Cải cách thủ tục hành chính ngành Bảo hiểm: Bước tiến dài

Ngành BHXH đã và đang tập trung tối đa nguồn lực, triển khai đồng loạt các giải pháp nhằm cắt giảm tối đa thời gian, chi phí cho doanh nghiệp khi thực hiện thủ tục hành chính.

Tiết kiệm được hàng nghìn tỷ đồng/năm

Nhận định về cải cách thủ tục hành chính trong ngành Bảo hiểm, ông Mai Đức Thắng, Phó Trưởng Ban Thu, BHXH Việt Nam cho rằng, việc cải cách thủ tục hành chính của ngành BHXH đã và đang được thực hiện rất triệt để.

Theo ông Thắng, từ đầu năm đến nay, BHXH Việt Nam đã cắt giảm được thêm 4 thủ tục hành chính, đưa số thủ tục hành chính của ngành từ 32 xuống còn 28. Trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN đã thực hiện quy trình giao dịch điện tử, tạo điều kiện thuận lợi, giảm chi phí, thời gian cho các tổ chức, cá nhân khi giao dịch với cơ quan BHXH.

Quy trình, thủ tục cấp, quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT tiếp tục được nghiên cứu, điều chỉnh theo hướng cải cách thủ tục hành chính. Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam đã đơn giản hóa nhiều thủ tục, giảm thời gian chờ đợi liên quan tới cấp sổ BHXH, thẻ BHYT. Theo BHXH Việt Nam, quy trình mới tiếp tục cải cách thủ tục hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin nhất là việc lấy dữ liệu hộ gia đình làm trung tâm trong việc quản lý đóng, hưởng BHXH, BHYT, BHTN, bảo hiểm tai nạn lao động... tạo điều kiện thuận lợi cho đơn vị, doanh nghiệp và người dân tham gia. Theo đó, đã cắt giảm từ 9 thủ tục hành chính theo quy định hiện hành xuống còn 5 thủ tục hành chính. Thời gian cấp mới sổ BHXH, thẻ BHYT, xác nhận sổ BHXH được điều chỉnh từ 7 ngày xuống 5 ngày. Thời gian cấp lại sổ BHXH do thay đổi các nội dung trên sổ (họ, tên, ngày, tháng, năm sinh...) không quá 10 ngày, theo quy định trước đây là 15 ngày. Việc cấp lại thẻ BHYT, cấp đổi giảm còn 3 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ và nhận ngay trong ngày với trường hợp không thay đổi thông tin.

Bên cạnh đó, việc triển khai giao dịch điện tử trong lĩnh vực thu và cấp sổ BHXH, thẻ BHYT và việc thực hiện tiếp nhận và trả kết quả, hồ sơ qua bưu điện được đánh giá là bước đột phá của BHXH Việt Nam. Đặc biệt, việc triển khai này đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp. Cụ thể, đến nay, doanh nghiệp đã không phải xếp hàng, chờ lấy số làm thủ tục nộp hồ sơ và nhận kết quả tại cơ quan BHXH như trước đây. Với con số gần 300.000 đơn vị tham gia BHXH như hiện nay, nếu tính bình quân mỗi đơn vị bố trí một nhân lực làm chính sách BHXH thì việc giảm giờ giao dịch với cơ quan BHXH giúp doanh nghiệp tiết kiệm được hàng nghìn tỷ đồng/năm.

Sẽ cắt giảm hơn nữa

Theo tính toán của BHXH Việt Nam, phương thức giao dịch điện tử và qua hệ thống bưu điện đã giúp giảm 16 giờ đi lại, chờ đợi trong việc làm thủ tục tại cơ quan BHXH cho một doanh nghiệp mỗi năm. Tính trên khoảng 300.000 doanh nghiệp đang tham gia BHXH, số thời gian đi lại, chờ đợi tiết kiệm được lên tới hơn 3 triệu giờ/năm.

Để đơn giản hóa, cải cách thủ tục hành chính đi vào thực chất, BHXH Việt Nam đã rà soát từng thủ tục, từng thành phần hồ sơ và tờ khai, biểu mẫu. Qua đó, BHXH Việt Nam đã ban hành các Quyết định nhằm cắt giảm hồ sơ, thủ tục, quy trình thực hiện của tất cả các lĩnh vực nghiệp vụ từ thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT đến giải quyết, chi trả các chế độ BHXH, BHYT, BHTN để cắt giảm tối đa thời gian và chi phí cho tổ chức, cá nhân.

Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Phạm Lương Sơn cho biết, riêng trong năm 2016, ngành BHXH đã cắt giảm được 38% thành phần hồ sơ, 42% tiêu thức trên tờ khai, biểu mẫu, 54% quy trình, thao tác thực hiện… qua đó giảm thời gian giao dịch cho doanh nghiệp và đối tượng thụ hưởng chính sách.

Dựa trên nguyên tắc hạn chế tối đa việc khai báo của tổ chức, cá nhân trong kê khai BHXH, BHYT, BHTN; đơn giản hóa việc kê khai thủ tục hành chính theo hướng người kê khai tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung kê khai, BHXH đã tăng cường khâu hậu kiểm; hạn chế tối đa việc yêu cầu người kê khai lấy xác nhận của cơ quan nhà nước nếu xét thấy không cần thiết.

Tuy nhiên, ngành BHXH vẫn còn đối mặt với nhiều khó khăn và cần nhiều thay đổi để tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho người dân và doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp, đơn vị sử dụng lao động chưa thực sự quan tâm đến ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý nên chưa tích cực triển khai giao dịch điện tử; một số đơn vị do cơ sở hạ tầng, nhân lực, máy móc, đường truyền mạng internet chưa đáp ứng được; một số đơn vị có số lao động nhỏ, ít phát sinh tăng, giảm, quen sử dụng phương thức nộp hồ sơ giấy... ảnh hưởng đến kết quả triển khai giao dịch điện tử.

Thủ tục hành chính về BHXH, BHYT mặc dù đã được đơn giản hóa song vẫn tồn tại nhiều bất cập, việc hướng dẫn thực hiện một số chế độ theo quy định pháp luật của các cơ quan chức năng còn chưa đầy đủ hoặc chưa kịp thời, dẫn đến cơ quan BHXH lúng túng trong tổ chức thực hiện, quyền lợi của người tham gia BHXH, BHYT bị ảnh hưởng, nhất là người lao động làm việc tại các đơn vị đang nợ tiền đóng BHXH, đơn vị đang trong quá trình làm thủ tục phá sản, giải thể hoặc chủ sử dụng lao động bỏ trốn,…

Xuân Thảo