COVID-19 tới 6 giờ sáng 4/4: Trung Quốc số ca mắc cao kỷ lục; Giải mã biến thể mới XE

Nhân viên y tế chuyển bệnh nhân COVID-19 tới bệnh viện ở Port Elizabeth, Nam Phi. Ảnh: AFP/ TTXVN

Theo số liệu thống kê của trang mạng worldometers.info, cập nhật đến 6 giờ sáng 4/4 (giờ Việt Nam), tổng số ca mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19 trên toàn cầu đã lên tới 491.561.016 ca, trong đó có 6.175.684 người tử vong.

Sau hơn 2 năm ứng phó, nhiều nước đang chủ động thích ứng tốt với làn sóng dịch mới này và từng bước trở lại cuộc sống trước đại dịch, coi COVID-19 như một loại bệnh đặc hữu.

Trong mấy ngày qua, số ca mắc bệnh tiếp tục xu thế giảm trên phạm vi toàn cầu, những vùng bệnh còn “nóng nhất” nằm ở châu Á-châu Mỹ. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nước thông báo sẽ nới lỏng các biến pháp phòng dịch nghiêm ngặt.

Đại dịch sau 2 năm đến nay xuất hiện và đã lây lan ở 225 quốc gia và vùng lãnh thổ. Các nước cũng ghi nhận trên 426 triệu bệnh nhân được điều trị khỏi, số ca đang điều trị tích cực là trên 55 triệu ca và trên 62.000 ca hiện ở trong tình trạng nguy kịch. Ngày 3/4, thế giới có 71 quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận ca COVID-19 mới.

Người dân đeo khẩu trang phòng dịch COVID-19 tại ga tàu hỏa ở Berlin, Đức, ngày 1/4/2022. Ảnh: THX/ TTXVN

Trong 1 ngày qua, Hàn Quốc tiếp tục là nước có số ca mắc mới cao nhất (trên 234.000 ca), trong khi Nga là quốc gia có số ca tử vong mới cao nhất thế giới với trên 330 ca. Trung Quốc cũng chứng kiến xu thế dịch đáng ngại khi số ca mắc mới tăng mạnh, khiến nhà chức trách nước này quyết định phong tỏa một số thành phố lớn, qua đó tiếp tục kiên trì với chiến lược “Không COVID”.

Mỹ vẫn là nước bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất, đến nay ghi nhận 81.826.371 ca mắc và 1.008.159 ca tử vong. Ấn Độ ghi nhận số ca mắc nhiều thứ hai thế giới với 43.028.131 ca. Tuy nhiên, Brazil có số ca tử vong cao thứ hai thế giới với 660.192 ca. Trong số 5 quốc gia đứng đầu danh sách có số ca mắc cao nhất, 2 nước còn lại là Pháp với 25.895.586 ca và Đức 21.588.614 ca.

Trung Quốc ngày 2/4 ghi nhận số ca mắc COVID-19 theo ngày cao nhất từ trước đến nay, với 13.146 ca. Trong số các ca mắc mới ghi nhận được, có 1.455 ca có triệu chứng và 11.691 ca không có triệu chứng. Trung Quốc đại lục không ghi nhận bất cứ ca tử vong nào. Làn sóng dịch hiện nay do sự lây lan nhanh chóng của biến thể Omicron đã xuất hiện tại hàng chục tỉnh thành của nước này.

Nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 cho trẻ em tại Thượng Hải, Trung Quốc, ngày 1/4/2022. Ảnh: THX/ TTXVN

Thành phố Thượng Hải đông dân nhất Trung Quốc đã tiến hành xét nghiệm nhanh COVID-19 trên toàn thành phố trong ngày 3/4 và sẽ xét nghiệm acid nucleic ngày 4/4 trong nỗ lực ngăn chặn sự tái bùng phát dịch COVID-19 gần đây. Chính quyền thành phố cho biết các biện pháp này nhằm loại bỏ hoàn toàn các nguy cơ tiềm ẩn, cắt đứt chuỗi lây truyền, hạn chế sự lây lan của virus và đạt được mục tiêu "Không COVID" (Zero COVID) càng sớm càng tốt.

Cảng Thượng Hải vẫn hoạt động bình thường và không có tình trạng tắc nghẽn tàu vận chuyển container trong bối cảnh dịch COVID-19 bùng phát ở thành phố này. Có tổng cộng 52 tàu đang chờ bốc xếp tại cảng, trong đó có 9 tàu chở container.

Trong khi đó, Trưởng Đặc khu hành chính Hong Kong (Trung Quốc), bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga (Carrie Lam) đã mời tất cả người dân sống ở Hong Kong làm xét nghiệm nhanh COVID-19 trong giai đoạn 3 ngày từ 8-10/4. Bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga cho biết cuộc xét nghiệm dựa trên tinh thần tự nguyện này không phải là sự thay thế cho kế hoạch trước đó về xét nghiệm toàn thành phố mà nhằm đánh giá tình hình lây nhiễm dịch và xác định thời điểm tốt nhất cho xét nghiệm diện rộng.

