Chỉnh trang đô thị quận 8 - Chờ chính sách
(ĐTTCO) - Việc UBND TPHCM thành lập tổ công tác di dời nhà trên và ven kênh rạch trên địa bàn quận 8, do Phó Chủ tịch UBND TP Lê Văn Khoa làm tổ trưởng đã cho thấy quyết tâm đánh thức một vùng đất có nhiều tiềm năng phát triển nhưng bị ngủ quên bao năm nay.
Nan giải tái định cư
Hiện trên địa bàn TPHCM vẫn còn khoảng 22.000 căn nhà lụp xụp trên và ven kênh rạch bị ô nhiễm nặng. Trong đó quận 8 là nơi có nhiều hộ sống ven kênh rạch nhất, chiếm tỷ lệ lớn nhất, với 9.503 căn, tập trung tại các kênh Tàu Hủ - Lò Gốm, Đôi, Tẻ, Ông Bé, Xóm Củi, Ruột Ngựa, Bến Nghé… Nếu tính riêng trên kênh Đôi - kênh Tẻ đã có đến 5.300 căn nhà lụp xụp, với 32.000 nhân khẩu.
Các căn nhà này nằm hoàn toàn trên kênh rạch, nền móng được chống đỡ tạm bợ, chắp vá, nguy cơ sạt lở vào mùa mưa rất lớn. Chưa kể, hầu hết nhà ở dạng này đều xây trái phép, không phép, hiện trạng lụp xụp, không đảm bảo các điều kiện sinh hoạt, không có hệ thống nước thải sinh hoạt, nhà vệ sinh xả trực tiếp xuống kênh rạch, gây ô nhiễm nặng các dòng kênh. Nhiều tuyến kênh dù đã được cải tạo ven bờ, nạo vét thường xuyên nhưng vẫn tồn tại tình trạng nước đen ngòm và ô nhiễm, bốc mùi hôi thối.
Trao đổi với ĐTTC, đại diện UBND quận 8 cho biết hiện quận đã có 2 phương án di dời nhà trên, venh kênh rạch và bố trí tái định cư cho dân. Phương án thứ nhất, di dời toàn bộ các hộ dân ven kênh rạch với tổng mức kinh phí bồi thường di dời, giải tỏa dự trù 13.763 tỷ đồng. Phương án thứ hai, ưu tiên di dời giải tỏa trước các nhà ở trên và ven kênh đã lụp xụp, không đảm bảo an toàn và điều kiện sinh hoạt. Để thực hiện, quận 8 đã lên phương án di dời 2.910 căn nhà nằm ven kênh Đôi với tổng kinh phí 3.837 tỷ đồng, đồng thời triển khai xúc tiến 7 dự án nhà ở tái định cư với quy mô 6.100 căn hộ.
Lãnh đạo quận 8 cũng thừa nhận, vấn đề nan giải nhất trong việc giải tỏa nhà ở ven, trên kênh rạch là bố trí tái định cư. Trong 9.500 căn nhà nằm trên kênh, rạch ở quận 8, có 1/3 số căn có giá trị bồi thường giải tỏa thấp, số tiền không đủ để mua căn hộ tái định cư. Hiện tại quận 8 mới chỉ có 250 căn có thể bố trí cho người sống ven và trên kênh rạch về tái định cư.
Nhà lấn chiếm trên kênh quận 8. Ảnh: L.THANH
Cần cơ chế đột phá
Trước những khó khăn của quận 8, Tổ công tác do UBND TPHCM thành lập có nhiệm vụ đảm bảo triển khai hiệu quả công tác di dời nhà trên và ven kênh rạch trên địa bàn, gắn kết Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP lần thứ 10 về chỉnh trang và phát triển đô thị giai đoạn 2016-2020. Tổ công tác có nhiệm vụ tham mưu để Thường trực UBND TP quyết định các cơ chế, chính sách liên quan việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và phương án xây dựng quỹ nhà tái định cư, hỗ trợ giải quyết việc làm cho các hộ dân chịu ảnh hưởng.
Tổ công tác cũng sẽ xây dựng các chương trình, kế hoạch nhằm đáp ứng yêu cầu di dời các hộ dân, đảm bảo việc tổ chức lại tốt hơn cuộc sống của người dân đang sinh sống trên và ven kênh rạch trên địa bàn quận 8 và tham mưu để Thường trực UBND TP quyết định về nguồn vốn triển khai thực hiện dự án gắn kết dự án Cải thiện môi trường nước giai đoạn 3.
Song câu hỏi được nhiều người dân gửi tới lãnh đạo Bí thư Thành ủy TPHCM Đinh La Thăng trong chuyến khảo sát về nhà ở ven kênh rạch mới đây là giải pháp cụ thể nào để đột phá. Bởi theo người dân, trên địa bàn quận có đến 23 kênh, rạch lớn nhỏ, như: kênh Đôi, Bến Nghé, Tàu Hủ, rạch Ông Lớn, Ông Nhỏ, Xóm Củi, Ông Nhã, Ruột Ngựa, Rạch Cát, Bà Tàng, Lòng Đèn, Rạch Cùng, Lò Gốm, kênh Ngang số 1, kênh Ngang số 2, Kênh Ngang...
Chưa kể, quận 8 là một trong những trung tâm đầu mối tập trung hàng hóa, nông sản từ miền Đông, miền Tây với các kho tàng, bến bãi, chợ đầu mối lớn… Từ vị thế trung chuyển trọng yếu đó, quận 8 nếu biết tận dụng tiềm năng để phát huy ưu thế cửa ngõ, khi giải được bài toán quy hoạch không gian đô thị sạch đẹp, nơi đây sẽ trở thành khu trung tâm phát triển của TP.
Ông Bùi Tá Hoàng Vũ, nguyên Chủ tịch UBND quận 8, cho biết trong những năm qua, nỗ lực chỉnh trang, cải thiện chất lượng môi trường sống cho người dân đã đem lại cho quận 8 diện mạo đô thị hoàn toàn khác. Các dự án nhà ở được đầu tư bài bản, đồng bộ về hệ thống hạ tầng giao thông và hạ tầng xã hội đã biến quận 8 thành môi trường đáng sống, thị trường BĐS cũng trở nên sôi động. Điển hình như một số dự án của các công ty Nhà Mơ, Phúc Khang… Hiện tại giá đất tại các tuyến đường chính quận 8 như Phạm Thế Hiển, Trịnh Quang Nghi, Tạ Quang Bửu đang được giao dịch với mức giá cao. Theo một số môi giới tại khu vực này, giá bán khu vực quận 8 từ đầu năm tới nay không tăng nhiều, nhưng số lượng giao dịch lại tăng khá mạnh. Gần đây nhất, dự án căn hộ cao cấp Dream Home Palace của Công ty Nhà Mơ tại đường Phạm Thế Hiển - Trịnh Quang Nghị, với lợi thế nằm ở khu vực sầm uất của trung tâm quận 8, cơ sở hạ tầng khang trang, thương mại dịch vụ phát triển mạnh, lợi thế tiếp cận từ tuyến đường giao thông, thuận lợi liên thông với các khu dân cư khác trên địa bàn quận 8 và các quận lân cận, được nhiều nhà đầu tư quan tâm.
