Campuchia chặn ASEAN ra tuyên bố chung về Biển Đông

Tại hội nghị các Ngoại trưởng ASEAN đã thảo luận về vấn đề Biển Đông, trong đó nhắc đến cả phán quyết về Biển Đông được Tòa Trọng tài theo phụ lục VII công bố hôm 12/7. Theo đó phán quyết bác bỏ những yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc trên Biển Đông.

Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 49 (AMM-49) khai mạc tại Vientiane, Lào hôm 24/7/2016.

Tuy nhiên Campuchia phản đối việc đề cập đến phán quyết trên trong văn bản tuyên bố chung của hội nghị dù đây là cuộc gặp đầu tiên của ASEAN kể từ khi phán quyết về Biển Đông được công bố.

Reuters đưa tin, các nhà ngoại giao ASEAN cho hay, cả Philippines và Việt Nam đều muốn các Ngoại trưởng ASEAN ra thông cáo chung về vấn đề này. Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi cũng hy vọng ASEAN có thể nhất trí về vấn đề Biển Đông. Bà nói: “Chúng tôi vẫn đang thảo luận”.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Campuchia Prak Sokhon từ chối bình luận về lập trường của đất nước mình.

Một nhà ngoại giao ASEAN cho hay, hạn cuối cùng để hội nghị ra tuyên bố chung là vào ngày 26/7. Nếu không thể ra tuyên bố chung vào ngày 26/7 tới, đây sẽ là lần thứ hai ASEAN không thể đưa ra tuyên bố chung trong lịch sử 49 năm hoạt động. Lần đầu tiên xảy ra vào năm 2012, cũng do sự cản trở của Campuchia về vấn đề Biển Đông.

Một quan chức của ASEAN tại Campuchia nói: "Chúng tôi đã gặp tình huống tương tự trước đây và tôi hy vọng lần này sẽ giải quyết được vấn đề. Câu chuyện tương tự đang diễn ra, giống như hồi năm 2012”.

Trong hai ngày tiếp theo 25 và 26/7, ASEAN sẽ có cuộc gặp với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và Ngoại trưởng Mỹ John Kerry. Ông Kerry và Vương Nghị cũng dự kiến sẽ có cuộc gặp song phương để thảo luận về Biển Đông.

Trong khi đó, phát biểu bên lề hội nghị, ông Vương Nghị cho rằng, việc các phương tiện truyền thông tập trung vào vấn đề Biển Đông là rất kỳ lạ. Ông này vẫn khăng khăng cho rằng, vấn đề Biển Đông không phải là vấn đề giữa Trung Quốc và ASEAN mà là giữa nước này với từng nước có riêng lẻ.

Trong khi đó, truyền thông Trung Quốc kêu gọi "kiểm soát thiệt hại" tại hội nghị ASEAN lần này. Một bài bình luận đăng trên Tân Hoa Xã hôm 24/7 còn vô lối cho rằng phán quyết của PCA đã "thổi bay hòa bình và ổn định trong khu vực, tăng khả năng đối đầu, bất ổn".

Washington kêu gọi Trung Quốc tôn trọng phán quyết của PCA, đồng thời chỉ trích việc Bắc Kinh xây dựng trái phép trên Biển Đông. Ông Kerry thúc giục các quốc gia ASEAN đưa ra các biện pháp ngoại giao để giảm bớt căng thẳng ở Biển Đông.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin từ Reuters của Anh, một trong những hãng tin lớn nhất thế giới.

PHẠM KHÁNH (Lược dịch)