Cuộc thi ảnh nghệ thuật Việt Nam: Sân chơi hấp dẫn và 'khốc liệt'

Cuộc thi và Triển lãm Ảnh nghệ thuật Việt Nam năm 2020 (trước đây gọi là Triển lãm Ảnh nghệ thuật toàn quốc) do Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức.

Đây là dịp để tập hợp lực lượng sáng tác trong cả nước, giới thiệu đến công chúng trong nước và quốc tế các tác phẩm nhiếp ảnh nghệ thuật xuất sắc; tổng kết và đánh giá các thành quả lao động sáng tạo nghệ thuật của nhiếp ảnh Việt Nam trong 2 năm (2019 và 2020).

Ảnh hiện thực bám sát chủ đề, có giá trị về tư tưởng và nghệ thuật

Đánh giá về thể loại ảnh hiện thực, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông cho biết: Các tác phẩm đã bám sát chủ đề, nội dung, có giá trị về tư tưởng và nghệ thuật; phản ánh chân thực và sinh động vẻ đẹp con người, văn hóa, phong cảnh đất nước, thể hiện một Việt Nam vừa truyền thống, vừa hiện đại, năng động, hội nhập, tràn đầy khát vọng và không ngừng phát triển.

Tác phẩm "Không ngừng phát triển" của tác giả Huỳnh Phạm Anh Dũng (TP Hồ Chí Minh) đoạt Huy chương Vàng ảnh Hiện thực. Ảnh chụp lại của tác giả.

Đồng quan điểm với Thứ trưởng Tạ Quang Đông, nghệ sĩ nhiếp ảnh Mã Thế Anh, Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật thể loại ảnh hiện thực khẳng định: Đây là triển lãm ảnh có số lượng tác phẩm lớn nhất trong những năm gần đây do Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức, qua đó khẳng định sức hút và sự thành công của cuộc thi. Các tác phẩm được chọn trưng bày và trao giải thưởng ở thể loại ảnh hiện thực năm nay đã bám sát chủ đề, nội dung cuộc thi; có giá trị về tư tưởng và chất lượng nghệ thuật tốt; tính nhân văn, thẩm mỹ cao; có sự tìm tòi, sáng tạo trong từng góc máy, tạo được hiệu quả thị giác ấn tượng, phong phú, đáp ứng được tiêu chí mà Ban tổ chức đặt ra. Trong đó có nhiều tác phẩm được sáng tác mới, đa dạng, độc đáo, tư duy tốt, mới lạ; phản ánh chân thực, sâu sắc và sinh động các vấn đề của cuộc sống đương đại.

Đánh giá về thể loại ảnh ý tưởng lần đầu được tổ chức, Thứ trưởng Tạ Quang Đông cho biết: Các tác phẩm được trưng bày và trao giải thưởng ở thể loại này đã có những tìm tòi, sáng tạo, thể nghiệm mới, ý tưởng độc đáo, qua đó thể hiện những vấn đề của cuộc sống đương đại, suy nghĩ, ý kiến, ý tưởng về cuộc sống... và các nội dung khác hướng đến giá trị chân, thiện, mỹ.

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Trần Thị Thu Đông, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam, Ủy viên Hội đồng Nghệ thuật thể loại ảnh ý tưởng cho biết: Bản chất của nghệ thuật là sáng tạo và sáng tạo không ngừng. Sáng tạo không có ranh giới và biên độ.

Với nhiếp ảnh thì sáng tạo là đi kèm với các thể loại ảnh ý tưởng, ý niệm đang trở thành xu hướng thịnh hành của nhiếp ảnh quốc tế. Sự sáng tạo không có giới hạn bởi ngoài tư duy vô hạn của nghệ sĩ còn là sự hỗ trợ của các phần mềm photoshop thường xuyên được nâng cấp, để tạo ra những bức ảnh không tưởng đầy ngẫu hứng, mang những câu chuyện phi thường về cuộc sống.

Tác phẩm "Nhiệm vụ HVN68" (Bộ gồm 8 ảnh) của tác giả Nông Việt Linh (Hà Nội) đoạt Huy chương Vàng thể loại ảnh Hiện thực. Ảnh chụp lại của tác giả.

Cuộc thi và Triển lãm Ảnh nghệ thuật Việt Nam năm 2020 với thể loại ảnh ý tưởng là sân chơi cho các nghệ sĩ thỏa sức sáng tạo, tự do gửi gắm những thông điệp, chân lý đến người xem.

Những tác phẩm đoạt giải lần này là những tác phẩm nổi trội trong số những tác phẩm được chọn trưng bày của cuộc thi, còn cái đẹp với đúng ý nghĩa thẩm mỹ phải được thử thách, được công nhận, được "sống" và tồn tại với thời gian.

