Đến đầu năm 2023 tình trạng 'báo hóa' trang tin sẽ được giải quyết căn cơ

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng trả lời chất vấn (Ảnh: Quang Vinh).

Bộ trưởng Hùng trả lời về nhóm vấn đề: Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý nhà nước, xây dựng Chính phủ số, chính quyền số. Công tác xây dựng, kết nối, chia sẻ, khai thác các cơ sở dữ liệu quốc gia. Việc tiếp cận thông tin và phát triển nguồn nhân lực công nghệ thông tin tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi. Việc quản lý thuê bao, đầu số của các nhà mạng; công tác kiểm tra, quản lý các trang mạng, trang thông tin điện tử và nền tảng trực tuyến khác. Việc xử lý các cá nhân, tổ chức có hành vi đăng tải thông tin xuyên tạc, sai sự thật trên các trang thông tin điện tử, thu thập, mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân.

Chất vấn, ĐB Lê Thị Song An (đoàn Long An) cho biết, gần đây tình hình tội phạm công nghệ cao, lừa đảo chiếm đoạt tài khoản, giả mạo tin nhắn các ngân hàng qua mạng có chiều hướng gia tăng diễn biến phức tạp và thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn. Một trong những nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên là hệ thống văn bản quy phạm pháp luật còn thiếu đồng bộ. Công tác quản lý nhà nước trong một số lĩnh vực như an ninh mạng, tài chính, ngân hàng, đất đai, công chứng còn sơ hở, thiếu sót, chưa có sự phối hợp chặt chẽ.

Theo bà An, trong thời gian qua, Bộ có nhiều giải pháp để nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước trên mặt trận phòng, chống tin giả, thông tin xấu độc trên mạng. Tuy nhiên việc ngăn chặn, xử lý có lúc còn chậm tạo cơ hội cho tin giả tồn tại và phát tán rộng, gây hoang mang trong xã hội, ảnh hưởng đến sự ổn định kinh tế, an ninh trật tự, quyền lợi và lợi ích của những tổ chức, cá nhân. “Với vai trò và trách nhiệm của mình, Bộ trưởng đã có giải pháp gì để giải quyết các vấn đề trên?”bà An nói.

Theo ĐB Đỗ Chí Nghĩa (đoàn Phú Yên), ngăn chặn tác hại của thông tin xấu độc trên không gian mạng là việc không dễ dàng xử lý. Xử lý trường hợp đưa tin thất thiệt cũng rất vất vả, khó khăn và nếu xử lý không cẩn thận thì có thể dẫn đến tình trạng PR cho người muốn nổi tiếng. “Đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp nào triệt để, căn cơ nhất trong khi lực lượng của ngành thông tin truyền thông thì mỏng mà chúng ta có hàng chục triệu tài khoản trên các mạng xã hội, trong đó nhiều tài khoản có địa chỉ ở nước ngoài”-ông Nghĩa hỏi.

Bên cạnh đó, ông Nghĩa đề cập đến việc xử lý các trang thông tin điện tử, các mạng xã hội được “báo hóa” hiện nay diễn ra như thế nào và tại sao lại khó khăn như vậy?. Bộ trưởng có cam kết gì với đại biểu và cử tri để giải quyết triệt để tình trạng này?

Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, lừa đảo qua mạng là vấn đề nan giải không chỉ với Việt Nam, mà ở nhiều nước trên thế giới. Thời gian vừa qua Bộ đã hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật để định nghĩa rõ các hành vi, quy định rõ quy trình xử lý hành chính, mức phạt để lực lượng công an xử lý. Trong đó để xử lý căn bản Bộ đã công khai đầu số điện thoại các trang web tiếp nhận người dân phản ánh vi phạm. Bộ cũng tiến hành ứng dụng công nghệ thông tin để rà quét, ngăn chặn các trang web có dấu hiệu lừa đảo. Năm 2020 đã quét 1700 trang web lừa đảo, nếu không quét các trang này sẽ có khoảng 3,5 triệu người truy cập và có nguy cơ bị lừa đảo.

Về giải pháp, ông Hùng cho biết Bộ đang tập trung xử lý sim rác là phương tiện lừa đảo. Những thuê bao không đầy đủ thông tin sẽ xóa bỏ khỏi hệ thống. Nhờ có cơ sở dữ liệu quốc gia nên đã rà soát thông qua đó, đến nay cơ bản rà soát được ¼. Vì hiện có việc 1 người đăng ký nhiều sim nên xử lý sim không chính chủ từ đó sẽ ngăn chặn việc dùng sim giả để lừa đảo.

Về tin giả ông Hùng cho biết, trên không gian số, tin giả lan truyền rất nhanh, rất rộng. Hiện nay, cơ quan có thẩm quyền đã ban hành các Nghị định quy định rõ cac hành vi, trách nhiệm của các bên liên quan; hạ thời gian mà các nhà mạng phải hạ thông tin sai sự thật, xấu độc từ 48 giờ xuống còn 24 giờ. Về mức phạt đưa thông tin, hiện nay chúng ta tăng lên 3 lần, tuy nhiên so với các nước trên thế giới mức phạt của chúng ta chỉ bằng 1/10 so với các nước trong khu vực. Do đó tới đây Bộ sẽ tham mưu cho Chính phủ xem xét cân nhắc đưa mức xử phạt như trung bình các nước trong khu vực để đảm bảo tính răn đe.

“Ngăn chặn thông tin xấu độc khó khăn vì lực lượng mỏng trong khi 1 người có 4 tài khoản trên không gian mạng. Do đó tất cả cùng vào cuộc. Sự chủ động của mọi bộ, ngành, khi toàn bộ xã hội vào cuộc thì mới giải quyết được căn cơ vấn đề này trên không gian mạng. Như gia đình quản lý con cái trên đời thực thì cũng cần quản lý con cái trên không gian mạng”-ông Hùng cho hay.

Về vấn đề xử lý báo hóa tạp chí, ông Hùng cho biết giải pháp mới là công khai dấu hiệu biểu hiện thế nào là trang thông tin báo hóa, tạp chí báo hóa để toàn xã hội biết và chung tay toàn dân giám sát. Hiện Bộ đã công khai được 3 tháng về các dấu hiệu nay, có cái may là trong hơn 600 tạp chí thì tạp chí có dấu hiệu do Bộ phát hiện chỉ có 30 tạp chí, tức là số vi phạm không phải là số lớn. Bộ đã tổng thanh tra kiểm tra, đã xử phạt những vi phạm. Đến đầu năm 2023 tình trạng "báo hóa" trang thông tin điện tử tổng hợp sẽ được giải quyết căn cơ”-ông Hùng nói.

Việt Thắng