Chính phủ Mỹ có nguy cơ ngừng hoạt động vì thiếu kinh phí?

Reuters đưa tin, vào ngày 27/9, với 45 phiếu thuận và 60 phiếu chống Thượng viện Mỹ đã phản đối một dự luật cấp kinh phí chi tiêu tạm thời cho hoạt động của chính phủ liên bang nước này tới ngày 9/12. Phóng viên Reuters dẫn nguồn tin từ Quốc hội Mỹ cho biết dự luật cấp ngân sách tạm thời cho chính phủ liên bang (CR) đã không nhận đủ ít nhất 60 phiếu ủng hộ cần thiết theo luật định để đưa ra bỏ phiếu trước toàn thể Thượng viện, do vấp phải sự phản đối của các Thượng nghị sĩ của cả đảng Dân chủ lẫn Cộng hòa. Có tới 40 Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ và 2 nghị sĩ độc lập phản đối dự luật CR vì văn bản luật này loại bỏ gói viện trợ trị giá 220 triệu USD để xử lý cuộc khủng hoảng nước sinh hoạt tại thành phố Flint của bang Michigan.

Theo dự luật bị bác này, chính phủ phải dành ra 1,1 tỉ USD để chống lại virus Zika và 500 triệu USD cứu trợ lũ lụt ở bang Louisiana và một số bang khác. Các thành viên đảng Dân chủ cho rằng thiếu công bằng trong việc hỗ trợ cho các vùng bị lũ tàn phá mà không giải quyết vấn đề ở thành phố Flint. Họ yêu cầu đảng Cộng hòa đưa vấn đề hỗ trợ Flint vào dự luật này, hoặc một dự luật khác về nguồn nước dự kiến được bỏ phiếu tại Hạ viện trong tuần này. Trong khi đó, một số thành viên đảng Cộng hòa phản đối vì một số nguyên nhân như không ủng hộ cấp kinh phí chống Zika cho đến thiếu các quy định để hỗ trợ Ngân hàng xuất nhập khẩu Mỹ và ngăn cản sự giám sát Internet của cộng đồng quốc tế.

Thượng viện Mỹ sơ bộ không thông qua dự luật cấp kinh phí tạm thời cho chính phủ liên bang tới ngày 9/12 (Ảnh: Reuters)

Từ sự vận động ngầm của Thượng Nghị sĩ Ted Cruz của đảng Cộng hòa, có tới 13 Thượng nghị sĩ Cộng hòa phản đối dự luật này. Các nhà lập pháp đảng Dân chủ tại lưỡng viện Quốc hội tuyên bố họ sẽ phản đối dự luật CR cho tới khi nào phe Cộng hòa chấp thuận “gói viện trợ Flint”. Tuy nhiên, các nghị sĩ đảng Cộng hòa cho biết họ sẽ xem xét lại vấn đề cấp viện trợ cho thành phố Flint, trong khi có nhà lãnh đạo Thượng viện cam kết sẽ tìm những hướng đi khác để Chính phủ Liên bang Mỹ không bị đóng cửa vì hết ngân sách.

Tài khóa hiện nay tại Mỹ sẽ kết thúc vào 30/9, và nếu Quốc hội Mỹ do phe Cộng hòa kiểm soát không thông qua một dự luật cấp kinh phí tạm thời cho chính phủ liên bang trước nửa đêm 30/9, một số cơ quan chính phủ Mỹ có thể phải đóng cửa do hết ngân sách hoạt động. Với việc phe Cộng hòa đang kiểm soát lưỡng viện Quốc hội, và nếu ông Cruz thành công trong vận động những dân biểu khác theo mình để dự luật không được thông qua, việc chính phủ Mỹ phải đóng cửa có thể sẽ làm xấu đi hình ảnh của đảng Cộng hòa trong bối cảnh chỉ còn hơn 38 ngày nữa cử tri Mỹ sẽ bước vào cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.

13 thành viên Đảng Cộng hòa, trong đó có Thượng nghị sĩ Ted Cruz (giữa) sẽ vẫn tiếp tục phản đối dự luật (Ảnh: Reuters).

Được biết, trong quá khứ, do hết kinh phí do bất đồng quan điểm giữa những ông bà nghị của hai đảng, chính phủ Mỹ cũng đã có một số lần phải tạm đóng cửa. Lần gần đây nhất Chính phủ Mỹ phải tạm thời ngừng hoạt động do hết kinh phí là vào tháng 10/2013. Một số lãnh đạo Thượng viện cho biết sẽ tìm giải pháp thay thế để tránh nguy cơ đóng cửa chính phủ. Liệu không biết lần này, điều đáng tiếc này có tránh được hay không?

KIM THOA (Theo Reuters, 9/2016)