Dạy trẻ biết cách suy nghĩ, tư duy hiệu quả

Trước 3 tuổi, việc giáo dục trẻ chủ yếu tập trung vào việc dạy quan sát, ghi nhớ nhưng từ 3 tuổi trở đi việc giáo dục tư duy, suy nghĩ cho trẻ là việc làm vô cùng quan trọng. Vậy, bằng cách nào có thể giúp con biết cách suy nghĩ, tư duy hiệu quả?

Dưới đây là một số cách có thể giúp bố mẹ dạy trẻ biết cách suy nghĩ, tư duy hiệu quả:

1. Chơi các trò chơi đòi hỏi phải suy nghĩ, tư duy

Trẻ càng chơi trò chơi đòi hỏi tư duy nhiều, trẻ càng có cơ hội phát triển khả năng tư duy, suy nghĩ tốt hơn. Đồ chơi thích hợp mà bố mẹ nên lựa chọn cho trẻ ở độ tuổi này là những đồ chơi đòi hỏi sự vận động của đầu óc để trẻ phải tự suy nghĩ, tìm tòi, khám phá ra những cách chơi, cách sắp xếp, cách lắp ghép sáng tạo. Như bộ đồ chơi Lego, đồ chơi xếp hình gồm nhiều miếng ghép, nhiều hình khối và màu sắc khác nhau… trẻ sẽ rất thích những bộ đồ chơi này vì trẻ có thể tự sắp xếp, lắp ghép thành vô vàn hình khối, cảnh quan khác nhau… tạo ra thế giới sáng tạo riêng theo cách tư duy và kinh nghiệm vốn có của trẻ.

2. Trải nghiệm giải quyết các tình huống, nhiệm vụ có vấn đề

Những tình huống, hoàn cảnh thực tế là môi trường tốt nhất giúp trẻ có cơ hội được hình thành, rèn luyện và phát triển khả năng suy nghĩ, tư duy, sáng tạo tìm cách giải quyết vấn đề. Vì vậy, bố mẹ thường xuyên cho trẻ được trải nghiệm với những tình huống thực trong cuộc sống và là người thầy, người bạn định hướng cách thức suy nghĩ, tư duy ứng phó tốt nhất. Ngoài ra, bố mẹ khi chơi cùng con hãy đặt ra các tình huống, các bài tập đòi hỏi tư duy hài hước, vui nhộn để khuyến khích trẻ tự suy nghĩ, sáng tạo tìm cách giải quyết tốt nhất.

Tạo dựng các tình huống có vấn đề giúp trẻ phát triển tư duy. Ảnh: Trường Hoàng Gia

3. Cùng trẻ vẽ tranh và kể chuyện

Vẽ tranh từ họa tiết cho trước và kể chuyện tiếp biến là hai hoạt động giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, suy nghĩ sáng tạo. Với những bức tranh từ các họa tiết cho trước như 1 hình tròn, hình vuông con có thể vẽ thành cái ti vi, đồng hồ, xe ô tô… hay với nhưng câu chuyện bố mẹ chỉ kể đoạn đầu và sau đó khuyến khích con kể tiếp câu chuyện bằng cách dẫn dắt, đặt câu, tình huống… Những hoạt động này đòi hỏi phải trẻ phải tư duy, suy nghĩ nhiều nhưng trẻ thực sự sẽ rất hứng thú và vui thích.

4. Phát triển kĩ năng vận động tinh cho trẻ

Thời kì 3 tuổi, cùng với khả năng về tư duy, kĩ năng vận động tinh của trẻ cũng phát triển vượt bậc. Bố mẹ hãy tạo cơ hội cho trẻ thông qua giao cho trẻ những nhiệm vụ đòi hỏi sự vận động khéo léo của các đầu ngón tay, những công việc đòi hỏi tỉ mỉ như chơi gấp giấy, đan dây, xâu vòng, dùng kéo… Với những tròchơi, hoạt động này sẽ giúp trẻ trở nên tinh tế và khéo léo hơn trong hoạt động, hỗ trợ sự phát triển khả năng mô hình hóa, quan sát… phát triển trí thông minh tư duy, vận động.

Ngoài ra, trò chơi suy luận nhân quả “điều gì xảy … nếu….” như điều gì xảy ra nếu không có nước trong bể cá nhà mình… Với những câu hỏi suy luận gần gũi, vui vẻ như vậy sẽ kích hoạt và phát triển được khả năng tư duy một cách hiệu quả ở trẻ./.

Trần Thị Quỳnh Trang