Cứu sống thai phụ bị thoát vị hoành bẩm sinh hiếm gặp

Chiều 14/3, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, đơn vị này vừa điều trị thành công cho 1 thai phụ bị thoát vị hoành nghẹt hiếm gặp. Được biết, theo thống kê của y văn, hơn 100 năm qua, thế giới ghi nhận chỉ có khoảng 160 ca bệnh có tình trạng tương tự.

Trước đó, vào ngày 29/1, thai phụ N.T.M.T. (21 tuổi ngụ tỉnh Đồng Tháp) được chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy (TPHCM) trong tình trạng thai 33 tuần, suy hô hấp, tụt huyết áp, có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng của mẹ và thai nhi.

Trước tình trạng nguy cấp của thai phụ, bệnh viện đã kích hoạt quy trình báo động đỏ tổ chức hội chẩn liên chuyên khoa ngay tại khoa Cấp cứu, khoa Chẩn đoán hình ảnh, khoa Ngoại tiêu hóa, khoa Ngoại lồng ngực, khoa Gây mê hồi sức... Song song đó, Bệnh viện Chợ Rẫy cũng tiến hành hội chẩn liên viện với chuyên khoa Sản của Bệnh viện Hùng Vương nhằm tìm ra phương án tốt nhất để có thể kịp thời cứu sống cả mẹ và bé.

Thai phụ được theo dõi tại khoa Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện Chợ Rẫy. Ảnh: Tiểu Vân

Với sự hội chẩn chuyên sâu, bác sĩ xác định, đây là trường hợp bị thoát vị hoành trái bẩm sinh nghẹt kiểu Bochdalek, thoát vị hoàn toàn dạ dày, toàn bộ ruột non và đại tràng ngang lách, tụy lên phổi trái trên bệnh nhân đang mang thai 33 tuần.

Cùng với sự tư vấn hội chẩn của Bệnh viện Hùng Vương, ê-kip hội chẩn của Bệnh viện Chợ Rẫy đã quyết định sử dụng thuốc hỗ trợ não và hỗ trợ trưởng thành phổi để đảm bảo bé có diễn biến tốt hơn về hô hấp cũng như giảm các di chứng về sau, đặt sonde giải áp dạ dày để cải thiện tình trạng căng cứng thiếu máu của khối thoát vị. Đồng thời, dùng kháng sinh mạnh liều cao để hỗ trợ về mặt nhiễm trùng phổi cho thai phụ.

Bệnh nhân được phẫu thuật cấp cứu khẩn ngay trong đêm, ca mổ diễn ra trong hơn 4 giờ đồng hồ, hoàn toàn bằng phẫu thuật nội soi nhằm hạn chế kích thích đến tử cung để bảo tồn thai nhi đủ thời gian tác dụng của thuốc hỗ trợ trưởng thành phổi.

Ê-kip đã thành công giải áp cho khối thoát vị hoành, toàn bộ dạ dày, toàn bộ ruột non, đại tràng lách và đuôi tụy, các tạng thoát vị chưa có dấu hiệu hoại tử, chỉ có một phần của mặt trước dạ dày bị bầm máu và được khâu tăng cường, khâu phục hồi lại cơ hoành trái cũng như đặt lưới chống dính 2 mặt ngăn sự tái phát, đặt dẫn lưu màng phổi hỗ trợ phổi trái.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân được chuyển đến khoa Hồi sức cấp cứu trong trạng thái còn suy hô hấp nặng, thở máy và tiên lượng phải đặt ECMO. Đồng thời, thai nhi có dấu hiệu của suy thai sau 36 giờ.

Đối diện với tình huống đã được dự đoán trước đó, Bệnh viện Chợ Rẫy đã khẩn trương hội chẩn lại với Bệnh viện Hùng Vương và quyết định tiến hành phẫu thuật bắt thai.

