'Bong bóng công việc' giúp nhà máy duy trì sản xuất thời Covid-19

Khi dịch Covid-19 tạo ra tình thế tiến thoái lưỡng nan, buộc các chính phủ và doanh nghiệp trên toàn thế giới cân bằng giữa việc đảm bảo sức khỏe, sự an toàn cho người lao động và duy trì hoạt động sản xuất, Bombardier Aviation - công ty chế tạo máy bay với 7 nhà máy ở Mỹ và Canada - đã áp dụng "bong bóng công việc".

Tạp chí Hiệp hội Y khoa Canada nhận định Bombardier là một trong những công ty áp dụng hiệu quả phương pháp này. Công ty thuê tổng cộng 25.000 công nhân, bao gồm 10.000 người ở Canada.

Nhờ "bong bóng công việc", việc truy vết tại nơi làm việc trở nên dễ dàng hơn và hoạt động của nhà máy vẫn được duy trì ngay cả khi ghi nhận trường hợp nhiễm Covid-19 trong nhà máy.

Công ty chế tạo máy bay Bombardier Aviation có 7 nhà máy ở các bang tại Mỹ và Canada. Ảnh: Bombardier.

Chia thành các nhóm

Các chính phủ trên khắp thế giới phải đưa ra những hạn chế nghiêm ngặt để ngăn chặn sự lây lan của dịch Covid-19. Ở nhiều quốc gia, trong đó có Canada, các doanh nghiệp không thiết yếu bị buộc dừng hoạt động, dẫn đến triển vọng kinh tế và việc làm ảm đạm.

Ở nhiều trường hợp, dịch bệnh cũng lan rộng trong các doanh nghiệp thiết yếu vẫn được phép hoạt động. Ổ dịch không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và sự an toàn của người lao động, mà còn gây gián đoạn toàn bộ chuỗi cung ứng.

Dịch bệnh bùng phát mạnh tại Canada hồi năm ngoái. Tính đến ngày 11/5/2020, tỉnh Alberta (Canada) ghi nhận 6.183 ca nhiễm Covid-19, trong đó 1.783 ca do tiếp xúc tại nơi làm việc. Các quan sát tương tự đối với 6 quốc gia châu Á chỉ ra khoảng 15% trường hợp lây nhiễm có liên quan đến công việc.

Ở thời điểm đó, Bombardier Aviation có nhà máy đặt tại hai thành phố bị ảnh hưởng nặng nề nhất cả nước là Montreal và Toronto. Công ty ghi nhận trường hợp nhiễm Covid-19 đầu tiên vào tháng 3 ở một nhà máy có 900 nhân viên. Sự cố buộc nhà máy phải dừng hoạt động ngay lập tức.

Sản xuất máy bay cần nhiều thời gian và vốn. Nên việc rút ngắn chu kỳ sản xuất là rất quan trọng. Để làm được điều này, các nhà máy sắp xếp những ca làm việc dày đặc cho công nhân. Hàng trăm người lao động ra vào nhà máy cùng một khoảng thời gian. Tất cả phải sử dụng thang máy, phòng thay đồ, nhà vệ sinh và nơi ăn uống chung.

Các nhà máy sản xuất máy bay phải sắp xếp những ca làm việc dày đặc cho công nhân. Ảnh: Reuters.

Các công nhân cũng phải làm việc gần nhau để chế tạo nội thất máy bay, nhất là trong thân máy bay chật hẹp. Họ khó duy trì khoảng cách 2 m, khả năng lưu thông khí cũng không tối ưu. Tất cả điều đó đã thúc đẩy sự lây lan của virus.

Những điều kiện lao động tương tự có thể bắt gặp ở nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm sản xuất và chế biến thực phẩm. Tuy nhiên, nếu lực lượng lao động được phân chia theo công việc, nhiệm vụ riêng, sự an toàn của nhân viên và sức bền của doanh nghiệp có thể được tối ưu hóa.

Theo đó, công nhân được chia thành các nhóm khác nhau và chỉ tương tác với những người trong nhóm. Các nhóm công nhân sẽ không tiếp xúc với nhau. Cách làm này tương tự "bong bóng xã hội" và có thể được coi là "bong bóng công việc".

Các bong bóng công việc có thể được tạo ra dựa trên không gian, lịch trình làm việc hoặc cả hai.

