Để người dân không bị cái nghèo bám riết

Thôn Làng Chảng có 55 hộ dân, thuộc 5 dân tộc: Kinh, Dao, Tày, Nùng, Mông. Trước đây, thôn Làng Chảng có hơn 95% là hộ nghèo; dân cư thưa thớt, nhà nào biết nhà đấy. Mỗi gia đình tự lựa chọn cho mình một khoảnh đồi để dựng nhà, làm vườn, cũng là để phân biệt ranh giới. Tháng ba, ngày tám, trai bản lũ lượt rủ nhau đi làm thuê, làm mướn. Gần là ở Phú Thọ, Tuyên Quang, xa thì rồng rắn lên biên giới, thậm chí sang cả nước bạn làm thuê. May mắn thì được thanh toán hết tiền công, bằng không chỉ đủ tiền tàu xe về quê. Cả thôn Làng Chảng xơ xác, trẻ thất học, nheo nhóc, đang tuổi ăn tuổi lớn đã “đua nhau” lấy vợ, lấy chồng.

Đồng chí Nguyễn Đức Lợi hướng dẫn người dân phương pháp chăm sóc trâu giống.

Hình ảnh thanh niên trai tráng bỏ làng đi làm thuê khiến anh Lợi và lãnh đạo xã Cốc Lầu rất trăn trở. Còn gì buồn hơn là ở quê hương mà không kiếm được việc làm, trong khi đất rộng, người thưa, nguồn lực khá dồi dào. Rõ ràng, người Cốc Lầu cần cù, chịu khó, nhưng đúng là chưa có phương pháp, cách làm và thiếu vốn sản xuất. Vậy làm thế nào để dân mình không còn bị cái nghèo, cái đói đeo đẳng, bám riết?

Bài toán làm giàu cho quê hương Làng Chảng, Cốc Lầu xuất phát từ dịp anh Lợi và cán bộ xã đi tham quan mô hình làm giàu ở xã Nậm Đét, huyện Bắc Hà. Anh khâm phục những người đưa giống quế vào Nậm Đét, giúp xã nghèo này giàu lên nhanh chóng. Anh tự hỏi, cũng đồi núi, ruộng nương, con suối, Nậm Đét đi lên từ cây quế. Vậy Cốc Lầu đi lên từ cái gì? Ta nên lựa chọn cây gì, con gì để thay đổi cuộc sống cho dân? Trằn trọc, thao thức, cuối cùng anh lựa chọn việc chăn nuôi trâu để phát triển kinh tế gia đình, tìm cách giúp xóa đói, giảm nghèo cho thôn Làng Chảng và cho cả xã Cốc Lầu. Nghĩ là làm, anh Lợi xuống huyện Bảo Yên (Lào Cai) tìm trâu giống. Lúc đầu, anh mua được hai cặp, dần dà đã thành năm, thành bảy... Trâu khỏe, da đen bóng, vai vuông vức, lớn và sinh trưởng nhanh.

5 năm vất vả chăn nuôi, đến năm 2012, số trâu của anh Lợi lên đến 150 con. Anh bắt đầu giúp đỡ dân bản bằng cách cung cấp giống trâu, hỗ trợ sức cày kéo, sinh sản. Anh cho dân nuôi rẽ, một vài năm đã có nghé con. Khi trâu mẹ đẻ được hai con nghé thì gia đình anh Lợi được hưởng một con, người nuôi rẽ lấy về một con. Như vậy, từ bàn tay không, người nông dân đã có con trâu trong vườn nhà. Ruộng nương của dân trước đây phải thuê cày, giờ đây, nông dân đã có trâu cày trên mảnh đất của mình. Và cứ thế, từ những con trâu mẹ của gia đình anh Lợi, nghé con được người dân nuôi rẽ sinh sôi ngày một nhiều.

Từ những khoảnh đồi cỏ cây mọc tự nhiên, đến nay, thôn Làng Chảng được quy hoạch theo lô, theo vùng. Từ chỗ người dân phải nợ ngân hàng triền miên, nay đã khá giả, đời sống không ngừng nâng cao. Từ chỗ phải đi làm thuê nơi xa, nay thanh niên bám đất, bám làng, chăn nuôi trâu và tăng gia sản xuất. Anh Lợi còn phổ biến cho các hộ gia đình nuôi trâu mẹ, khi con trâu có chửa phải nuôi nhốt để tiện chăm sóc. Cần giữ yên tĩnh, tránh làm trâu bị kích thích hay hoảng sợ. Trước khi trâu đẻ vài hôm, tắm cho trâu sạch sẽ, dọn chuồng, chuẩn bị một số dụng cụ đỡ đẻ.

Ngoài nuôi trâu, anh Lợi còn hướng dẫn nhân dân trong vùng trồng cây quế. Thanh niên trong thôn bảo nhau: Việc làm ở Làng Chảng bây giờ quanh năm cũng không hết, còn phải đi đâu. Đã có cán bộ Lợi tạo vốn, ta phải ở lại bản làng, ta không đi làm thuê nơi khác.

Việc làm của đồng chí Nguyễn Đức Lợi, Phó chủ tịch UBND xã Cốc Lầu giúp dân thôn Làng Chảng và nhiều thôn trong xã Cốc Lầu xóa đói, giảm nghèo được cấp trên ghi nhận. Nhiều năm liền, anh Lợi được UBND tỉnh Lào Cai tặng bằng khen và danh hiệu “Nông dân sản xuất giỏi”; năm 2019, anh được tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua. Anh Lợi luôn tự nhủ, mình phải luôn rèn giũa, phấn đấu học tập và làm theo lời Bác: Việc gì có lợi cho dân thì phải làm cho kỳ được.

Bài và ảnh: ĐỖ VĂN DINH