Quá trình phẫu thuật diễn ra trong vòng 40 phút, thành công cứu sống một bé gái nặng 2 kg. Em bé được đưa về tiếp tục theo dõi tại phòng dưỡng nhi của Bệnh viện Hùng Vương và người mẹ tiếp tục nằm hồi sức ở khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy.

Sau một ngày, tình trạng hô hấp của người mẹ cải thiện rõ, phổi nở tốt, có thể rút nội khí quản và các chỉ số sinh hiệu đã hồi phục tốt. Sau 6 ngày điều trị dưới sự phối hợp của khoa Hồi sức Cấp cứu và khoa Ngoại Tiêu hóa, bệnh nhân đã được xuất viện.

Đánh giá tình trạng của bệnh nhân khi đến tái khám sau 1 tháng, ThS.BS Trần Vũ Đức – khoa Ngoại tiêu hóa, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, bệnh nhân đã ăn uống tốt, đi tiêu tốt, không đau bụng, các vết mổ đã cắt chỉ và lành tốt. Kết quả CT Scan ngực - bụng kiểm tra cho thấy 2 phổi nở tốt, vòm hoành trái tròn đều, các tạng trong ổ bụng nằm đúng vị trí, nội soi dạ dày không viêm, loét. Riêng em bé cũng khỏe mạnh, bú sữa bình tốt và lên cân đều..

Đánh giá về trường hợp này, ThS.BS Trần Vũ Đức chia sẻ, bệnh nhân là thai phụ con so 33 tuần, bị thoát vị hoành bẩm sinh kiểu Bochdalek nghẹt hiếm gặp và cũng là lần đầu tiên gặp trên thai phụ tại Bệnh viện Chợ Rẫy.

Chính vì vậy, trong quá trình hội chẩn, ê-kip đã rất đắn đo vì các khối thoát vị này nếu để lâu thì khả năng hoại tử sẽ rất cao, gây ảnh hưởng và rất khó để cứu được người mẹ, ngược lại nếu phẫu thuật ngay để cứu sống người mẹ thì sẽ khó giữ được thai nhi. Vì vậy, sau khi tiến hành hội chẩn khẩn đa chuyên khoa, đồng thời phối hợp với Bệnh viện Hùng Vương để đưa ra phương án tốt nhất dự phòng các tình huống có thể xảy ra. Do đó, khi các tình huống xảy ra, ê-kip đã có dự phòng nên việc cứu sống được cả mẹ lẫn con cũng là sự may mắn, nỗ lực của ê-kip của 2 bệnh viện.

Tham gia trong ê-kip điều trị và theo dõi cho bệnh nhân, BS.CKII Trần Thanh Linh – Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy chia sẻ, khó khăn lớn nhất giai đoạn đầu sau mổ là ngoài việc hồi sức tối ưu để đảm bảo tính mạng thai phụ thì ê-kip còn phải bảo vệ thai nhi không bị ảnh hưởng bởi tình trạng suy hô hấp của người mẹ.

Đồng thời, cần theo dõi sát, phát hiện sớm tình trạng suy thai để quyết định thời điểm chấm dứt thai kỳ kịp lúc, cứu được con. Và sau khi bé được cứu sống thì chúng ta cũng phải đảm bảo thai phụ có thể được rút nội khí quản sớm và động viên làm sao để người mẹ thấy rằng con mình đã được cứu sống thành công. Bởi đó chính là điều khích lệ tinh thần lớn lao giúp bệnh nhân vượt qua giai đoạn khó khăn đó.

Nhân trường hợp này, BS.CKII Trần Thanh Linh cũng đưa ra lời khuyên đến nhóm phụ nữ đang mang thai khi có những dấu hiệu bất thường như khó thở, ăn uống kém, nôn ói hay các triệu chứng liên quan đến bệnh lý về dạ dày, ruột thì chúng ta nên đến cơ sở y tế, nhất là cơ sở y tế tương đối chuyên sâu để chủ động kiểm tra sức khỏe thai sản, phát hiện sớm và kịp thời điều trị.

Vân Nhi