Chính quyền Hong Kong cũng đã bắt đầu phân phát các túi hỗ trợ phòng dịch, trong đó mỗi túi có 20 kit xét nghiệm nhanh, đến các hộ gia đình. Bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga kêu gọi mọi người làm xét nghiệm nhanh và báo kết quả trong vòng 24 giờ nếu dương tính. Ngày 2/4, Hong Kong ghi nhận 2.286 ca mới thông qua xét nghiệm acid nucleic và 2.189 ca khác qua tự xét nghiệm nhanh.

Người dân đeo khẩu trang phòng dịch COVID-19 tại Tokyo, Nhật Bản. Ảnh: Kyodo/ TTXVN

Tại Nhật Bản, dịch COVID-19 đang có chiều hướng gia tăng trở lại. Theo số liệu báo cáo của Chính phủ Nhật Bản về tình hình dịch bệnh COVID-19 ngày 2/4, nước này đang chứng kiến sự gia tăng trở lại các ca nhiễm mới tại hầu hết các địa phương. Trong khi đó, các chuyên gia y tế nước cảnh báo nước này đang đối mặt với làn sóng dịch bệnh mới.

Báo cáo mới nhất của Chính phủ Nhật Bản cho biết chỉ chưa đầy 2 tuần sau khi Nhật Bản gỡ bỏ các biện pháp ứng phó dịch bệnh khẩn cấp cùng với một các biện pháp hạn chế khác, trong tuần qua, số ca mắc COVID-19 đã gia tăng tại 44 trong tổng số 47 tỉnh của nước này.

Ngày 2/4, Nhật Bản ghi nhận 48.825 ca mắc mới, tăng 1.500 ca so với tuần trước đó do sự lây lan mạnh của "biến thể tàng hình" BA.2 của Omicron.

Nhân viên y tế điều trị cho bệnh nhân COVID-19 tại bệnh viện ở Pretoria, Nam Phi. Ảnh: AFP/ TTXVN

Tại Nam Phi, Tiến sĩ Ridhwaan Suliman thuộc Hội đồng nghiên cứu khoa học và công nghệ (CSIR) của nước này nhận định một biến thể mới với tên gọi Deltacron (sự kết hợp giữa biến thể Delta và Omicron) đã xuất hiện tại Nam Phi và có thể sẽ gây ra làn sóng dịch COVID-19 thứ 5 vào cuối tháng 4 hoặc tháng 5 tới ở nước này.

Bên cạnh việc khuyến khích những người mắc bệnh nền tiêm nhắc lại, ông Suliman cũng cho rằng Nam Phi hiện đã có mức độ miễn dịch dân số cao, khi các nghiên cứu gần đây cho thấy 68% - 80% người dân có khả năng miễn dịch.

Cuối tháng 3 vừa qua, Chính phủ Nam Phi kêu gọi người dân tiếp tục duy trì tinh thần cảnh giác vì dịch COVID-19 vẫn chưa bị "đánh bại", đồng thời khuyến khích tất cả những người trên 12 tuổi tiêm chủng.

Mới đây, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã công bố một số kết quả nghiên cứu sơ bộ về một biến thể mới của virus SARS-CoV-2, với bằng chứng ban đầu cho thấy khả năng lây lan nhanh hơn cả biến thể Omicron.

Nhân viên y tế chuyển bệnh nhân COVID-19 tới bệnh viện tại Pattani, Thái Lan. Ảnh: AFP/ TTXVN

Trước đó, WHO xác nhận dòng phụ BA.2 của biến thể Omicron hiện là nguyên nhân chính gây ra các ca mắc COVID-19 trên toàn cầu, đặc biệt tại châu Âu và châu Á, làm gia tăng lo ngại về khả năng bùng phát một đợt dịch mới tại Mỹ.

BA.2 hiện gây ra 86% tổng số ca mắc COVID-19 đã được giải trình tự gien. BA.2 có khả năng lây lan nhanh hơn 30% so với dòng gốc BA.1 của biến thể Omicron. Ngay khi BA.2 vừa trở thành biến thể chủ đạo thì lại có một biến thể mới xuất hiện, được cho là có thể sẽ còn lây lan nhanh hơn cả BA.2
Thời gian qua, giới khoa học đã theo dõi 3 biến thể mới gồm XD, XF và XE. Trong đó, 2 biến thể XD và XF là những dạng kết hợp của biến thể Delta và BA.1, hay gọi là Deltacron. Hai biến thể này đã đươc nhắc tới từ vài tháng nay nhưng chưa thực sự gây ra những thay đổi đáng kể trong diễn biến dịch bệnh thế giới.

