Chú trọng sản xuất giống cây trồng

Giống lê XT77 do Trại Nghiên cứu và Sản xuất rau quả Bắc Hà (thuộc Trung tâm Giống nông nghiệp tỉnh) lai tạo thành công từ công nghệ ghép giữa gốc lê thuần chủng địa phương và mắt từ cây lê nhập ngoại. Cây lê sau khi lai ghép đã phát huy những ưu điểm nổi trội của giống bản địa như khả năng chống chịu sâu bệnh, phù hợp với khí hậu địa phương, đồng thời lưu giữ được đặc tính của giống nhập ngoại với chất lượng quả thơm ngon, ngọt, trái to. Trong năm 2023, đơn vị đã sản xuất những lô cây giống đầu tiên để duy trì cây lê đầu dòng.

Trại Nghiên cứu và Sản xuất rau quả Bắc Hà đang duy trì nguồn vật liệu mới, lai tạo ra các giống cây ăn quả ôn đới như tập đoàn giống đào, lê, mận. Trong nhiều biện pháp kỹ thuật lai tạo, để rút ngắn thời gian nghiên cứu, đơn vị ưu tiên số 1 là sử dụng phương pháp ghép để tạo ra nguồn giống mới.

Hiện Trung tâm Giống nông nghiệp Lào Cai có năng lực sản xuất mỗi năm khoảng 20 vạn cây ăn quả các loại, đáp ứng nhu cầu cây giống của nông dân trong tỉnh, đồng thời cung ứng cho các tỉnh trong khu vực. Việc đa dạng giống cây ăn quả cũng là điều kiện để nông dân rải vụ, phát triển trên quy mô lớn. Hiện toàn tỉnh có hơn 3.500 ha cây ăn quả ôn đới, tổng sản lượng đạt 3.159 tấn, cho nguồn thu gần 100 tỷ đồng mỗi năm.

Không phải là tỉnh trọng điểm về sản xuất lương thực nhưng Lào Cai đã gia nhập những địa phương sản xuất giống lúa thành công của cả nước. Trong những năm qua, Trung tâm Giống nông nghiệp tỉnh đã hợp tác với các đơn vị trong và ngoài nước chọn tạo được một số dòng lúa 2 dòng, 3 dòng, đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận là giống cây trồng. Cụ thể, có giống lúa lai 3 dòng LC25, thời gian sinh trưởng trung bình, năng suất cao (thực thu hơn 8 tấn/ha); giống lúa lai 2 dòng LC212 ngắn ngày, năng suất đạt 7,5 tấn/ha; một số giống lúa cho năng suất, chất lượng cao khác như LC20, VL20, LH12…

Không chỉ sản xuất hạt lúa lai, Trung tâm Giống nông nghiệp tỉnh còn tuyển chọn và phục tráng các giống lúa đặc sản của địa phương như Khẩu nậm xít, Séng cù. Nhờ đó đã chọn lọc giống lúa thuần cung ứng cho nông dân, đồng thời góp phần vào việc gìn giữ các giống lúa quý, chất lượng gạo ngon, đảm bảo cơ cấu giống của tỉnh. Việc nghiên cứu và sản xuất hạt giống đã góp phần chủ động giống lúa lai cung cấp cho các địa phương trong tỉnh, đồng thời tạo cơ hội việc làm và thu nhập ổn định cho hơn 800 hộ nông dân trong tỉnh và ngoài tỉnh, với thu nhập cao gấp 1,5 - 2 lần so với sản xuất lúa thương phẩm.

Mục tiêu của trung tâm trong giai đoạn hiện nay là đẩy mạnh sản xuất các giống cây trồng sạch bệnh, chất lượng cao, giá hợp lý. Trong thời gian tới, trung tâm tiếp tục nghiên cứu chọn tạo, khảo nghiệm 4 - 5 giống lúa lai mới có năng suất, chất lượng gạo ngon, chống chịu sâu bệnh đủ điều kiện đăng ký bản quyền và cung ứng thương phẩm ra thị trường. Về lâu dài, trung tâm phấn đấu đưa Lào Cai trở thành vùng sản xuất giống lúa lai lớn trong quy hoạch phát triển của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Trung tâm đẩy mạnh chuyển giao kỹ thuật, phát triển cây ăn quả ôn đới, đưa Lào Cai trở thành vùng cây ăn quả ôn đới của cả nước; ứng dụng công nghệ sinh học trong nhân giống các loài rau, hoa đặc sản và các giống cây trồng mới nhập nội bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào thực vật; ứng dụng các phương pháp nhân giống mới bằng phương pháp khí canh. Đồng thời, xây dựng và chuẩn hóa phòng kiểm nghiệm hạt giống cây trồng đạt tiêu chuẩn phòng kiểm nghiệm quốc gia nhằm phục vụ công tác quản lý chất lượng sản phẩm sản xuất trong nước và giống nhập khẩu hằng năm qua cửa khẩu Lào Cai.