Hiệu quả cao

Tại Bombardier, các nhân viên văn phòng, bao gồm kỹ sư, nhân viên tài chính, quản lý và lập trình có thể làm việc tại nhà. Những công nhân liên quan đến công việc chế tạo và giao máy bay sẽ phải thực hiện bong bóng công việc.

Theo chương trình của Bombardier, đối với "bong bóng công việc theo chức năng", số công nhân được yêu cầu để hoàn thành công việc ở mức thấp nhất.

Bong bóng công việc cũng bảo đảm hoạt động kinh doanh có thể tiếp diễn ngay cả khi loại bỏ bất cứ bong bóng nào khỏi lực lượng lao động.

Các bong bóng công việc cũng được phân chia ca làm việc khác nhau. Công ty tiến hành khử khuẩn không gian làm việc chung sau khi một bong bóng công việc kết thúc ca làm.

Ngoài ra, công ty cũng quy định thời gian đến và rời nhà máy, phòng thay đồ, nhà ăn khác nhau cho từng nhóm. Điều này đảm bảo không xảy ra việc hai bong bóng xuất hiện cùng lúc ở một nơi.

Bombardier cũng ra quy định các nhóm công nhân không được di chuyển tự do giữa những khu vực khác nhau. Thời gian làm việc trong tuần của mỗi bong bóng tăng từ 8 giờ lên 10 giờ. Tuy nhiên, ca cuối tuần vẫn kéo dài 12 giờ. Bởi nhóm này vốn có số lượng nhân viên nhỏ và riêng biệt.

Với cách làm này, các nhóm vẫn có thể hoạt động ngay cả khi có một công nhân dương tính với Covid-19. Bởi người này sẽ chỉ tiếp xúc với bong bóng công việc của mình.

Để tăng cường bảo vệ và giảm khả năng lây lan, Bombardier thậm chí còn thiết lập các bong bóng trong bong bóng. Cụ thể, công nhân chỉ làm việc trong một chiếc máy bay được phân công mà không thể vào máy bay của nhóm khác.

Tuy đây là chìa khóa để đảm bảo sự an toàn cho công nhân, cách làm này vẫn đặt ra thách thức cho doanh nghiệp. Nguyên nhân là những nhân viên có kỹ năng và chuyên môn khác nhau thường cần cho cùng lúc nhiều nhóm khác nhau.

Ngoài mô hình bong bóng công việc, các công nhân tại Canada cũng được yêu cầu tự theo dõi sức khỏe và báo cáo trực tuyến trước khi tới công ty.

"Nếu bong bóng được quản lý hiệu quả, nhân viên có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid-19 có thể thông báo cho doanh nghiệp, những người trong bong bóng công việc của mình và cách ly một cách hiệu quả", Tạp chí Hiệp hội Y khoa Canada nhận định.

"Chiến lược cách ly nhanh chóng này hữu ích đối với sức khỏe cộng đồng vì cho phép truy vết hiệu quả. Còn với chủ doanh nghiệp, việc hạn chế tiếp xúc có thể ngăn chặn ổ dịch tại nơi làm việc", tờ này viết.

Bộ trưởng Thương mại Quốc tế và Công nghiệp Malaysia Datuk Seri Mohamed Azmin Ali. Ảnh: The Star.

Hồi đầu năm, chính quyền Malaysia cũng ban hành sáng kiến "bong bóng công việc an toàn". Theo Bộ trưởng Thương mại Quốc tế và Công nghiệp Malaysia Datuk Seri Mohamed Azmin Ali, sáng kiến sẽ giúp giảm tác động đến năng suất của nhà máy trong trường hợp có ca nhiễm Covid-19.

Theo đó, những công nhân tiếp xúc gần với các ca dương tính sẽ được cách ly khỏi cộng đồng và những lao động khác cho đến khi có kết quả âm tính.

"Các doanh nghiệp sẽ mất hàng triệu ringgit mỗi ngày nếu hoạt động bị ảnh hưởng. Vậy tại sao không bỏ ra vài nghìn ringgit để bảo vệ người lao động? Khi công nhân được an toàn, năng suất lao động cũng tăng lên", ông đặt câu hỏi.

Theo ông Datuk Seri Azmin Ali, cần có một đội ngũ riêng biệt để thực hiện đầy đủ quy trình theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế Malaysia. "Một khi đáp ứng mọi tiêu chí, các doanh nghiệp có thể hoạt động dựa trên sáng kiến", ông nói thêm.

Thảo Cao