Chính quyền Mỹ liệu có thêm chính đảng quốc gia thứ 3?

Với tên gọi “Phía trước” (Forward), dự kiến sẽ do cựu ứng cử viên tổng thống của Đảng Dân chủ Andrew Yang và Christine Todd Whitman, cựu Thống đốc bang New Jersey của Đảng Cộng hòa, làm đồng chủ tịch. Các thành viên sáng lập hy vọng “Forward” sẽ trở thành một sự thay thế khả thi cho Đảng Cộng hòa và Đảng dân chủ thống trị nền chính trị Mỹ.

Đồng chủ tịch là ông Andrew Yang và bà Christine Todd Whitman. Ảnh: AFP/Reuters

Các nhà lãnh đạo của đảng này sẽ tổ chức một loạt các sự kiện tại khoảng 20 thành phố trong mùa Thu tới để triển khai cương lĩnh và thu hút sự ủng hộ của cử tri. “Forward” sẽ tổ chức một buổi ra mắt chính thức tại Houston vào ngày 24-9 và đại hội toàn quốc đầu tiên tại một thành phố lớn của Mỹ trong mùa Hè năm tới.

Đảng mới đang được thành lập bởi sự hợp nhất của 3 nhóm chính trị nổi lên trong những năm gần đây, bắt nguồn từ những phản ứng trước hệ thống chính trị ngày càng phân cực và bế tắc của nước Mỹ. Các nhà lãnh đạo đã dẫn lại cuộc thăm dò của Gallup hồi năm ngoái cho thấy một con số kỷ lục 2/3 người Mỹ được hỏi ủng hộ sự hiện diện của 1 chính đảng thứ ba.

Chính đảng mới là sự hợp nhất của Phong trào Đổi mới Nước Mỹ, được thành lập vào năm 2021 bởi hàng chục cựu quan chức Đảng Cộng hòa thời chính quyền Ronald Reagan, George H.W. Bush, George W. Bush và Donald Trump; Đảng Phía trước (FWD), do chính trị gia Andrew Yang, cựu thành viên Đảng Dân chủ thành lập năm 2021; và Phong trào Phục vụ nước Mỹ, một nhóm các đảng viên Dân chủ, Đảng Cộng hòa cùng cử tri độc lập tập hợp dưới sự lãnh đạo của David Jooly, cựu nghị sỹ Đảng Cộng hòa.

Hai trụ cột chính trong cương lĩnh của “Forward” là “phục hồi một nền kinh tế công bằng, hưng thịnh” và “mang đến cho người Mỹ nhiều lựa chọn hơn trong các cuộc bầu cử, tin tưởng hơn vào một chính phủ có khả năng vận hành và hành động phục vụ cho tương lai chúng ta”.

Trong lịch sử, các chính đảng thứ ba thường không thành công trong hệ thống chính trị lưỡng đảng của Mỹ dù đôi khi cũng có thể tác động đến cuộc bầu cử tổng thống.

Dư luận của người dân có nhiều phản ứng trước các thông tin mới. Nhiều cử tri của Đảng Dân chủ bày tỏ lo ngại rằng chính đảng mới có thể hút nhiều phiếu từ đảng này thay vì từ Đảng Cộng hòa và có thể giúp Đảng Cộng hòa ở vào vị trí thuận lợi hơn trong các cuộc đua sít sao.

“Forward” đặt mục tiêu giành quyền đăng ký đảng và quyền bỏ phiếu ở 30 bang vào cuối năm 2023, và ở tất cả 50 bang vào cuối năm 2024, kịp thời điểm chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội năm 2024. Đảng này cũng hướng đến mục tiêu có ứng cử viên cho các cuộc đua địa phương, như ban lãnh đạo trường học và hội đồng thành phố, các cơ quan tiểu bang, quốc hội và mọi khả năng hướng đến Nhà Trắng.

Trong một cuộc phỏng vấn, đồng chủ tịch đảng Andrew Yang cho biết ngân sách hoạt động ban đầu của “Forward” là khoảng 5 triệu USD, với một danh sách dài các nhà tài trợ cùng nhiều thành viên kỳ cựu của 3 nhóm hợp nhất, nâng tổng số lên tới hàng trăm nghìn người.

Miles Taylor, cựu Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ dưới thời Tổng thống Trump, thừa nhận rằng các đảng thứ ba thường thất bại, song nhấn mạnh: “Các nguyên tắc cơ bản đã thay đổi. Khi đảng khác hình thành trong quá khứ, bối cảnh khi đó là một hệ thống mà người dân Mỹ không đòi hỏi sự thay thế. Khác biệt hiện nay là số lượng kỷ lục người Mỹ nói rằng họ muốn có một điều mới mẻ”.

P.V