Chơi hoa lan ngày Tết

Hoa lan trở thành thú chơi trên quê hương Đất Tổ từ lâu nhưng thú chơi lan vào dịp Tết phải đến đầu những năm 1990 mới thực sự lan tỏa. Bắt nguồn từ những nhánh lan rừng khoe sắc, tỏa hương trên quê hương Đất Tổ như: 5 cánh trắng Phú Thọ, 5 cánh xanh Yên Lập, Ám lá nhựa Địch Quả... được những người yêu hoa mang về trồng.

Ông Đào Xuân Minh chăm sóc chậu địa lan đang ra nụ, hoa sẽ nở vào đúng dịp Tết Nhâm Dần 2022.
Đến thăm nhà ông Đào Xuân Minh, ở khu 4 xã Thụy Vân, người có thâm niên chơi lan rừng gần 30 năm, ông bộc bạch: Cái hay của lan rừng là bên cạnh màu sắc thì thường có mùi hương rất tuyệt vời mà các loài lan ngoại không có được. Hoa lan có một mùi hương nhẹ nhàng, thanh tao, thoang thoảng chứ không nồng và đậm. Chính bởi vẻ đẹp và hương thơm đặc trưng ấy mà hoa lan rất được yêu chuộng. Dựa theo màu sắc thì ý nghĩa của hoa lan cũng sẽ khác nhau, như hoa lan màu trắng đại diện cho sự tôn kính, khiêm nhường, thể hiện sự sang trọng và sắc đẹp trường tồn; màu tím thể hiện cho sự ngưỡng mộ, tôn trọng, quý phái; màu vàng là biểu tượng của tình bạn, niềm vui và cả khởi đầu mới tốt lành... Theo ông Minh, thưởng thức vẻ đẹp của hoa lan là phải cảm thụ từ chiều sâu bên trong. Đó là vẻ đẹp cao quý, thuần khiết, sang trọng và tinh tế. Ngắm nhìn những giò lan rừng rực rữ khoe sắc vào dịp Tết cổ truyền sẽ mang lại cảm giác bình yên và hạnh phúc, xua tan những mệt mỏi hàng ngày để thêm động lực vững niềm tin vào cuộc sống.

Anh Hoàng Đức Giang chăm sóc giò lan Đai Châu (Ngọc Điểm) đúng kỹ thuật để các nụ và hoa lan nở đúng dịp Tết Nguyên đán.
Ở thị trấn Yên Lập anh Hoàng Đức Giang hiện là Hiệu trưởng một trường THCS cũng là người có kinh nghiệm chơi lan rừng gần 20 năm. Anh hiện đang có một vườn rộng 200m2 với nhiều giò lan, Phi điệp (5 cánh trắng Phú Thọ, 5 cánh xanh Yên Lập, Quế, Đai Châu...). Theo chia sẻ của anh, chơi lan giờ đã là một nghề. Nếu ai đó đã trót đắm say với loài hoa quyền quý này cũng đều tâm niệm người chơi hoa phải lấy cái chí, cái tình ra mà đối đãi với giống hoa quý này. Nếu chỉ thưởng lan bằng nhìn ngắm bề ngoài hay mùi thơm thì chưa đủ, đó chỉ là cái cảm thụ trần tục mang tính sinh học, mà thưởng lan phải bằng “cái thần” ở bên trong. Khu vườn nhà anh phủ kín bởi màu xanh của hàng trăm loài lan khác nhau, chủ yếu là lan rừng. Qua một quá trình sưu tầm, chăm sóc, anh đã tạo được khu vườn như ngày hôm nay. Khi mua lan về trồng, anh chọn những giống lan có thân lá không bị gẫy dập, rễ còn nguyên vẹn khi đó trồng mới nhanh phát triển và ít bị bệnh. Một số loài lan được anh trồng ghép vào các thân cây gỗ, phun thuốc kích rễ, kích mầm, tưới nước hàng ngày chăm như chăm con mọn.

