Cật lực chống hạn cứu lúa

Công nhân nạo vét đoạn cửa vào công trình lấy nước đầu mối để dẫn nước tưới

Trên đồng lúa ở Đội 5, thôn Lâm Xuân, xã Gio Mai (Gio Linh), dù là ngày nghỉ trong tuần nhưng công nhân của Xí nghiệp Thủy nông Gio Cam Hà vẫn túc trực ngày đêm vận hành máy bơm dã chiến để bơm nước vào ruộng. Ông Nguyễn Văn Đức, cán bộ kĩ thuật cụm Trúc Kinh, Xí nghiệp Thủy nông Gio Cam Hà cho biết: “Từ hơn 10 ngày nay, từ khi lắp đặt trạm bơm dã chiến bơm nước tăng cường phục vụ cho diện tích lúa ở khu vực này, mỗi ngày có hai công nhân túc trực 24/24 giờ để vận hành máy bơm điều tiết nước. Tuy vậy, cũng chỉ có khả năng bơm nước cho diện tích lúa vùng dưới Đội 5, thôn Lâm Xuân, xã Gio Mai và hai thôn lân cận của xã Gio Việt, còn lại các khu vực phía trên thì nước không bơm lên được”. Công nhân trực trạm bơm ăn, ngủ tạm tại chỗ, căng mình chống hạn cùng nông dân. Cũng trong địa bàn thôn Lâm Xuân, người dân ở Đội 1 thấp thỏm chỉ còn trông chờ vào trời mưa để lúa trổ bởi nước không đến được chân ruộng.

Ông Phan Văn Dũng, ở Đội 1 vụ này làm 2 ha lúa, nhưng hiện vẫn còn 1 ha chưa trổ. Ông Dũng cho biết, ruộng các nhà xung quanh cũng chung tình trạng như ông, hiện cả Đội 1 còn khoảng 4- 5 ha lúa thiếu nước, đành phó mặc cho thời tiết. Ông Trương Văn Hùng, Giám đốc Xí nghiệp Thủy nông Gio Cam Hà cho biết: “Thời gian này xí nghiệp huy động toàn bộ cán bộ, công nhân tham gia chống hạn, tổ chức đắp đập ngăn hói, giữ nước hồi quy, nạo vét các kênh dẫn, bể hút các trạm bơm để hút nước tối đa. Ngoài 12 trạm bơm chính phục vụ cho vùng trồng lúa của hai huyện Cam Lộ, Gio Linh và thành phố Đông Hà thì lắp đặt thêm các trạm bơm dã chiến để bơm nước ứng cứu các vùng trồng lúa xa trạm chính. Hiện nay ở hai huyện Cam Lộ và Gio Linh còn khoảng 1.000 ha lúa chưa trổ hết do người dân gieo giống lúa dài ngày. Hồ Trúc Kinh hiện đã hết dung tích nước hữu ích, còn mực nước chết, Trạm bơm Cam Lộ thường xuyên thiếu nước nên thời gian tới nếu tiếp tục nắng hạn thì việc tưới cuối vụ gặp nhiều khó khăn”.

Theo báo cáo của ngành Nông nghiệp, hạn hán kéo dài những tháng qua đã khiến khoảng 5.300 ha lúa và hoa màu bị ảnh hưởng, trong đó có 3.500 ha lúa và 1.800 ha cây trồng cạn. Huyện Vĩnh Linh có khoảng 600 ha lúa và 935 ha cây trồng cạn bị ảnh hưởng, tập trung ở các xã Vĩnh Sơn, Vĩnh Thủy, Vĩnh Thành, Vĩnh Thạch. Huyện Gio Linh có khoảng 1.400 ha lúa bị ảnh hưởng, tập trung ở vùng Gio Mỹ, Gio Thành, Gio Quang dọc sông Cánh Hòm. Huyện Cam Lộ có khoảng 500 ha lúa và 138 ha cây trồng cạn thiếu nước, tập trung ở các xã Cam Thủy, Cam Thanh, Cam Chính và Cam Nghĩa… Hiện nay có thêm 1.890 ha lúa bị thiếu nước nghiêm trọng, lúa trổ chậm, một số nơi chưa trổ thuộc phần đảm nhiệm tưới của các công trình như Trúc Kinh, Nghĩa Hy, La Ngà, trạm bơm Vĩnh Phước thuộc các huyện Vĩnh Linh, Gio Linh, Cam Lộ và thành phố Đông Hà.

Trong khi nhân viên thủy nông thuộc hệ thống Nam Thạch Hãn đang tổ chức kiểm tra, bảo dưỡng, bảo trì cửa cống, cửa van, hệ thống kênh mương... để chuẩn bị phục vụ cho vụ mùa sắp đến thì tại các địa phương còn lại, đội ngũ cán bộ, nhân viên thủy nông, thủy nông cơ sở đang ngày đêm “chạy nước rút” chống hạn. Họ tích cực vét mương, đào hói, đắp đập tạm, lắp đặt trạm bơm dã chiến, cơ động điều tiết nước hợp lí, tiết kiệm, thức trắng đêm để trực nước, dẫn nước đến tận chân ruộng cho kịp phiên nước… Để đảm bảo nguồn nước tưới cho cây lúa vào cuối vụ, hạn chế thấp nhất diện tích bị khô cháy, mất trắng, ngoài các biện pháp chống hạn đã thực hiện từ đầu vụ, đến nay ngành Nông nghiệp đã bổ sung, triển khai thực hiện biện pháp cuối cùng là điều tiết nước hợp lí từ hồ Ái Tử để vừa đảm bảo phục vụ sản xuất vừa tạo nguồn phục vụ cung cấp nước sinh hoạt theo nhu cầu. Triển khai đặt trạm bơm tại thượng lưu cống áp lực hệ thống hồ Nghĩa Hy để bơm dung tích chết, hỗ trợ tăng lưu lượng nước phục vụ tưới cho 151 ha lúa.

Tại hệ thống Trúc Kinh đã tiến hành lắp đặt thêm máy bơm dầu để bơm nước từ sông Bến Lội và Cánh Hòm bổ sung cho kênh chính phục vụ tưới cho 585 ha lúa. Tập trung điều tiết nước từ hồ Trung Chỉ và hồ Ái Tử để tưới cho 104 ha lúa do Trạm bơm Vĩnh Phước tạm thời dừng hoạt động. Đối với hệ thống Bàu Nhum, tổ chức nạo vét đoạn cửa vào công trình lấy nước đầu mối để đảm bảo dẫn nước tưới cho 316 ha. Ngoài ra nạo vét thượng lưu kênh dẫn cống lấy nước đầu mối để tận dụng phần dung tích chết của hồ La Ngà phục vụ tưới cho 734 ha.

Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Lê Quang Lam chia sẻ thêm: “Hiện nay, Chi cục Thủy lợi tiếp tục chỉ đạo phối hợp với Công ty TNHH MTV Quản lí, khai thác công trình thủy lợi tỉnh, các địa phương liên quan triển khai kịp thời các giải pháp chống hạn bổ sung đã được UBND tỉnh thông qua. Tập trung phối hợp điều tiết, sử dụng nguồn nước luân phiên có hiệu quả, hài hòa giữa các đơn vị dùng nước, quyết tâm không để diện tích lúa nào sử dụng nước từ các hệ thống thủy lợi bị cháy khô, mất trắng”.

Bảo Bình