Cuộc chiến của hàng trăm mô hình AI ở Trung Quốc

Khách tham quan tại khu vực triển lãm của Hội nghị Trí tuệ nhân tạo thế giới (WAIC) ở Thượng Hải, Trung Quốc hồi tháng 7-2023. Ảnh: AFP

Cơn sốt AI ở Trung Quốc bùng lên kể từ sau màn ra mắt thành công của ChatGPT thuộc sở hữu của OpenAI (Mỹ) gần một năm trước. Một lãnh đạo cấp cao của tập đoàn công nghệ Tencent mô tả rằng Trung Quốc đang chứng kiến “cuộc chiến của một trăm mô hình AI”, Tencent và các đối thủ công nghệ từ Baidu, Alibaba, cho đến Huawei đều đã tung ra các sản phẩm AI tạo sinh trong năm nay.

Theo Công ty môi giới CLSA, Trung Quốc hiện có ít nhất 130 mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), nền tảng của các công cụ AI tạo sinh. Con số này chiếm 40% tổng số LLM toàn cầu và chỉ xếp sau mức 50% thị phần của Mỹ. Ngoài ra, các công ty Trung Quốc đã công bố hàng chục LLM cho các ngành chuyên biệt.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư và nhà phân tích cho biết, hầu hết họ vẫn chưa xây dựng được mô hình LLM có tính khả thi thương mại vì quá giống nhau. Hiện tại, họ đang phải vật lộn với chi phí tăng cao.

Căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington cũng gây áp lực lên lĩnh vực này. Các quỹ của Mỹ đầu tư ít hơn vào các dự án AI giai đoạn đầu ở Trung Quốc. Trong khi đó, Bắc Kinh đã bị Mỹ ngăn chặn tiếp cận các sản phẩm chip AI cao cấp do những hãng như Nvidia sản xuất.

“Chỉ những mô hình AI có năng lực mạnh nhất mới tồn tại được”, Esme Pau, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu tài sản kỹ thuật số và internet Trung Quốc của Macquarie Group, nhận định về cuộc chiến của các mô hình AI ở Trung Quốc.

Bà lưu ý thêm rằng, một số công ty công nghệ lớn nhất Trung Quốc đã phát tín hiệu rằng họ sẽ cạnh tranh về giá để giành thị phần LLM, giống như cuộc chạy đua giảm giá dịch vụ đám mây như của Alibaba và Tencent trước đây.

Pau nói: “Trong 6-12 tháng tới, những LLM có năng lực yếu kém hơn sẽ dần bị loại bỏ do hạn chế về chip, chi phí cao và cạnh tranh gay gắt”.

Yuan Hongwei, Chủ tịch của quỹ đầu tư mạo hiểm Z&Y Capital, trụ sở ở Thâm Quyến, dự báo chỉ có 2-3 LLM đa năng sẽ thống trị thị trường.

Đó là lý do tại sao quỹ của bà tìm kiếm những người sáng lập có kinh nghiệm khi xem xét đầu tư vào công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực AI.

Trước đây, Z&Y đã đầu tư vào các công ty công nghệ đình đám của Trung Quốc, gồm nhà sản xuất máy bay không người lái DJI và công ty khởi nghiệp xe tự lái Pony.ai.

Cuối cùng, Z&Y đã quyết định ủng hộ Baichuan Intelligence, một công ty mới thành lập 5 tháng và đang tìm cách xây dựng một mô hình AI mã nguồn mở để cạnh tranh với mô hình Llama 2 của Meta Platforms, công ty mẹ của Facebook.

Baichuan được thành lập bởi Wang Xiaochuan, người sáng lập Sogou, công cụ tìm kiếm internet lớn thứ hai Trung Quốc. Baichuan là một trong 5 công ty đầu tiên nhận được sự chấp thuận của Bắc Kinh để phát hành chatbot AI sử dụng cho đại chúng vào cuối tháng 8. Wang Xiaochuan tiết lộ Baichuan đang sắp hoàn tất vòng gọi vốn thứ hai dựa trên mức định giá hơn 1 tỉ đô la.

“Chúng tôi nhìn thấy một cơ hội ở Baichuan. Wang Xiaochuan đang đích thân chỉ đạo dự án này. Với sự hiểu biết của ông ấy về kinh doanh kỹ thuật số, thành công của ông ấy với Sogou và cách ông ấy thu hút sự chú ý của toàn ngành, chúng tôi nghĩ rằng đây là lựa chọn tốt nhất của chúng tôi”.

Một số doanh nhân và lãnh đạo công nghệ tên tuổi khác đứng đằng sau các công ty khởi nghiệp AI mới thành lập của Trung Quốc, chẳng hạn như Kai-Fu Lee, cựu giám đốc Google Trung Quốc và Yan Juejie, cựu phó chủ tịch của SenseTime, công ty công nghệ nhận diện khuôn mặt hàng đầu thế giới.

Những nhà phân tích khác đánh giá các công ty công nghệ lớn nhất Trung Quốc như Alibaba, Tencent và Baidu có khởi đầu thuận lợi nhất và nguồn vốn dồi dào để thành công với mô hình AI nhờ cơ sở người dùng lớn và nhiều dịch vụ đa dạng. Chẳng hạn, họ có thể dễ dàng cung cấp các dịch vụ AI tạo sinh dưới dạng hỗ trợ bổ sung cho khách hàng sử dụng dịch vụ điện toán đám mây của họ.

“Những người khổng lồ công nghệ hiện tại thừa hưởng lợi thế không công bằng trong phần lớn các kịch bản kinh doanh dễ thực hiện từ hệ sinh thái đã được thiết lập của họ”, Tony Tung, giám đốc của Gobi Partners GBA, nói.

Ông cho biết thêm, một số nhà đầu tư hối tiếc khi vội vã rót tiền vào các công ty khởi nghiệp phát triển LLM vào thời điểm cơn sốt AI nóng ran hồi đầu năm nay. Hiện nay, nhiều công ty trong số đó đang gặp khó khăn trong việc xây dựng các ứng dụng kinh doanh mạnh mẽ và đang tìm cách hợp tác với những tập đoàn công nghệ để tìm kiếm các ứng dụng hoặc có khả năng bán lại LLM cho họ.

“Nhiều công ty phát triển các LLM na ná nhau và họ đang tìm cách giải quyết các vấn đề giống nhau bằng sự đổi mới vi mô trong kỹ thuật xử lý dữ liệu hoặc kiến trúc mô hình. Tại thời điểm này, các nhà đầu tư chắc chắn đã tỉnh táo hơn một chút so với đầu năm nay”, Tony Tung nói.

Theo Reuters

Lê Linh