Để người dân tiếp cận trợ giúp pháp lý miễn phí

Đoàn kiểm tra Trung ương kiểm tra những hồ sơ vụ án liên quan đến công tác phối hợp trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng tại TAND tỉnh. Ảnh: A.Nhơn

Đoàn kiểm tra liên ngành về công tác phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng của Trung ương do Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng làm trưởng đoàn vừa đến kiểm tra công tác phối hợp về TGPL trong hoạt động tố tụng trên địa bàn tỉnh. Đoàn đã đánh giá cao công tác phối hợp trong hoạt động TGPL của Đồng Nai.

* Chia sẻ những cách làm hiệu quả

Tại buổi làm việc với Đoàn kiểm tra liên ngành về công tác phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng của Trung ương, đại diện các cơ quan tố tụng trong tỉnh đã chia sẻ những cách làm hiệu quả về công tác phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng tại đơn vị.

Thượng tá Phạm Thế Hùng, Phó chánh Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh cho biết, nhận thức được tầm quan trọng của công tác TGPL trong hoạt động tố tụng, ngành Công an thời gian qua đã tích cực triển khai thực hiện nhằm đảm bảo yêu cầu pháp luật trong hoạt động điều tra, vừa đảm bảo được quyền cho các đối tượng được TGPL.

Trong quá trình làm việc với người bị tạm giữ, tạm giam và các đương sự liên quan đều được điều tra viên, cán bộ điều tra giải thích về quyền được TGPL và hướng dẫn họ cách tiếp cận thông tin về TGPL, thủ tục, địa chỉ của Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh. Giám thị trại tạm giam, trưởng nhà tạm giữ đã nâng cao tinh thần trách nhiệm về việc bố trí cho trợ giúp viên pháp lý, luật sư ký hợp đồng thực hiện TGPL tiếp xúc với người bị tạm giam, bị tạm giữ, bị can, bị cáo theo quy định của pháp luật; bảo đảm cho trợ giúp viên pháp lý, luật sư ký hợp đồng khi tham gia tố tụng thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ của người bào chữa, người bảo vệ quyền lợi của đương sự theo quy định.

Phó chánh án TAND TP.Biên Hòa Lê Ngọc Tuyền cho hay, tại trụ sở TAND TP.Biên Hòa có niêm yết bảng thông tin về TGPL, đặt hộp thông tin TGPL, phát miễn phí tờ gấp pháp luật, đơn yêu cầu TGPL. Bảng thông tin về TGPL, hộp thông tin TGPL được đặt ở những vị trí thông thoáng, dễ nhìn để người dân dễ tiếp cận.

Theo Phó chánh án TAND tỉnh Triệu Thị Huỳnh Hoa, trong quá trình tiến hành tố tụng, thẩm phán, thư ký tòa án đã giải thích cho bị cáo và các đương sự trong vụ án hình sự, vụ án dân sự, hôn nhân - gia đình, hành chính, kinh doanh thương mại và lao động… thuộc đối tượng được quyền TGPL; hướng dẫn họ tiếp cận các thông tin về TGPL, biết các thủ tục yêu cầu TGPL và địa chỉ chi nhánh của Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh.

Bên cạnh đó, TAND tỉnh còn phối hợp với Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh thực hiện TGPL thông qua hình thức trực điện thoại; niêm yết danh sách tên trợ giúp viên pháp lý và số điện thoại của người trực tại phòng tiếp dân của tòa nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người thuộc diện được TGPL tiếp cận với dịch vụ. Nhờ đó, tỷ lệ người dân biết về TGPL ngày càng đông hơn, góp phần bảo đảm tính khách quan, công khai, dân chủ theo đúng quy định của pháp luật.

* Cố gắng không bỏ sót đối tượng được TGPL

Phó giám đốc Sở Tư pháp Phan Quang Tuấn (Phó chủ tịch Hội đồng Phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng tỉnh) cho biết, ngay sau khi Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT-BTP-BCA-BQP-BTC-TANDTC-VKSNDTC ngày 29-6-2018 của Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, TAND Tối cao, Viện KSND Tối cao quy định về phối hợp thực hiện TGPL trong hoạt động tố tụng được ban hành, các thành viên của Hội đồng Phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng tỉnh đã chủ động quán triệt trong ngành, đặc biệt là cơ quan tiến hành tố tụng. Sở Tư pháp và TAND tỉnh đã chủ động trong việc triển khai thực hiện chương trình phối hợp giữa TAND Tối cao và Bộ Tư pháp về việc phân công người trực tại trụ sở tòa án, vừa kết hợp trực qua điện thoại để thực hiện TGPL…

Nhờ triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, công tác phối hợp TGPL trên địa bàn tỉnh ngày càng hiệu quả và số vụ việc tham gia tố tụng tăng nhanh qua các năm. Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh (thuộc Sở Tư pháp) đã hoàn thành 365 vụ việc tham gia tố tụng trong năm 2022 và hoàn thành 482 vụ việc trong 9 tháng năm 2023. Cùng với đó, chất lượng vụ việc tham gia tố tụng ngày càng tăng (51 vụ việc thành công năm 2022 và 143 vụ thành công trong 9 tháng của năm 2023).

“Công tác TGPL từ chỗ không hoàn thành chỉ tiêu trước đây thì từ năm 2021 đến nay đã vượt mức chỉ tiêu, chất lượng TGPL được nâng cao. Hiệu quả từ công tác TGPL đã giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các đối tượng yếu thế” - ông Phan Quang Tuấn chia sẻ.

Phát biểu tại buổi làm việc ở Đồng Nai, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng ghi nhận việc lãnh đạo tỉnh có nhiều quan tâm trong chỉ đạo triển khai thực hiện công tác phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng. Nhờ đó, kết quả mang lại có nhiều chuyển biến tích cực, nhất là số vụ án, vụ việc được TGPL ngày càng tăng lên cả về số lượng lẫn chất lượng. Đặc biệt, Đồng Nai xếp hạng 1/7 địa phương trong khu vực thi đua của miền Đông Nam bộ về số vụ việc do các cơ quan tiến hành tố tụng chuyển đến Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh cũng như số vụ việc tham gia tố tụng hoàn thành của trung tâm.

Nhằm nâng cao hiệu quả công tác phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng đề nghị Đồng Nai tiếp tục quan tâm, chỉ đạo và quán triệt sâu sắc hơn nữa về công tác TGPL đối với hệ thống chính trị trong tỉnh, các cơ quan tiến hành tố tụng; chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương trong quá trình giải quyết vụ việc liên quan đến công dân mà phát hiện trường hợp được TGPL thì có trách nhiệm giải thích, hướng dẫn và giới thiệu đến Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh để họ kịp thời được tiếp cận với dịch vụ TGPL miễn phí của Nhà nước…

“Hoạt động TGPL là một trong những chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, thể hiện tính nhân văn nhằm hướng đến những đối tượng yếu thế trong xã hội. Do đó, đề nghị Đồng Nai tiếp tục phát huy, lan tỏa cách làm hiệu quả để hướng đến quyền và lợi ích của người dân, cố gắng không bỏ sót đối tượng được TGPL” - ông Dũng nhấn mạnh.

An Nhơn