Châu Á - động lực tăng trưởng của thế giới

Dẫn đầu tăng trưởng toàn cầu trong năm 2024

Trong Báo cáo triển vọng kinh tế và tiến trình hội nhập châu Á 2024 của Diễn đàn châu Á Bác Ngao công bố ở Hội nghị thường niên Diễn đàn châu Á - Bác Ngao (BFA) năm 2024 diễn ra tại Bác Ngao (tỉnh Hải Nam, Trung Quốc) từ ngày 26 đến ngày 29-3, các chuyên gia thống nhất cho rằng, nền kinh tế châu Á sẽ duy trì động lực tăng trưởng mạnh với triển vọng sáng sủa. Theo đó, châu lục đông dân nhất thế giới này sẽ tiếp tục là khu vực đóng góp nhiều nhất vào tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong năm nay.

Với sự phục hồi nhanh chóng và ổn định, châu Á được xem là động lực tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2024

Báo cáo đưa ra tại BFA cho biết, bất chấp sự phục hồi chậm của nền kinh tế toàn cầu, tăng trưởng kinh tế châu Á trong năm nay dự báo sẽ đạt 4,5%, cao hơn so với mức tăng trưởng 4,3% của năm 2023. Xét về sức mua tương đương, nền kinh tế châu Á dự kiến sẽ chiếm 49% GDP toàn cầu vào năm 2024, tăng 0,5 điểm phần trăm so với năm 2023. Châu Á hiện chiếm hơn 35% xuất khẩu toàn cầu và 43% thương mại thế giới.

Tính theo khu vực, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Đông Á dự kiến tương đương với năm 2023, ở mức 4,3%; khi mức tăng trưởng kinh tế của Nam Á được dự đoán sẽ tăng từ 5,4% vào năm 2023 lên 5,8% trong năm 2024, duy trì vị thế là khu vực tăng trưởng nhanh nhất ở châu Á. Trong khi đó, tăng trưởng kinh tế của Trung Á có thể sẽ giảm tốc từ 4,5% năm 2023 xuống 4,3% trong năm nay, còn tăng trưởng kinh tế ở Tây Á dự kiến sẽ tăng lên 3,5% từ mức 2,5% của năm 2023.

Tổng thư ký Diễn đàn Bác Ngao Lý Bảo Đông cho biết, châu Á có sự phục hồi và tăng trưởng khi mà chủ nghĩa bảo hộ thương mại và sự phân mảnh kinh tế ngày càng tăng; nền kinh tế toàn cầu vẫn chưa quay trở lại quỹ đạo tăng trưởng như trước khi đại dịch bùng phát. Nền kinh tế các nước châu Á cũng có nhiều biến động, nhưng khu vực này cho thấy khả năng phục hồi tốt với động lực tăng trưởng chính đến từ Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Arab Saudi và các nền kinh tế đang phát triển khác.

Trước BFA, nhiều định chế tài chính quốc tế và các tổ chức, chuyên gia kinh tế cũng có những đánh giá tích cực về triển vọng của nền kinh tế châu Á trong năm nay. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) trong Báo cáo Triển vọng kinh tế thế giới 2024 cho rằng, dù đối mặt với những thách thức lớn như lạm phát cao, đứt gãy chuỗi cung ứng và cạnh tranh địa chính trị gay gắt, nhưng kinh tế châu Á được dự báo sẽ là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2024. Theo Giám đốc bộ phận châu Á - Thái Bình Dương của IMF Krishna Srinivasan, bất chấp xu hướng ảm đạm của kinh tế toàn cầu, châu Á sẽ là trọng điểm của tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong năm 2024 vì khu vực này sở hữu nhiều lợi thế để tập trung khôi phục và phát triển kinh tế.

Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) khi giữ nguyên dự báo tăng trưởng 4,8% của kinh tế châu Á năm 2024 đã nhấn mạnh, tăng trưởng của các nền kinh tế đang phát triển tại châu lục tương đối lạc quan. Theo ADB, nhu cầu trong nước lành mạnh, kiều hối dồi dào và đà phục hồi tích cực của ngành du lịch là động lực chủ yếu của tăng trưởng kinh tế châu Á.

Báo cáo “Triển vọng kinh tế vĩ mô năm 2024” do Ngân hàng Deutsche Bank công bố dự báo, châu Á sẽ dẫn đầu tăng trưởng toàn cầu trong năm 2024. Theo phân tích của báo cáo, áp lực lạm phát tương đối thấp đã cung cấp dư địa chính sách đầy đủ cho hầu hết các ngân hàng trung ương châu Á.