Còn lại, biến thể XE là một dạng biến thể tái tổ hợp-kết hợp của chính các biến thể BA.1 và BA.2 của Omicron. Biến thể tái tổ hợp xuất hiện khi một người nhiễm cùng lúc 2 hoặc 3 biến thể của virus, tạo điều kiện cho các vật chất di truyền của các biến thể pha trộn trong cơ thể người bệnh. Đây không phải điều bất thường vì đã từng xảy ra một số lần trong thời gian đại dịch COVID-19 hoành hành.

Theo các kết quả nghiên cứu sơ bộ do WHO tổng hợp, XE được phát hiện lần đầu ở Anh vào ngày 19/1 và hơn 600 mẫu phân tích chuỗi gene được xác nhận là biến thể XE. Những ước tính từ những ngày đầu cho thấy XE có tốc độ tăng trưởng lây nhiễm trong cộng đồng cao hơn BA.2 khoảng 10%.

Nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 cho người dân tại Sydney, Australia. Ảnh: AFP/ TTXVN

Tờ The Guardian (Anh) dẫn thống kê tuần trước cho biết nước này đang có khoảng 5 triệu người được cho là mắc COVID-19 - mức cao nhất kể từ khi dịch bệnh bùng phát 2 năm trước. Số ca nhập viện và tử vong cũng đang tăng song không quá mạnh.

Giới chuyên gia Anh cho biết số ca mắc mới tăng vọt chủ yếu do sự lây lan của biến thể BA.2, được cho là có khả năng lây lan nhanh hơn biến thể ban đầu Omicron, vốn hoành hành tại nước này hồi đầu năm nay. Làn sóng lây nhiễm mới diễn ra trong bối cảnh Chính phủ Anh quyết định dừng việc xét nghiệm miễn phí virus SARS-CoV-2 khi nước này chuẩn bị bước vào kỳ nghỉ lễ Phục sinh. Điều này đang làm dấy lên quan ngại số ca mắc mới có thể tăng hơn nữa, kéo theo số người nhập viện và tử vong tăng theo.

Nhận định về tình hình dịch bệnh trong thời gian tới, nhà virus học Julian Tang, thuộc Đại học Leicester, cho rằng virus SARS-CoV-2 vẫn sẽ tồn tại trong suốt mùa Hè và sang cả mùa Thu. Hiện loại virus này vẫn chưa tồn tại theo mùa, như cúm, vốn gần như biến mất hoàn toàn trong mùa Xuân và mùa Hè. Cùng chung nhận định trên, Giáo sư Hunter cho rằng ngay cả khi không có biến thể mới, nhiều khả năng Anh vẫn chứng kiến số ca mắc mới ở mức hàng chục nghìn người mỗi ngày, song hầu hết là không được chẩn đoán và ghi nhận.

Nhân viên y tế tiêm vaccine phòng COVID-19 cho trẻ em tại Sao Paulo, Brazil, ngày 14/1/2022. Ảnh: AFP/ TTXVN

Theo phóng viên TTXVN tại Nam Mỹ, ngày 2/4, Chính phủ Brazil đã quyết định nới lỏng hạn chế đối với du khách quốc tế đến nước này, theo đó, chấm dứt yêu cầu du khách nhập cảnh phải trình xét nghiệm PCR âm tính với virus SARS-CoV-2, cũng như thực hiện khai báo y tế đầy đủ.

Quyết định trên được đưa ra theo khuyến nghị của Cơ quan Giám sát Dịch tễ (Anvisa), trong đó du khách quốc tế tới Brazil chỉ cần có giấy chứng nhận đã hoàn tất phác đồ tiêm vaccine ngừa COVID-19. Đối với công dân Brazil hoặc người nước ngoài sinh sống tại Brazil thì không cần phải xuất trình giấy chứng nhận tiêm chủng.

Trong khi đó, các du khách nhập cảnh chưa tiêm đủ liều cơ bản vaccine vẫn phải có giấy xét nghiệm PCR âm tính với virus SARS-CoV-2, song sẽ không phải cách ly bắt buộc trong thời gian 14 ngày như trước đây.

Brazil là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất do đại dịch COVID-19, với khoảng 30 triệu trường hợp nhiễm bệnh, trong đó có hơn 660.000 ca tử vong. Tuy nhiên, với việc đẩy mạnh chiến dịch tiêm vaccine trong hơn 1 năm qua, đến nay 75% trong tổng số 212 triệu dân nước này đã hoàn tất phác đồ tiêm vaccine cơ bản. Số ca nhiễm mới và tử vong theo ngày cũng đã giảm đáng kể trong thời gian gần đây.

Thanh Tuấn/Báo Tin tức