từ Trung Quốc vốn luôn chịu ảnh hưởng bởi các chính sách điều tiết nền kinh tế của Chính phủ nước này. Chính vì thế, tình hình vận tải biển trong ngắn hạn trở nên khó dự báo, rủi ro cao.

Ông Hưng cũng chỉ ra 3 khó khăn của các doanh nghiệp vận tải biển là nguồn hàng, giá cước (chủ yếu do nguồn cung tàu biển hiện đang vượt xa so với nhu cầu rất yếu của thị trường trong giai đoạn suy thoái), khó khăn về tài chính và cuối cùng là khó khăn chủ quan như thiếu hụt thuyền viên chất lượng cao, không bảo quản - bảo dưỡng tàu đầy đủ do khó khăn tài chính...

Thanh Bình