Chung cư mini được cấp sổ hồng: Người dân có thêm cơ hội chọn nhà ở

Nhiều người thu nhập thấp chú trọng tìm mua các căn hộ ở chung cư mini. Ảnh: Lê Khánh.

Làm rõ các khái niệm, tiêu chuẩn về chung cư mini

Luật Nhà ở (sửa đổi) đã chính thức được thông qua và sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Trong đó nội dung liên quan đến việc cá nhân muốn xây chung cư mini (nhà ở từ 2 tầng trở lên, tại mỗi tầng có các căn hộ, hoặc từ 2 tầng và quy mô 20 căn hộ trở lên) để bán, cho thuê sẽ phải đáp ứng điều kiện làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở. Căn hộ đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận theo pháp luật đất đai (sổ hồng) sẽ được bán, cho thuê, thuê mua theo quy định Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản.

Ngoài ra, việc đầu tư chung cư mini để cho thuê phải đáp ứng yêu cầu về xây dựng do Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành. Khu nhà phải đáp ứng yêu cầu về phòng cháy, chữa cháy theo quy định của pháp luật...

Theo đánh giá của giới chuyên gia, việc quy định các chung cư mini phải đáp ứng các điều kiện cụ thể để được cấp sổ hồng là một thay đổi quan trọng.

Trao đổi với Báo Đại Đoàn Kết, chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Tin học & Kinh tế ứng dụng cho biết, trong thực tế đã xảy ra rất nhiều tranh chấp ở các chung cư mi ni. Ngay cả như khái niệm chung cư mini từ trước tới nay cũng chưa thực sự rõ ràng. Bởi vậy, trước khi cấp sổ hồng cho từng căn hộ trong chung cư mini cần phải làm rất rõ ở nhiều khái niệm: phần sở hữu riêng, phần sở hữu chung, tiêu chuẩn như thế nào được xem là đủ…

Từng mua 1 căn hộ chung cư mini ở quận Thanh Xuân, Hà Nội sau đó bán để đổi sang chung cư ở, anh Nguyễn Ngọc Trường (45 tuổi, quê ở Bắc Ninh) chia sẻ, khi rao bán nhà rất nhiều người hỏi mua nhưng câu đầu tiên người mua hỏi là, có sổ không. Vì vậy theo anh Trường, nếu như Luật cho phép chung cư mini được cấp sổ hồng thì cũng tăng tính chính danh cho chung cư mi ni.

Có thể thấy việc tới đây những chung cư mini có đủ điều kiện sẽ được cấp sổ hồng sẽ đem lại nhiều lợi ích cho người mua, tuy nhiên, những quy định mới cũng làm nảy sinh nhiều lo ngại. Lo ngại lớn nhất với phần đông người thu nhập thấp chính là, giá nhà sẽ tăng vọt. Khi đó, cơ hội sở hữu nhà giá rẻ càng xa vời.

Đảm bảo các yếu tố về an toàn, an ninh

Theo Luật sư Tô Hà Dũng – Đoàn luật sư Hà Nội, nhà chung cư mini là nhu cầu lớn của xã hội, người có thu nhập thấp vẫn cần loại hình nhà ở này. Khi căn hộ trong chung cư mini được cấp sổ hồng thì người dân sẽ có thêm cơ hội để lựa chọn nhà ở.

Tuy nhiên nhiều ý kiến cho rằng, việc cấp sổ hồng cho căn hộ chung cư mi ni cần quan tâm đến 2 vấn đề. Nếu cấp thì phải rõ ràng, cụ thể về điều kiện cấp, diện tích, vị trí. Với những trường hợp chung cư mi ni đã và đang vận hành không chỉ tuân thủ theo những quy định hiện hành mà còn phải có quy định riêng về thanh kiểm tra...

Trên thực tế, chung cư mini, có ưu điểm là được xây dựng mô hình khép kín với đầy đủ nội thất cơ bản, giúp người mua có thể dọn vào ở ngay, không phải chờ đợi thiết kế thi công hay sửa sang quá nhiều. Mặt khác, chung cư mini thường được rao bán khi đã hoàn thiện nên việc giao dịch rất nhanh chóng. Đặc biệt, giá bán cũng vừa phải nên hấp dẫn người mua, nhất là những người có thu nhập thấp...

Tuy nhiên, với nhiều điểm mạnh thì chung cư mi ni cũng nảy sinh nhiều bất cập. Trong thời gian qua nhiều chủ đầu tư ồ ạt xây chung cư mi ni nhưng đã lách luật, biến hóa chúng dưới dạng công trình nhà ở riêng lẻ nên sổ hồng chỉ được cấp cho một cá nhân (thường là chủ đầu tư). Do đó, quyền lợi của người mua khó được đảm bảo trong trường hợp phát sinh tranh chấp; việc sang nhượng, thế chấp cũng không thuận lợi.

Đã từng xảy ra nhiều trường hợp chủ đầu tư dự án căn hộ mini đem tài sản thế chấp ngân hàng nhưng căn hộ đã bán cho khách hàng và thu tiền. Đến khi ngân hàng đòi nợ thì sự việc mới đổ bể và khách hàng có nguy cơ mất nhà vì cả tòa nhà chỉ có một giấy chứng nhận chung do chủ đầu tư quản lý.

Trước đó, vấn đề nhà chung cư mini cũng đã được bàn thảo nhiều trên nghị trường Quốc hội và hầu hết các quan điểm đều nhận định, đây là một sản phẩm cần thiết cho thị trường. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, khi căn hộ loại nhà ở này được xét cấp giấy chứng nhận cũng cần tính toán kỹ đến nhiều yếu tố… và phải có cơ chế kiểm tra, giám sát để loại hình nhà ở này thực sự phát huy hiệu quả, đáp ứng nhu cầu về an ninh, an toàn của nhân dân.

T.Hằng – T.Như