Đại sứ Haiti tại Mỹ mất chức vì cấp hộ chiếu 'ngoài luồng'

Ông Bocchit Edmond trong một buổi làm việc ở New York (Mỹ) hồi tháng 9-2019 trên cương vị Ngoại trưởng Haiti

Quyết định sa thải ông Edmond, người đột ngột bị triệu hồi về Port-au-Prince trong tuần này, được Thủ tướng Ariel Henry đưa ra hôm 3-5. Tháng trước, Thủ tướng Henry đã cử một đoàn thanh tra đến Đại sứ quán Haiti ở Washington sau khi xuất hiện cáo buộc nhân viên đại sứ quán đang làm hộ chiếu cho người Haiti sống bên ngoài nước Mỹ và nhận tiền “bồi dưỡng” để xúc tiến hồ sơ.

Ông Jean Victor Geneus - Ngoại trưởng Haiti cũng đã xác nhận quyết định triệu Đại sứ Edmond về nước sau khi nhận được lá thư từ chính quyền Mỹ phê phán hoạt động đại diện và quản lý của nhà ngoại giao này. Mỹ cáo buộc Đại sứ Edmond vi phạm Công ước Vienna về quan hệ quốc tế và thiết lập một hệ thống tham nhũng trong công tác cấp hộ chiếu. Theo truyền thông địa phương, Đại sứ Edmond (từng giữ chức Ngoại trưởng Haiti dưới thời Tổng thống Jovenel Moose từ năm 2017-2021) đã cấp hộ chiếu cho những người trốn tránh pháp luật để họ có thể tị nạn ở Haiti.

Đại sứ Edmond đã phủ nhận mọi hành vi sai trái. Suốt 30 năm công tác trong ngành ngoại giao Haiti, Đại sứ Edmond từng trải qua nhiệm kỳ tại Jamaica, Panama, Anh và Colombia. Ông còn là đại diện thường trực của Haiti tại Tổ chức các quốc gia châu Mỹ (OAS) từ năm 2012 - 2014, Ngoại trưởng Haiti từ năm 2018 - 2020. Kể từ năm 2019, ông Edmond còn đảm đương cương vị Bộ trưởng Du lịch của quốc gia Caribe này. Trong một tuyên bố đưa ra hôm 4-5, ông Edmond bác bỏ những cáo buộc chống lại mình, đồng thời chỉ ra người đứng sau việc này là ông Claude Joseph, người từng là Thủ tướng lâm thời và Bộ trưởng Ngoại giao của Haiti dưới thời cố Tổng thống Jovenel Moise. Phản ứng về việc này, ông Joseph cho biết, sau khi nhận thông tin về các cáo buộc tham nhũng xảy ra tại Đại sứ quán Haiti tại Mỹ, ông đã yêu cầu Bộ Ngoại giao điều tra. Đó là việc mà ông phải làm với tư cách là Ngoại trưởng.

Vào tháng 6-2021, Hải quan Mỹ đã thu giữ một số kiện hàng với tổng cộng 400 đơn xin cấp hộ chiếu của các công dân Haiti sống ở Chile và số tiền mặt trị giá 50.000 USD. Kiện hàng qua hãng vận chuyển FedEx được gửi đến nhà riêng của ông Gelorme Juste, anh em họ của ông Claude Joseph và lúc đó đang giữ chức Trưởng bộ phận lãnh sự của Đại sứ quán Haiti ở Washington. Một tài liệu của Hải quan và Biên phòng Mỹ cho thấy, họ đã gửi cho ông Juste một lá thư đề ngày 18-8-2021 thông báo về việc thu giữ tài liệu và séc thu ngân trị giá 10.200 USD gửi đến nhà của ông ở Maryland.

Trong thời gian này, Chính phủ Haiti được các quan chức Mỹ thông báo đã mở cuộc điều tra riêng về việc cấp hộ chiếu. Báo cáo dài 40 trang sau cuộc điều tra vào tháng 8-2021 của Bộ Ngoại giao Haiti sau đó xác nhận, một văn phòng riêng trong đại sứ quán ở Washington đã cấp hộ chiếu chính thức ngoài tầm kiểm soát của Chính phủ Haiti. Trong đường dây này, ông Juste đã không hành động một mình. Các nhà điều tra đã thẩm vấn một số người liên quan đến Đại sứ Edmond, bao gồm cả em gái của ông là cô Betyna Edmond. Báo cáo cho biết, người phụ nữ này có “quyền truy cập không giới hạn” vào đơn vị sản xuất hộ chiếu và có mặt tại đại sứ quán hàng tuần, từ thứ năm đến chủ nhật dù cô ta không còn là nhân viên chính phủ. Báo cáo kết luận rằng, bộ phận hộ chiếu của Đại sứ quán Haiti tại Mỹ giống như “một doanh nghiệp tư nhân chủ yếu vận hành dưới ảnh hưởng của người có quyền lực, chủ nghĩa thân hữu và sức mạnh của đồng tiền, do đó mở đường cho các hành vi tham nhũng”.

Theo (Theo Miami Herald)