Theo chân lãnh đạo Hội Sinh vật cảnh và Làm vườn Phú Thọ (SVC&LV), chúng tôi tới thăm vườn lan của anh Trương Quốc Chính - Hội viên Hội SVC&LV thành phố Việt Trì đặt tại xã Phú Cường, huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội. Chàng trai sinh năm 1984 có đam mê chơi và sưu tầm các loài hoa lan từ khi còn là sinh viên. Những người mê hoa lan không khỏi trầm trồ về vườn lan có một không hai giữa miền quê yên bình. Anh Chính cho biết, anh đã bị cuốn hút bởi vẻ đẹp sang trọng của loài hoa này và còn gắn với cả mối tình đầu. Ngày xưa, các cụ có câu: “Vua chơi lan, quan chơi trà”, điều này không chỉ cho thấy giá trị thẩm mỹ của các loài lan đã được khẳng định mà còn nói lên trình độ thưởng ngoạn, kỹ thuật chăm sóc và tiềm lực kinh tế của người chơi lan. Lan là loài hoa quý, luôn được mệnh danh là nữ hoàng các loài hoa, bởi vẻ đẹp luôn hội đủ các yếu tố màu sắc, hương thơm. Tuy nhiên, để có những giò lan đẹp, khoe sắc đúng vào dịp Tết đến, Xuân về là không dễ, nhất là đối với khí hậu miền Bắc. Hiện vườn lan của anh Chính là nhà vườn có thương hiệu lớn trên cả nước chuyên bảo tồn và nhân giống các loài hoa lan, cây cảnh, đặc biệt là hoa lan đột biến quý hiếm được anh sưu tầm từ rừng về, cứ mỗi độ Tết đến Xuân về lại đua nhau bung hoa thơm ngát.

Anh Trương Quốc Chính chia sẻ cách chăm sóc và kỹ thuật để Phi điệp 5 cánh trắng Phú Thọ ra hoa vào dịp Tết cùng với lãnh đạo Hội Sinh vật cảnh và Làm vườn Phú Thọ.Với kinh nghiệm của một người chơi lan lâu năm, theo anh, cây lan đẹp không chỉ cho nhiều hoa, hương thơm mà phải khỏe từ thân cây, xanh tươi về bộ lá và không sâu bệnh. Để có được những giò lan nở đúng vào dịp Tết, cần thường xuyên chăm sóc và tạo độ ẩm vườn, độ ẩm chậu để cây sinh trưởng, phát triển và cho hoa đúng ý muốn. Với anh, chơi lan không chỉ để thưởng lãm vẻ đẹp tinh tế, mà còn bảo tồn các loài lan quý hiếm. Khi chăm sóc tốt, đúng kỹ thuật thì chắc chắn sẽ cho hoa đạt tiêu chuẩn về màu sắc, độ tươi sáng, cánh hoa căng mọng và bền hơn.

Người xưa thường nói: “Chơi lan dưỡng tính, chơi cá dưỡng tâm” bởi chơi lan không thể nóng vội mà phải hết sức kiên trì, nhẫn nại. Không chỉ giúp mình thuần dưỡng được tính khí, rèn độ kiên trì mà chơi lan còn đem lại những giây phút thư thái cho tâm hồn. Trong các loài hoa phong lan thì Phi điệp nói chung và 5 cánh trắng Phú Thọ nói riêng hoa rất khó nở vào những ngày đầu mùa Xuân ở miền Bắc do tiết trời còn khá lạnh. Nhưng hiện nay với sự phát triển của khoa học cộng với kinh nghiệm tích lũy của người chơi, việc tạo cho hoa Phi điệp nở vào đúng dịp Tết là không khó.

Ngọc Khánh

Nguồn Phú Thọ: http://baophutho.vn/van-hoa/202201/choi-hoa-lan-ngay-tet-182540