Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã nỗ lực không mệt mỏi vì sự phát triển của đất nước

Sáng 11/1/2024, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024. Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã nhấn mạnh những thời cơ, vận hội, thách thức và những kết quả mà nền kinh tế Việt Nam đã đạt được trong năm 2023, cũng như trong 1/2 chặng đường của Kế hoạch 5 năm 2021-2025.

Từ bỏ lợi ích riêng, vì lợi ích chung của đất nước

“Nhìn lại từ năm 2020 đến nay, thế giới đang thay đổi rất nhanh, căn bản, toàn diện và sâu sắc, đồng thời cũng rất phức tạp, khó lường, khó dự báo trên nhiều lĩnh vực về kinh tế, tài chính, chính trị, xã hội, an ninh khu vực và toàn cầu”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói và cho biết, bối cảnh, tình hình thế giới đã tác động không nhỏ, trong cả trước mắt và lâu dài đến nền kinh tế của cả nước và các địa phương, nhưng chúng ta đã “vững vàng vượt qua khó khăn, thách thức, tiếp tục đạt được những kết quả quan trọng, khá toàn diện trong năm 2023 và trong hơn nửa nhiệm kỳ qua”.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị Tổng kết công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Ảnh: Đức Thanh)

“Thành tựu này là nhờ sự nỗ lực vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, các địa phương, doanh nghiệp, nhân dân cả nước; sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trong đó có sự đóng góp của toàn ngành Kế hoạch - Đầu tư và Thống kê nói chung và Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói riêng”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói và nhắc đến một câu nói của một nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đó là “nhiệm vụ nào không biết giao cho ai thì giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư”.

Nói vậy để thấy, nhiệm vụ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư toàn ngành nặng nề như thế nào. Nhưng vượt qua khó khăn, thách thức, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

"Tôi xin thay mặt Lãnh đạo Bộ, cảm ơn tất cả các đồng chí cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành Kế hoạch và Đầu tư và Thống kê nói chung và Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói riêng, về những nỗ lực không mệt mỏi của mình để đóng góp cho những thành tựu chung của đất nước, khẳng định vai trò, vị thế, uy tín ngày càng cao của Ngành Kế hoạch - Đầu tư và Thống kê. Tôi tự hào về điều đó, tự hào về các bạn", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói, trong tiếng vỗ tay vang dội tại hội trường.

Điểm lại các kết quả nổi bật trong năm 2023, cũng như những năm gần đây, Bộ trưởng đã chỉ ra 10 điểm sáng.

Thứ nhất, phát triển hệ tư duy mới, tầm nhìn chiến lược mới về phát triển, phù hợp với thế và lực mới của đất nước, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu thực tiễn đặt ra đối với từng ngành, lĩnh vực và từng địa phương ở cả hiện tại và tương lai.

Một trong những ví dụ điển hình được Bộ trưởng nhắc tới, đó là trong đầu tư công, đã nỗ lực khắc phục bằng được tình trạng đầu tư dàn trải, manh mún, chia cắt, lợi ích cục bộ để tập trung nguồn lực đầu tư các công trình, dự án lớn, đường cao tốc, liên vùng, ven biển… các “quả đấm thép” cho đột phá hạ tầng của đất nước và các địa phương.

Cụ thể, đã giảm từ khoảng 60 chương trình mục tiêu giai đoạn 2011-2015 xuống 21 chương trình giai đoạn 2016-2020, đến nay chỉ còn 3 chương trình mục tiêu quốc gia. Cắt giảm khoảng 12.000 dự án sử dụng ngân sách trung ương trong giai đoạn 2016-2020 xuống dưới 5.000 dự án trong giai đoạn 2021-2025 để tập trung thực hiện mục tiêu đến năm 2025 có khoảng 3.000 km đường cao tốc và đến năm 2030 có khoảng 5.000 km.

"Nếu không có bước cải cách, đột phá này thì không có nguồn lực để thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, không thực hiện được mục tiêu Đại hội Đảng XIII đã đề ra", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Một ví dụ khác, là trong quy hoạch, Bộ đã kiên định, kiên trì trình Quốc hội qua 3 Kỳ họp để ban hành Luật Quy hoạch. Cắt giảm hơn 20.000 quy hoạch trước đây xuống còn 111 quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia và 39 quy hoạch kỹ thuật, chuyên ngành; từ 50 quy hoạch ngành cấp tỉnh tích hợp trong 1 quy hoạch tỉnh duy nhất, qua đó khắc phục tình trạng quản lý chia cắt, cục bộ, tổ chức lại không gian phát triển của các ngành và địa phương; vận dụng hiệu quả cơ chế thị trường để loại bỏ hơn 3.000 quy hoạch sản phẩm các loại, giúp loại bỏ hàng nghìn điều kiện kinh doanh và giấy phép con.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng đã nhấn mạnh những đổi mới mạnh mẽ về tư duy trong công tác kế hoạch hóa, quản lý nhà nước, tăng cường phân cấp, phân quyền triệt để, tập trung vào nghiên cứu những vấn đề lớn của đất nước ở tầm vĩ mô, như chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, thể chế, mô hình kinh tế mới… và cũng từ đó, giờ đây, cán bộ Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã nâng cao được năng lực nghiên cứu, hình thành tư duy pháp lý, xây dựng chính sách… đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

“Đây chỉ là ba trong ‘rất nhiều điểm mới’ mà toàn ngành đã tham mưu cho cấp có thẩm quyền để phê duyệt tổ chức thực hiện. Từ bỏ lợi ích riêng để vì cái chung của đất nước, như nhiều người thường nói Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tự lấy đá ghè chân mình”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng tự hào nói.