Điểm sáng kinh tế Việt Nam

Theo Báo cáo triển vọng kinh tế và tiến trình hội nhập châu Á 2024, kinh tế châu Á sẽ tiếp tục đứng trước không ít thách thức bên trong và bên ngoài, nhưng sẽ vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng tương đối cao nhờ các động lực tiêu dùng tương đối mạnh mẽ và chính sách tài khóa chủ động. Trong đó, lĩnh vực thương mại và du lịch của châu Á dự kiến sẽ đảo ngược xu hướng giảm trong năm 2023 nhờ các động lực chính là sự phát triển mạnh mẽ của thương mại kỹ thuật số, sự phục hồi nhanh chóng của du lịch, cũng như những tiến triển trong việc triển khai các thỏa thuận kinh tế - thương mại… như Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).

Một động lực tăng trưởng quan trọng, theo các chuyên gia BFA nhìn nhận, là châu Á vẫn còn tràn đầy sức sống và là điểm đến đầu tư hấp dẫn. Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong năm 2023 chủ yếu chảy vào 4 lĩnh vực chính là tiêu dùng, công nghiệp, điện tử và bán dẫn. Đây là một tín hiệu tích cực, bởi vốn đầu tư chảy nhiều hơn vào các ngành như sản xuất tiên tiến sẽ góp phần cải thiện năng suất và nâng cao đáng kể giá trị gia tăng cho các sản phẩm của châu Á.

Ngoài ra, theo các chuyên gia, hàng loạt chính sách điều tiết vĩ mô của các nền kinh tế lớn trong năm 2023, dự kiến sẽ tiếp tục phát huy tác dụng và góp phần củng cố đà phục hồi của kinh tế châu Á trong năm nay.

Các nền kinh tế lớn ở châu Á cũng là một động lực thúc đẩy tăng trưởng chung của khu vực khi có triển vọng tăng trưởng tích cực trong năm nay. Châu Á hiện có tới 3 trong số 5 nền kinh tế lớn nhất trên thế giới, trong đó riêng nền kinh tế Trung Quốc đã đóng góp hơn 30% cho tăng trưởng toàn cầu. Sự phát triển nhanh hàng đầu thế giới những năm gần đây đã khiến châu Á trở thành mắt xích không thể thiếu trong các lĩnh vực như thương mại, đầu tư hay sản xuất… Tác động dễ nhận thấy nhất là xu hướng dịch chuyển trọng tâm kinh tế từ phương Tây sang phương Đông, qua đó định hình cán cân kinh tế quốc tế đa cực và cân bằng hơn.

Với các nước trong khu vực, việc các nền kinh tế lớn ở châu Á phát triển ổn định sẽ mang lại nhiều cơ hội cho mở rộng thị trường, thu hút đầu tư nước ngoài và mở rộng chuỗi cung ứng. Bên cạnh đó, vai trò đầu tàu của các nền kinh tế lớn cũng là tiền đề quan trọng để thúc đẩy giao lưu, hợp tác và thúc đẩy tiến trình hội nhập trong khu vực. Tuy nhiên, đi kèm với đó cũng là không ít thách thức, đòi hỏi các nền kinh tế nhỏ hơn trong khu vực phải nỗ lực cải thiện năng suất, chất lượng sản phẩm, cũng như cơ sở hạ tầng và môi trường kinh doanh để có thể tăng cường năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực thương mại và đầu tư.

Với vị thế là trung tâm của chuỗi cung ứng toàn cầu, sản xuất và xuất khẩu nhiều loại hàng hóa cho thế giới, kinh tế khu vực châu Á đang ngày càng khẳng định vai trò to lớn trong nền kinh tế thế giới. Sự hợp tác và liên kết kinh tế ngày càng tăng giữa các quốc gia châu Á chắc chắn sẽ giúp khu vực này nâng cao vị thế hơn nữa trong nền kinh tế toàn cầu trong tương lai.

Trong bức tranh lạc quan của nền kinh tế châu Á, Việt Nam cũng là một điểm sáng đáng chú ý khi có tốc độ tăng trưởng cao hơn mức trung bình của khu vực. Việt Nam sau khi đạt tăng trưởng 5,05% năm 2023 - một con số ấn tượng so với mức tăng trưởng chung của khu vực và thế giới, tiếp tục được dự báo tăng trưởng ấn tượng hơn trong năm nay. Tổng cục Thống kê ngày 29-3 cho biết, GDP quý I-2024 nước ta ước tính tăng 5,66% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng trưởng cao nhất so với cùng kỳ 3 năm qua.