''Bức tranh'' đường sắt đô thị Thủ đô

Tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông dự kiến sẽ hoàn thành trước ngày 31-3-2021. Ảnh: Hoàng Anh

Những “mảnh ghép” đầu tiên

Chậm nhất đến ngày 31-3-2021, tuyến đường sắt đô thị số 2A Cát Linh - Hà Đông phải hoàn thành. Đó là chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, cũng là mong mỏi của người dân Thủ đô. Để hoàn thành đúng mốc thời gian trên, các đơn vị liên quan đang khẩn trương hoàn tất các công đoạn nghiệm thu, bàn giao cho thành phố Hà Nội.

Quá trình vận hành thử đánh giá kỹ thuật, an toàn chạy tàu trên toàn hệ thống đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông do tổng thầu và Công ty TNHH một thành viên Đường sắt Hà Nội (Hanoi Metro) thực hiện, dưới sự giám sát của các cơ quan chức năng, đã cho những kết quả tích cực. Các chỉ số đúng giờ, an toàn cơ bản đều bảo đảm và quan trọng hơn là sự thành thục, sẵn sàng làm chủ công nghệ của đội ngũ hơn 700 nhân sự thuộc Hanoi Metro (đơn vị trực tiếp vận hành). Và tuyến Cát Linh - Hà Đông chính là “mảnh ghép” đầu tiên của hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô.

Tiến độ của tuyến số 3, đoạn Nhổn - Ga Hà Nội, “mảnh ghép” thứ hai của mạng lưới đường sắt đô thị Thủ đô cũng rất khả quan. Mới đây, ngày 23-1-2021, hàng nghìn người dân đã tham quan những toa tàu đầu tiên của tuyến này. “Đẹp và hiện đại, màu sắc hài hòa. Chúng tôi đang rất mong dự án sớm đi vào hoạt động để phục vụ nhân dân”, ông Nguyễn Đăng Thạch (tổ dân phố Nguyên Xá 2, phường Minh Khai, quận Bắc Từ Liêm) chia sẻ.

Theo Phó trưởng Ban Quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội (MRB) Lê Trung Hiếu, tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn Nhổn - Ga Hà Nội đang trong giai đoạn đẩy nhanh tiến độ xây dựng, lắp đặt thiết bị, nghiệm thu trên hiện trường, đồng thời đào tạo nhân sự phục vụ vận hành. Mục tiêu là khai thác trước đoạn trên cao và sau đó, khai thác toàn tuyến dài 12,5km vào cuối năm 2022.

Tuyến đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội đang được đẩy nhanh tiến độ xây dựng để sớm vận hành đoạn trên cao trong quý IV-2021. Ảnh: Tuấn Khải

Sẵn sàng mở rộng mạng lưới

Hai “mảnh ghép” đầu tiên rất đáng trông đợi bởi đây là điểm nhấn cho một đô thị văn minh, phát triển. Đường sắt đô thị sẽ cùng với mạng lưới xe buýt san sẻ, cộng hưởng để nâng sản lượng vận tải hành khách công cộng, góp phần giải quyết “bài toán” ùn tắc giao thông và hạn chế phương tiện cá nhân.

Song, sự trông đợi còn nhiều hơn thế. Nói như Tổng Giám đốc Hanoi Metro Vũ Hồng Trường, mới chỉ có một hay hai tuyến đưa vào khai thác thì vẫn chỉ là những “ngôi sao cô đơn” và mới chỉ phục vụ chủ yếu cho đối tượng hành khách là những cư dân sống dọc tuyến. Hà Nội sẽ tiếp tục đẩy nhanh phát triển mạng lưới đường sắt đô thị theo quy hoạch, làm “xương sống” cho hệ thống vận tải hành khách công cộng của Thủ đô để tất cả người dân cũng như du khách trong và ngoài nước đến với Hà Nội đều có thể thụ hưởng.

Theo quy hoạch, Hà Nội có 8 tuyến đường sắt đô thị; trong đó, ưu tiên đầu tư trước một số tuyến để khi hoàn thành sẽ kết nối ngoại vi Bắc - Nam - Đông - Tây với các khu vực nội đô và kết nối các tuyến với nhau nhằm phát huy hiệu quả của từng dự án.

Ngoài dự án Nhổn - Ga Hà Nội, MRB đang triển khai dự án xây dựng tuyến Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo. Hiện dự án này đang tập trung vào các nội dung như: Thẩm định nguồn vốn, điều chỉnh chủ trương đầu tư, nghiên cứu bổ sung các phương án tuyến và vị trí ga ngầm C9 tại khu vực hồ Hoàn Kiếm, đánh giá tác động môi trường, giải phóng mặt bằng… Cùng với đó, MRB đang tích cực thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư các đoạn tuyến đường sắt đô thị Nam Thăng Long - Nội Bài; Ga Hà Nội - Hoàng Mai; tuyến số 5 Văn Cao - Ngọc Khánh - Hòa Lạc.

Mới đây, phát biểu chỉ đạo tại hội nghị tổng kết công tác năm 2020 và triển khai nhiệm vụ năm 2021 của MRB (ngày 22-1), Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cho rằng, tốc độ đô thị hóa cũng như tốc độ gia tăng dân số cơ học của Hà Nội đang diễn ra nhanh. Tốc độ gia tăng phương tiện cá nhân đã vượt quá khả năng đáp ứng của mạng lưới hạ tầng giao thông, dẫn tới ùn tắc xảy ra tại nhiều khu vực. Khắc phục ùn tắc giao thông đòi hỏi phải triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp, trong đó đặc biệt là khẩn trương đầu tư phát triển vận tải công cộng khối lượng lớn, tốc độ cao.

Với quy hoạch 8 tuyến đường sắt đô thị của Thủ đô, thành phố xác định, một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là đẩy nhanh tiến độ các dự án để sớm hoàn thiện "bức tranh" đường sắt đô thị. Theo yêu cầu của UBND thành phố Hà Nội, ngay trong năm 2021, MRB tập trung thúc đẩy tiến độ thi công dự án đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội, bảo đảm chất lượng, an toàn, sớm hoàn thành đoạn trên cao, đưa vào khai thác trong quý IV-2021. Cùng với đó, tập trung quyết liệt cho đoạn đi ngầm từ ga S9 đến ga S12 của tuyến này.

Đối với các dự án khác trong quy hoạch, thành phố yêu cầu MRB đẩy nhanh công tác chuẩn bị đầu tư, hoàn thiện kỹ lưỡng các thủ tục để báo cáo cấp có thẩm quyền; chủ động phối hợp với địa phương liên quan triển khai công tác giải phóng mặt bằng, tạo điều kiện cho việc thi công dự án được thuận lợi.

Tuấn Lương