Đại gia đình 65 người mổ con lợn 170 kg đón Tết

Tôi là Phạm Thị Kim Anh, con dâu út trong dòng họ Nguyễn Nhật, tại phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy, Hà Nội. Tuy là út, tôi được ở trên mảnh đất của ông bà để chăm nom từ đường. Dịp cuối tuần giáp Tết, đại gia đình tụ họp về đây gói bánh chưng.

Tuy ông bà đã mất từ lâu, 15 gia đình nhỏ gồm 65 thành viên vẫn quây quần đầy đủ. Nhịp sống ngày càng bận rộn, việc mua bánh chưng ngày càng dễ nhưng chúng tôi vẫn duy trì truyền thống để gìn giữ nếp nhà.

Cứ ăn Tết xong là tôi lại nhờ người nuôi lợn sạch để cho dịp Tết năm sau. Năm nay, con lợn nặng 170 kg. Chúng tôi mổ rồi lọc ra 45 kg thịt để gói bánh chưng. Số còn lại được chia đều cho 15 nhà ăn Tết.

Gia đình chúng tôi thường phân công rõ từ đầu về công việc mỗi người phải đảm nhiệm, từ mua gạo đến cọ lá... Năm nay, 70 kg gạo nếp cái hoa vàng, 36 kg đậu xanh, 800 chiếc lá dong đã được chuẩn bị sẵn.

Mỗi chiếc bánh sẽ có 3 lạng gạo, hơn 2 lạng thịt, 2 lạng đỗ. Công việc gói bánh thường do những người cao tuổi trong gia đình đảm nhiệm. Con trai tôi là Nguyễn Nhật Tuấn cũng mới học làm bánh chưng và ngày càng tiến bộ.

Bên cạnh bánh chưng mặn, gia đình cũng gói hơn 20 chiếc bánh chưng ngọt, 2 chiếc bánh chưng chay để phù hợp với khẩu vị của nhiều người.

Những chiếc bánh chưng nhỏ là phần không thể thiếu. Mỗi cháu bé sẽ có một chiếc. Chúng thường háo hức chờ đợi và ăn sớm "đặc sản" này.

Bà Nguyễn Thị Nhận (72 tuổi) là chị gái cả trong gia đình. Tuy tuổi đã cao, chị vẫn giúp tôi buộc lạt. Vừa làm, chị vừa ngâm đôi câu đối: "Gia đình hòa thuận quanh năm Tết. Con cháu thảo hiền bốn mùa xuân".

Bên cạnh gói bánh, gia đình cũng cử người dọn dẹp, chuẩn bị bàn thờ. Đó là cách chúng tôi nhớ về cha mẹ và ông bà đã khuất. 30 Tết, đại gia đình quây quần một lần nữa tại đây để ăn bữa cơm tất niên.

Trong nhà có ông Nguyễn Nhật Nguyện biết viết thư pháp nên năm nào mỗi gia đình cũng có đôi câu đối đỏ.

Bên cạnh con lợn nặng 170 kg, chúng tôi còn đặt thêm một con lợn rừng và rất nhiều thực phẩm khác. Các cháu sẽ nấu cơm để mọi người ăn lấy sức gói gần 200 chiếc bánh chưng.

Việc tập trung gói bánh giúp các thành viên gắn kết với nhau. Dù là người già hay trẻ nhỏ cũng đều có thể góp sức.

Đến 16h, việc gói bánh hoàn tất. Mọi người xếp bánh vào 2 chiếc nồi lớn. Đây là nồi gia đình đặt làm từ 5 năm trước, mỗi năm chỉ dùng một lần để nấu bánh chưng.

Mọi người quây quần trông bánh kể từ đó đến hết đêm. Những đứa trẻ nướng khoai, nướng ngô, nói chuyện. Một vài thanh niên khỏe mạnh được phân công canh lửa, thêm nước.

Đến 6h sáng hôm sau, việc nấu bánh hoàn tất.

Chúng tôi vớt rồi rửa bánh ngay với nước lạnh. Điều đó giúp loại bỏ lớp mỡ, chất bẩn dính bên ngoài, bánh để được lâu hơn.

Bánh được xếp 2 cái chồng lên nhau để ép lại cho chắc. Sau đó, chúng tôi sẽ đem chia bánh cho các gia đình nhỏ. Với dòng họ Nguyễn Nhật, cái Tết Nguyên đán đã thực sự bắt đầu.

Việt Hùng