Chống khai thác IUU: Kiểm soát chặt đội tàu đánh bắt xa bờ

Mới đây, UBND tỉnh Khánh Hòa có công văn yêu cầu các đơn vị, địa phương trong tỉnh khẩn trương thực hiện quyết liệt các giải pháp chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) để chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của Ủy ban Châu Âu (EC) lần thứ 4 vào tháng 10 tới.

Còn một số tồn tại

Thực hiện kế hoạch hành động của Chính phủ, UBND tỉnh về chống khai thác IUU để chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của EC lần thứ 4, thời gian qua, các sở, ban, ngành, địa phương trong tỉnh đã tập trung triển khai và đạt được nhiều kết quả tích cực trong thông tin, tuyên truyền chống khai thác IUU đến chủ tàu, ngư dân các địa phương trong tỉnh; quản lý đội tàu khai thác; theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá trên biển; truy xuất nguồn gốc hải sản từ khai thác; thực thi pháp luật về chống khai thác IUU… Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số tồn tại, khó khăn trong chống khai thác IUU cần khẩn trương khắc phục. Ông Nguyễn Trọng Chánh - Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho biết, qua rà soát hiện có 119 tàu cá chuyển ngư trường khai thác, thường xuyên hoạt động, tạm trú tại các địa phương ngoài tỉnh; 249 tàu cá tạm ngừng dịch vụ kết nối thiết bị giám sát hành trình gây khó khăn trong công tác quản lý đội tàu khai thác. Trong khi đó, thẩm quyền xử phạt của lực lượng kiểm ngư địa phương chưa được quy định; vùng biển giáp ranh giữa Việt Nam với một số nước trong khu vực chưa được phân định rõ ràng, vì vậy, tàu cá Việt Nam hoạt động trong vùng giáp ranh tiềm ẩn nhiều rủi ro…

Ngư dân Khánh Hòa vươn khơi khai thác hải sản trên vùng biển phía nam của Biển Đông.

Để thực hiện hiệu quả công tác chống khai thác IUU, sớm khắc phục cảnh báo “Thẻ vàng” của EC, Ban Chỉ đạo Chống khai thác IUU tỉnh kiến nghị Chính phủ sớm đàm phán phân định ranh giới trên biển với các nước có liên quan; chỉ đạo các bộ, ngành Trung ương hướng dẫn vùng khai thác đảm bảo an toàn cho ngư dân; tăng cường các lực lượng tuần tra trên các vùng biển giáp ranh với các nước nhằm ngăn chặn tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài để đánh bắt hải sản trái phép, kịp thời cứu hộ, cứu nạn tàu cá Việt Nam khi gặp sự cố trên biển…

Những giải pháp cần triển khai ngay

Để chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của EC vào tháng 10-2023, mới đây, UBND tỉnh có công văn yêu cầu các sở, ngành, địa phương liên quan khẩn trương thực hiện quyết liệt các giải pháp chống khai thác IUU.

Theo đó, UBND tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành lập đoàn công tác hướng dẫn, kiểm tra, giám sát và đôn đốc các sở, ngành, địa phương thực hiện tốt công tác chống khai thác IUU; phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, UBND các địa phương ven biển rà soát, thống kê các chủ tàu chuyển ngư trường khai thác, thường xuyên hoạt động ở tỉnh khác để quản lý hiệu quả. UBND tỉnh cũng yêu cầu tổng kiểm tra, rà soát toàn bộ tàu cá trong tỉnh, nắm chắc thực trạng về đăng ký, đăng kiểm, giấy phép khai thác, tàu cá chưa lắp thiết bị giám sát hành trình, tàu cá ngừng kết nối dịch vụ thiết bị giám sát hành trình… Từ đó sàng lọc, phân loại đảm bảo theo dõi, quản lý, giám sát được toàn bộ đội tàu khai thác; xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, đặc biệt là đối với tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép khai thác).

Bên cạnh đó, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tập trung chỉ đạo lực lượng kiểm ngư địa phương phối hợp với lực lượng Biên phòng và các lực lượng có liên quan mở đợt cao điểm tuần tra, kiểm soát, xử phạt những trường hợp vi phạm trong lĩnh vực thủy sản. Đặc biệt, phải tập trung xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm vùng biển nước ngoài; không lắp đặt, cố tình ngừng kết nối thiết bị giám sát hành trình… Các đơn vị trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng thủy sản khai thác qua cảng; thực hiện tốt quy định về xác nhận, chứng nhận, truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác; kiên quyết không cho xuất bến đối với những tàu cá không đáp ứng các quy định chống khai thác IUU…

UBND tỉnh cũng yêu cầu Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh tập trung chỉ đạo, thực hiện kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến tại đồn, trạm biên phòng tuyến biển; kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra vào cảng đúng quy định, đảm bảo thiết bị giám sát hành trình tàu cá hoạt động 24/24 giờ khi tàu rời cảng đến khi cập cảng; phối hợp với lực lượng Biên phòng các tỉnh, thành phố giám sát, quản lý đối với các tàu đã xuất bến dài ngày nhưng không trở về địa phương.

UBND các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh cần tập trung thực hiện hiệu quả các giải pháp chống khai thác IUU theo chỉ đạo của UBND tỉnh. Các địa phương cần giám sát, nắm chắc vị trí, thông tin của tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên của địa phương mình, nhất là đối với tàu chưa lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và tạm ngừng dịch vụ kết nối thiết bị giám sát hành trình; yêu cầu các chủ tàu duy trì hoạt động thiết bị giám sát hành trình 24/24 giờ khi đi khai thác…

Ông TRẦN HÒA NAM - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh: Để gỡ “thẻ vàng”, việc quan trọng hàng đầu hiện nay là chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài. Muốn vậy phải kiểm soát chặt chẽ hoạt động của đội tàu khai thác, kể cả tàu của tỉnh hoạt động dài ngày ở địa phương khác. UBND tỉnh sẽ xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân liên quan khi để tàu cá bị nước ngoài bắt giữ. Bên cạnh đó, những trường hợp cố tình hợp thức hóa hồ sơ liên quan đến xác nhận, chứng nhận, truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác sẽ bị xử lý hình sự khi đủ căn cứ.

Trong số 249 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên tạm ngừng kết nối dịch vụ giám sát hành trình, huyện Cam Lâm có 1 tàu, huyện Vạn Ninh có 19 tàu, thị xã Ninh Hòa có 12 tàu, TP. Cam Ranh có 16 tàu và TP. Nha Trang có 201 tàu.

HẢI LĂNG