Vẫn có tác phẩm chưa hoàn toàn mới lạ

Theo nghệ sĩ nhiếp ảnh Lý Hoàng Long, Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật thể loại ảnh ý tưởng, Ủy viên Hội đồng Nghệ thuật thể loại ảnh hiện thực: Số lượng tác phẩm không đồng nghĩa với việc chất lượng của tất cả các tác phẩm tham dự đều tốt. Còn nhiều ảnh lỗi, trùng, ảnh cũ theo lối mòn… Từ 12.480 tác phẩm dự thi, Hội đồng Nghệ thuật chọn được 238 tác phẩm, gồm cả ảnh đơn và ảnh bộ cho cả hai thể loại ảnh hiện thực và ảnh ý tưởng để trưng bày.

So với Festival Nhiếp ảnh trẻ thì số lượng tham dự thể loại ảnh ý tưởng của Cuộc thi và Triển lãm Ảnh nghệ thuật Việt Nam năm 2020 nhiều hơn, với gần 700 tác phẩm nhưng nhiều tác phẩm không đúng chủ đề, cách thể hiện hời hợt, khiên cưỡng và trùng lặp.

41 tác phẩm được chọn trưng bày đã có những tìm tòi, sáng tạo, tuy nhiên vẫn có tác phẩm chưa hoàn toàn mới lạ nhưng là những tác phẩm tiêu biểu nhất, khai thác thành công những vấn đề mà xã hội đang quan tâm.

Tác giả Trần Minh Lương (Cần Thơ) mặc dù chỉ đoạt giải Khuyến khích với tác phẩm “Thuyền hoa phố Hội” nhưng là một kỹ sư điện và là người cầm máy nghiệp dư, đến với nhiếp ảnh bằng niềm đam mê thì đây là sự động viên lớn để anh tiếp tục đi theo con đường nghệ thuật.

Tác giả Trần Minh Lương cho biết: Giải thưởng thể hiện sự ghi nhận của Ban tổ chức và những nghệ sĩ chuyên nghiệp, khuyến khích các tay máy trẻ như tôi cố gắng hơn trong thời gian tới.

Người xem "đội mưa" đến với triển lãm.

Không quản thời tiết mưa to, đến từ Việt Trì (Phú Thọ), nghệ sĩ nhiếp ảnh lão thành Phan Đinh (hội viên Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam) năm nay đã 87 tuổi vẫn có mặt tại triển lãm để được trao đổi nghiệp vụ với các đồng nghiệp và chiêm ngưỡng những tác phẩm đoạt giải. Mặc dù tuổi đã cao, không thường xuyên cầm máy ảnh đi sáng tác như thời trẻ nhưng với người nghệ sĩ này, dường như ông chưa bỏ qua cuộc triển lãm ảnh nào của đồng nghiệp. Chăm chú xem rất kỹ từng tác phẩm, nghệ sĩ Phan Đinh đánh giá: Nhìn chung các tác phẩm triển lãm lần này đa dạng, đề tài phong phú và có nhiều bức ảnh được đầu tư kỹ lưỡng hơn những lần trước. Đây là hoạt động nghề nghiệp của giới nhiếp ảnh cả nước nên việc lựa chọn những tác phẩm tiêu biểu, đặc sắc để trao giải cũng sẽ là bài toán không dễ đối với Ban tổ chức.

Cuộc thi và Triển lãm Ảnh nghệ thuật Việt Nam luôn là một sân chơi hấp dẫn và “khốc liệt” mà bất cứ người cầm máy chuyên và không chuyên nào cũng mong muốn được một lần tham gia. Tác phẩm đoạt giải tại cuộc thi danh giá này luôn là niềm tự hào đối với các nghệ sĩ.

Với 2 thể loại: Ảnh hiện thực và ảnh ý tưởng, sau hơn 4 tháng phát động, Ban tổ chức đã nhận được 12.480 tác phẩm (thể loại ảnh hiện thực: 11.782 tác phẩm, thể loại ảnh ý tưởng: 698 tác phẩm) của 1.516 tác giả từ 63 tỉnh, thành phố trong cả nước gửi về tham dự. Hội đồng Nghệ thuật do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành lập gồm các nhà chuyên môn, nghệ sĩ nhiếp ảnh có uy tín đã làm việc khách quan, công tâm và trách nhiệm để chọn ra được 238 tác phẩm (thể loại ảnh hiện thực: 197 tác phẩm; thể loại ảnh ý tưởng: 41 tác phẩm) của 182 tác giả trưng bày tại triển lãm. 33 tác phẩm xuất sắc nhất đã được lựa chọn để trao giải thưởng (26 giải thưởng thể loại ảnh hiện thực, 7 giải thưởng thể loại ảnh ý tưởng), gồm: 3 Huy chương Vàng, 6 Huy chương Bạc, 9 Huy chương Đồng và 15 giải Khuyến khích.

Bài, ảnh: KHÁNH HUYỀN