Đàm phán 5 bên tại Thụy Sĩ về Syria có lối ra

BBC News đưa tin ngày 16/10 (giờ VN), hai Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Nga Sergei Lavrov đã dự họp cùng các phái đoàn từ Thổ Nhĩ Kỳ, Saudi Arabia và Qatar tại thành phố Lausanne. Kết quả sơ khởi cho thấy tình hình không đến nỗi nào: các bên nhất trí sẽ có những cuộc tiếp xúc giữa họ với nhau vào những ngày sắp tới để bàn về một giải pháp nhằm chấm dứt giao chiến trên không và trên bộ tại thành phố Aleppo.

Kể từ sau khi thỏa thuận ngừng bắn trước đây nhanh chóng bị đổ vỡ hồi tháng 9/2016, Syria và đồng minh là Nga đã đẩy mạnh việc đánh bom vùng Đông Aleppo - nơi phe nổi dậy chiếm giữ. Hiện nay tin tức nói các phe nổi dậy được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn đang tiến tới Dabiq - một căn cứ của nhóm tự xưng là tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS). Thị trấn nhỏ này mang giá trị biểu tượng to lớn đối với IS, và được nhắc đến tràn ngập trong các chiến dịch tuyên truyền của nhóm này.

Các khu vực phe nổi dậy kiểm soát ở Aleppo hứng bom hàng ngày do quân chính phủ và Nga không kích.Ảnh: Reuters.

Các tổ chức cứu trợ quốc tế hàng đầu và cả Liên hiệp quốc đã kêu gọi có 72 gờ ngừng bắn để họ có thể tiến hành phân phát hàng viện trợ. Trước khi diễn ra các cuộc đàm phán tại Thụy Sỹ, các quan chức đã không muốn tạo cảm giác có nhiều hy vọng đạt được bước đột phá trong lần đàm phán này. Hôm thứ Sáu 14/10, hãng tin Nga dẫn lời ông Kerry nói ông không "trông mong đặc biệt" gì từ các cuộc đàm phán, trong lúc một nguồn tin giấu tên của Pháp nói với AFP:

"Khi ta nhìn vào kết quả của các nỗ lực trước đó, thì thành thật mà nói, tôi ít nhiều nghi ngờ về những gì có thể đạt được trong những nỗ lực tới đây".

Tổng thống Syria Bashar al-Assad cam kết sẽ giữ Aleppo "sạch bóng" phe nổi dậy và nói với một tờ báo Nga rằng, việc giành chiến thắng ở thành phố này sẽ là một "bước đệm" để bật lên giành chiến thắng tại các nơi khác trên toàn quốc. Hôm thứ Bảy 15/10, các tổ chức cứu trợ, trong đó có Save the Children, Oxfam, Hội đồng Tị nạn Na Uy và Ủy ban Cứu hộ Quốc tế ra lời kêu gọi "hãy có thời gian ngưng bắn trong ít nhất 72 giờ tại đồng Aleppo". Tuyên bố của họ viết:

"Điều này sẽ cho phép những người ốm bệnh, bị thương được đưa đi sơ tán, và cho phép thực phẩm, thuốc men được chuyển vào vùng bị bao vây".

Bản đồ chiến sự tại Syria (Ảnh: BBC).

Theo tổ chức Quan sát Nhân Quyền Syria có trụ sở tại Anh, khoảng 275.000 người sống tại các khu vực bị bao vây, và các tổ chức cứu trợ đã không thể tới nơi kể từ khi việc bao vây được tái lập từ hôm 4/9. Hơn 370 người, trong đó có gần 70 trẻ em, đã bị giết chết trong các cuộc đánh bom vào Đông Aleppo. Tổ chức này nói hàng chục dân thường, trong đó có cả trẻ em, cũng đã thiệt mạng trong các cuộc nã pháo của phe nổi dậy vào Tây Aleppo - nơi chính phủ Syria kiểm soát.

Cuộc chiến bùng nổ với khởi đầu là phong trào nổi dậy chống Tổng thống al-Assad, nay đã chia cắt đất nước thành nhiều phần, việc mua bán những sản phẩm tiêu dùng là gần như hoàn toàn tê liệt vì bom đạn. Tình trạng giao tranh diễn ra đã hơn 5 năm, cướp đi sinh mạng của khoảng 300.000 người. Hy vọng trong các ngày tới, theo thỏa thuận vừa tạm đạt được tại Lausanne, các bên ngồi lại với nhau để tìm ra một giải pháp khả dĩ cho Aleppo để tránh đổ máu không cần thiết.

Lê Miên Tường (Theo BBC News, 10/2016)