'Cuộc sát hạch' đối với Thủ tướng Abiy Ahmed Ali ở Ethiopia

Cuộc bầu cử Quốc hội Ethiopia vừa được ấn định muộn hơn hai tuần so dự kiến ban đầu. Trước đó, kế hoạch tổ chức các cuộc bầu cử Quốc hội và hội đồng địa phương vào tháng 5 đã bị hoãn do cả chính quyền và các đảng đều chưa sẵn sàng. Cuộc bầu cử sắp tới được xem là “liều thuốc thử” về sự ủng hộ của cử tri Ethiopia đối với Thủ tướng Abiy Ahmed Ali, kể từ khi ông nhậm chức vào năm 2018.

Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed (ngồi) chụp ảnh cùng các thành viên Ủy ban Nobel tại Oslo, Na Uy ngày 9/12/2019

Tại thời điểm chính thức nhận nhiệm vụ cách đây hai năm, Thủ tướng Abiy Ahmed Ali cam kết mở cửa nền kinh tế, chào đón các nhà đầu tư, định hướng hiện đại hóa ngành ngân hàng, viễn thông và tạo nhiều việc làm cho người dân. Các biện pháp cải cách của ông Abiy Ahmed Ali đã mang lại lợi ích thiết thực cho người dân Ethiopia. Cuối năm 2019, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã thông qua khoản cho vay trị giá 2,9 tỷ USD và khẳng định ủng hộ sáng kiến cải cách kinh tế của Chính phủ Ethiopia, giúp hạn chế tình trạng mất cân bằng kinh tế vĩ mô, đồng thời đặt nền móng cho tăng trưởng bền vững và bao trùm.

Theo IMF, kế hoạch cải cách kinh tế của Ethiopia được xây dựng dựa trên nhu cầu và khả năng của đất nước. Sáng kiến này ngoài việc khắc phục tình trạng thiếu ngoại tệ, còn làm giảm các khoản nợ xấu, cũng như cải cách ngành tài chính, tăng thu nhập của người dân thông qua hỗ trợ đào tạo kỹ thuật, nâng cao tay nghề. Chính sách tiền tệ của Ethiopia đặt mục tiêu như đưa tỷ lệ lạm phát xuống mức một con số, tăng tính linh hoạt của tỷ giá hối đoái, qua đó giúp nâng cao khả năng cạnh tranh xuất khẩu.

Kế hoạch cải cách của Thủ tướng Abiy Ahmed Ali bước đầu khẳng định quyết tâm của Chính phủ Ethiopia trong xây dựng hòa bình và thịnh vượng của đất nước. Tuy nhiên, quá trình cải cách cũng không tránh khỏi việc bị các nhóm đối lập công kích, dẫn tới các cuộc bạo lực sắc tộc. Các cuộc tuần hành phản đối Chính phủ nổ ra ở thủ đô Ađi Abeba cuối tháng 10/2019 đã nhanh chóng bùng phát thành đụng độ sắc tộc và tôn giáo.

Thủ tướng Abiy Ahmed Ali nhiều lần kêu gọi người dân đoàn kết trước âm mưu phá hoại đất nước. Ông cũng không ít lần đề cao giải pháp đối thoại như một lựa chọn ưu tiên để giải quyết bất đồng. Chính cách thức này cũng được nhà lãnh đạo Ethiopia áp dụng trong việc phát triển quan hệ với các nước láng giềng và trong khu vực.

Đáng chú ý, trong quan hệ với Eritrea, với tuyên bố chung về hòa bình và hữu nghị được ký kết, Thủ tướng Abiy Ahmed Ali đã được vinh danh giải Nobel Hòa bình năm 2019. Thỏa thuận hòa bình đã mở ra chương mới bình thường hóa quan hệ giữa hai nước láng giềng sau 20 năm thù địch, vốn là hệ quả trực tiếp của cuộc chiến tranh biên giới trong những năm 1998-2000.

Giới chuyên gia nhận định, từ nay đến khi cuộc bầu cử Quốc hội Ethiopia diễn ra, Thủ tướng Abiy Ahmed Ali còn không ít việc cần làm, từ tiếp tục cải cách kinh tế, bình ổn tình hình trong nước, đến thúc đẩy hội nhập, nhưng trước hết là bảo đảm tổ chức một cuộc bỏ phiếu tự do và công bằng. Với Thủ tướng Abiy Ahmed Ali và chính phủ Ethiopia, kỳ bầu cử sắp tới là “cuộc sát hạch” quan trọng, song cũng là cơ hội rất tốt để chứng tỏ năng lực điều hành đất nước.

Hoài Anh (t.h)