Kiên trì đổi mới, phát huy bản lĩnh trí tuệ trong công tác tham mưu

Điểm sáng thứ hai được Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhắc đến là quy mô, tiềm lực của nền kinh tế không ngừng được nâng lên, tăng trưởng được thúc đẩy trên cơ sở giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

“Chúng ta đã tập trung theo dõi sát, nắm chắc tình hình, làm tốt công tác dự báo để chủ động, linh hoạt, kịp thời điều chỉnh trọng tâm ưu tiên trong chỉ đạo, điều hành, phù hợp với diễn biến tình hình thế giới, khu vực và trong nước. Tăng trưởng năm 2023 đạt 5,05% mặc dù chưa đạt mục tiêu đề ra, nhưng cũng thuộc nhóm các nước có tốc độ tăng trưởng cao nhất thế giới và khu vực”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại Hội nghị

Cùng với đó, theo Bộ trưởng, ngành cũng đã phát huy hiệu quả vai trò tham mưu cho Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù trong phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. Năm 2023, trong bối cảnh khó khăn chung của cả nước, nhiều địa phương tiếp tục đạt được nhiều kết quả rất tích cực trong tăng trưởng, thu hút đầu tư… như Quảng Ninh, Bắc Giang, Hải Phòng, Nghệ An…

Thứ ba, thực hiện 3 đột phá chiến lược đạt nhiều kết quả rõ nét. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, tạo điều kiện để các ngành, các địa phương phát huy tính chủ động, linh hoạt trong triển khai thực hiện, phù hợp với bối cảnh, tình hình và yêu cầu thực tiễn đặt ra.

Thứ tư, hoàn thành mục tiêu cơ bản trình, phê duyệt xong các quy hoạch trong năm 2023, tạo căn cứ pháp lý để các bộ, ngành, địa phương ưu tiên thu hút đầu tư, phân bổ nguồn lực phát triển ngành, lĩnh vực và địa phương trong trung và dài hạn.

Thứ năm, tạo bước đột phá về thể chế liên kết vùng, thành lập và tăng cường hoạt động của các Hội đồng điều phối vùng để phối hợp tổ chức triển khai hiệu quả các Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển các vùng, tạo các động lực và cực tăng trưởng mới cho đất nước.

Thứ sáu, giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 đạt nhiều chuyển biến tích cực, kết quả giải ngân hằng tháng, hằng quý luôn cao hơn cùng kỳ cả về số tương đối và tuyệt đối. Tổ chức các tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ, đoàn làm việc của Thành viên Chính phủ, các tổ công tác tại địa phương để đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là trong triển khai các công trình, dự án hạ tầng trọng điểm, quan trọng, đường cao tốc, ven biển, liên vùng.

Thứ bảy, triển khai kịp thời, đồng bộ nhiều chính sách, giải pháp hỗ trợ sản xuất - kinh doanh, doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa vượt qua khó khăn, thích ứng với các xu hướng mới toàn cầu.

Thứ tám, vị trí, vai trò của Việt Nam trong dòng chảy đầu tư nước ngoài toàn cầu tiếp tục được nâng lên. Việt Nam không chỉ là điểm đến đầu tư hấp dẫn, với số vốn đầu tư nước ngoài đăng ký năm 2023 đạt khoảng 36,6 tỷ USD, tăng trên 32%, mà còn chủ động, tích cực đầu tư ra bên ngoài, sang cả các nền kinh tế phát triển như Mỹ, Canada… và trong các ngành, lĩnh vực công nghiệp mới.

Thứ chín, thúc đẩy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo, kinh tế số, tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, các ngành kinh tế mới như sản xuất chíp, bán dẫn, nông nghiệp công nghệ cao, đào tạo nhân lực chất lượng cao, nâng cao hiệu quả công tác xúc tiến, thu hút đầu tư, hỗ trợ đầu tư ra nước ngoài… để phát huy tốt hơn cơ hội từ cạnh tranh chiến lược nước lớn, chuyển dịch dòng vốn đầu tư nước ngoài toàn cầu, các FTA, quan hệ đối tác chiến lược, đối tác chiến lược toàn diện, nhất là với các nền kinh tế lớn.

Và thứ mười, hoạt động đối ngoại và ngoại giao kinh tế đạt nhiều thành tựu quan trọng, nâng cao vị thế, uy tín và mở ra những cơ hội, thời cơ, thuận lợi mới cho phát triển đất nước. Hợp tác Vành đai con đường, các hoạt động ngoại giao với Lào, Campuchia, các nước lưu vực sông Mê kông… tiếp tục được đẩy mạnh.

“Đây là những kết quả quan trọng, không chỉ giúp thúc đẩy tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, mà còn nâng cao năng lực nội tại, tính tự chủ, cải thiện rõ nét các yếu tố nền tảng cho tăng trưởng nhanh và bền vững của đất nước trong tương lai”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Điều quan trọng, theo Bộ trưởng, nền kinh tế cũng phản ánh sự đóng góp quan trọng của ngành và Bộ Kế hoạch và Đầu tư. “Những thành tựu ngày hôm nay của ngành và Bộ Kế hoạch và Đầu tư là kết quả của quá trình kiên trì đổi mới, là sự kết hợp giữa bản lĩnh, trí tuệ, tư duy đột phá và sự kiên định đến cùng đối với những tham mưu của mình”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Hà Nguyễn