Đặc sắc Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường ở Hòa Bình
Lễ hội Khai hạ ở huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình mang ý nghĩa tôn kính các vị thần linh, tưởng nhớ những người đã có công lập đất, lập mường và cầu mong mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no.
Ngày 17/2 (mùng 8 tháng Giêng năm Giáp Thìn), tại huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình, Lễ Khai hạ dân tộc Mường Hòa Bình năm 2024 diễn ra trang trọng, thu hút hàng nghìn người dân và du khách tham dự.
Đây là lễ hội dân gian truyền thống lớn nhất tỉnh Hòa Bình và trở thành nét sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng không thể thiếu trong dịp Tết đến Xuân về của người Mường Hòa Bình gồm 4 Mường: Bi, Vang, Thàng, Động.
Lễ hội Khai hạ diễn ra với những nghi lễ trang trọng. Ảnh: Báo Hòa Bình
Lễ hội được tổ chức vào ngày mùng 7, mùng 8 tháng Giêng âm lịch hàng năm (tức ngày mùng 6, mùng 7 tháng tư theo lịch Mường Bi). Lễ hội là hoạt động văn hóa tín ngưỡng mang tính cộng đồng, gắn với truyền thuyết Quốc Mẫu Hoàng Bà, thân mẫu của Đức Thánh Tản, người đã chỉ dạy cho con dân Mường Bi cách làm ruộng, sinh sống bằng nghề nông.
Lễ hội Khai hạ năm nay được tỉnh Hòa Bình tổ chức quy mô lớn với những nghi lễ công phu và nhiều chương trình đặc biệt như: Dấng chiêng (diễn xướng gọi hồn chiêng) của các nghệ nhân; Hòa tấu chiêng Mường với hơn hàng trăm diễn viên và nghệ nhân chiêng Mường; Nghi thức xuống đồng đi cày đầu xuân…
Nghi thức thầy mo gọi hồn chiêng. Ảnh: Báo Hòa Bình
Cùng với đó là nghi lễ cúng thổ công, thổ địa, nghi lễ thờ cúng Thành Hoàng và rước kiệu Quốc Mẫu Hoàng Bà cùng chương trình nghệ thuật đặc sắc chào mừng lễ khai mạc.
Phần hội đặc sắc với các nội dung: Thi trình diễn trang phục dân tộc Mường; trưng bày trại văn hóa, ẩm thực; thi đấu các môn thể thao dân tộc: Bắn nỏ, kéo co, đẩy gậy.
Lễ hội xuống đồng gắn liền với nền nông nghiệp lúa nước mong một năm mùa màng bội thu. Ảnh: Báo Hòa Bình
Cùng với đó là 11 hoạt động trình diễn gồm: Trình diễn bản âm, xéc bùa, nghề dệt thổ cẩm dân tộc, làm bánh, cơm lam và các trò chơi dân gian đánh mảng, cướp cờ, bịt mắt đánh trống, đi cà kheo, đánh đu, cầu bập bênh, ném còn...
Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình hay còn gọi là Lễ xuống đồng, Lễ mở cửa rừng - lễ hội dân gian truyền thống lớn nhất của người Mường Hòa Bình, gắn liền với nền nông nghiệp lúa nước, mang nhiều dấu ấn của văn minh của người Việt cổ. Năm 2022, Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
