Đề xuất cách tính thuế TTĐB mới, ô tô nội có cơ hội giảm giá

Ông Phạm Đình Thi trả lời tại họp báo.

Bỏ yếu tố nội địa khỏi giá

Một trong những nội dung được đánh giá là bước đột phá trong dự án Luật lần này là thay đổi giá tính thuế TTĐB để khuyến khích doanh nghiệp nâng cao tỷ lệ nội địa hóa; tạo điều kiện để ô tô sản xuất trong nước cạnh tranh được với ô tô nhập khẩu trước bối cảnh hội nhập.

Phân tích rõ hơn, ông Phạm Đình Thi - Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế, Bộ Tài chính cho biết: Tại khoản 1 Điều 6 Luật thuế TTĐB hiện hành quy định: Đối với hàng hóa sản xuất trong nước, hàng hóa nhập khẩu là giá do cơ sở sản xuất, cơ sở nhập khẩu bán ra.

Đánh giá về quy định này, Bộ Công Thương cho rằng, quy định nêu trên chưa thực sự khuyến khích các doanh nghiệp nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, chưa tạo điều kiện cho hàng sản xuất trong nước cạnh tranh được với hàng nhập khẩu. Điều đó được chứng minh bằng tỷ lệ nội địa hóa đối với xe 9 chỗ ngồi còn thấp so với mục tiêu đề ra.

Do vậy, để khuyến khích doanh nghiệp nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, hạ giá thành sản phẩm và nâng cao năng lực cạnh tranh giữa ô tô sản xuất trong nước và ô tô nhập khẩu, Bộ Công Thương đề xuất thay đổi giá tính thuế TTĐB đối với xe sản xuất trong nước theo hướng không tính thuế TTĐB đối với phần giá trị gia tăng tạo ra trong nước (linh kiện, phụ tùng) nhằm tăng năng lực cạnh tranh cho các sản phẩn sản xuất lắp ráp trong nước, khuyến khích các hãng xe nâng cao hàm lượng giá trị gia tăng được sản xuất trong nước.

Trên cơ sở đó, trong Dự án Luật, Bộ Tài chính trình Chính phủ 2 phương án. Phương án thứ nhất là giá tính thuế TTĐB đối với mặt hàng ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống sản xuất trong nước là giá do cơ sở sản xuất bán ra trừ đi giá trị linh kiện, phụ tùng sản xuất trong nước như đề xuất của Bộ Công Thương. Phương án 2 là giữ nguyên như hiện hành, tức là giá tính thuế TTĐB đối với mặt hàng ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống sản xuất trong nước là giá do cơ sở sản xuất bán ra (không trừ giá trị linh kiện, phụ tùng sản xuất trong nước).

Tuy đưa ra 2 phương án để trình song Bộ Tài chính cũng nghiêng về phương án 1 nhằm khuyến khích ô tô trong nước thêm cơ hội phát triển, mặc dù phương án này có thể vấp phải nguy cơ vi phạm cam kết WTO.

Giải đáp quan ngại của phóng viên, ông Phạm Đình Thi cho hay: Một trong những nguyên tắc khi tham gia WTO là không được phân biệt đối xử giữa sản xuất trong nước với nhập khẩu. Tuy nhiên, qua nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, một số nước cũng đang thực hiện chính sách này. Hơn nữa, việc tạo điều kiện cho sản xuất trong nước, tăng khả năng nội địa hóa ô tô sẽ giúp tạo thêm công ăn việc làm,... là những hiệu quả tốt.

“Mức độ bị kiện hay không còn tùy thuộc vào tình hình sản xuất cụ thể của các nước. Để tránh nguy cơ, khi xây dựng Luật này, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã chỉ đạo Bộ Tư pháp, Bộ Công Thương cùng với ban soạn thảo đánh giá đầy đủ nội dung trên để đưa ra những quy định thật chặt chẽ” - ông Thi nói.

Tăng thuế xe pick-up

Cũng liên quan đến ô tô, trong dự án Luật, Bộ Tài chính đề nghị điều chỉnh thuế suất thuế TTĐB đối với xe ô tô vừa chở người vừa chở hàng (xe pick- up). Theo ông Thi, mục tiêu cần đạt được từ chính sách này là góp phần định hướng tiêu dùng; sửa đổi để phù hợp với mục đích sử dụng của loại xe ô tô vừa chở người vừa chở hàng và phù hợp với thông lệ quốc tế.

Trả lời phóng viên về cơ sở để điều chỉnh, ông Thi nêu: Theo quy định tại Luật thuế TTĐB hiện hành thì xe ô tô vừa chở người, vừa chở hàng áp dụng thuế suất thuế TTĐB 15% với loại có dung tích xi lanh từ 2.500 cm3 trở xuống; 20% với loại có dung tích xi lanh trên 2.500 cm3 đến 3.000 cm3; 25% với loại có dung tích xi lanh trên 3.000 cm3.

Trong những năm qua số lượng xe pick-up nhập khẩu và tiêu dùng tăng nhanh, cụ thể: Năm 2012 lượng xe tiêu thụ 3.291 xe; đến năm 2016 lượng xe tiêu thụ lên tới 28.233 xe, tức là gần 8,6 lần.

Do loại xe này có thuế suất thuế TTĐB thấp hơn so với xe ô tô chở người có cùng số chỗ ngồi (dòng xe SUV thuế suất thuế TTĐB áp dụng đối với loại trên 2.500 cm3 đến 3.000 cm3 55%) nên một số người tiêu dùng đã chuyển sang mua xe bán tải thay vì mua xe SUV.

Để góp phần định hướng tiêu dùng loại xe pick-up và phù hợp với mục đích sử dụng loại xe này, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đã giao Bộ Tài chính nghiên cứu, đánh giá lại mức thuế TTĐB, lệ phí trước bạ đối với xe pick- up để kịp thời bổ sung, điều chỉnh cho phù hợp với thực tế và mục đích sử dụng loại xe này.

Đồng thời, ngày 28/4/2017, Bộ Công Thương cũng có đề xuất áp dụng mức thuế suất thuế TTĐB đối với xe vừa chở người vừa chở hàng có khối lượng chuyên chở nhỏ hơn 1.500 kg và có từ 5 chỗ người chở xuống như xe ô tô con dưới 9 chỗ.

Qua nghiên cứu rà soát, Bộ Tài chính thấy rằng: Các nước trong khu vực thường áp dụng thuế suất thuế TTĐB đối với xe ô tô vừa chở người vừa chở hàng ở mức thấp hơn mức thuế suất đối với xe ô tô chở người dưới 9 chỗ.

Do vậy, để bảo đảm đúng mục đích sử dụng xe, Bộ Tài chính đề nghị áp dụng mức thuế suất thuế TTĐB bằng 60% mức thuế suất xe con cùng dung tích xi lanh. Loại này chủ yếu có dung tích từ 2.000 đến 3.000 cm3 nên nếu thuế suất là 55% như xe từ 9 chỗ ngồi trở xuống thì mức thuế suất của xe bán tải là 33%.

Hồng Vân