Bến Tre cần phát huy lợi thế, tập trung phát triển mạnh các ngành kinh tế biển

Thủ tướng Phạm Minh Chính làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bến Tre. Ảnh: H. Lê.

Thủ tướng và đoàn công tác làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bến Tre, đánh giá kết quả phát triển kinh tế - xã hội năm 2022; trao đổi, thảo luận phương hướng, nhiệm vụ năm 2023, giải quyết các khó khăn, vướng mắc và xử lý kiến nghị nhằm hỗ trợ Bến Tre phát triển nhanh, bền vững.

Dự buổi làm việc có Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên; Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt; Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng; Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre Lê Đức Thọ; lãnh đạo các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường, Lao động - Thương binh và Xã hội, Xây dựng, Y tế và các tỉnh Bến Tre, Tiền Giang.

Vượt khó với tinh thần “Đồng Khởi mới”

Theo báo cáo của UBND tỉnh Bến Tre, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã lãnh đạo tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết và các văn bản cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XI trong bối cảnh chung của tình hình dịch Covid-19 bùng phát, diễn biến phức tạp, tác động đa chiều đến kinh tế - xã hội.

Tỉnh cũng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do diễn biến phức tạp của hạn hán, xâm nhập mặn, sâu đầu đen hại dừa... Một số địa phương trên địa bàn tỉnh xảy ra nhiều vụ sạt lở bờ sông, giông, lốc. Tuy nhiên, với tinh thần “Đồng Khởi mới”, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh đã tập trung, nỗ lực vượt qua khó khăn, thực hiện Nghị quyết đạt được một số kết quả nổi bật.

Năm 2022, tỉnh Bến Tre đạt và vượt 15/25 chỉ tiêu; GRDP tăng 7,33%, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng; xuất khẩu ước đạt 1,51 tỷ USD, tăng 19,69%, đặc biệt là bưởi da xanh (loại trái cây thứ 7 của nước ta) được phép nhập khẩu vào thị trường Mỹ. Thu ngân sách Nhà nước đạt trên 5.635 tỷ đồng, bằng 106,43% dự toán Trung ương giao.

Tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội ước đạt gần 23.000 tỷ đồng, tăng 14,32%; thu hút được 63 dự án FDI và 267 dự án đầu tư trong nước. Xây dựng nông thôn mới đạt kết quả tích cực, có 80 xã đạt chuẩn nông thôn mới; có 158 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP từ 3 sao trở lên.

Các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế được quan tâm; triển khai hiệu quả công tác bảo đảm an sinh xã hội, nhất là trong dịp tết Quý Mão. Tỉ lệ tham gia BHYT đạt trên 96,6%.

Là địa phương có lợi thế có bờ biển dài hơn 65 km, Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Trần Ngọc Tam cho biết, thời gian qua tỉnh Bến Tre đã tập trung khai thác, phát huy hiệu quả kinh tế biển, đóng góp lớn vào tăng trưởng chung của tỉnh, nhất là trên lĩnh vực thủy sản. Hiện nay, tỉnh đang có định hướng phát triển về hướng Đông, để từng bước hình thành khu kinh tế biển, phát triển đột phá một số ngành kinh tế biển, tạo hành lang phát triển kinh tế không chỉ cho tỉnh Bến Tre mà cả khu vực. Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre cho biết 3 động lực phát triển của tỉnh thời gian tới gồm công nghiệp, hạ tầng giao thông và đô thị.

Tại buổi làm việc, đại biểu phân tích, quy mô kinh tế của Bến Tre còn nhỏ, tốc độ, chất lượng tăng trưởng còn hạn chế; chưa cân đối được thu - chi ngân sách. Công nghiệp, xây dựng, thương mại, dịch vụ, du lịch chưa tạo đột phá. Hạ tầng kinh tế - xã hội thiếu đồng bộ, nhất là giao thông. Việc triển khai một số công trình trọng điểm còn vướng mắc, chậm tiến độ. Tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công chưa cao (năm 2022 đạt 80,19%).

Tỉ lệ lao động làm việc trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thủy sản còn cao, chiếm 43,1%. Công tác đào tạo nghề và chuyển đổi nghề cho lao động nông thôn chưa đạt yêu cầu đề ra. Số doanh nghiệp giải thể còn cao. Chưa thu hút được các dự án quy mô lớn tạo đột phá cho phát triển. Cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính cần được đẩy mạnh hơn nữa, nâng cao năng lực cạnh tranh tụt hạng (Chỉ số PAPI xếp thứ 56/60, tụt 48 bậc; SIPAS tụt 6 bậc; PCI tụt 10 bậc).

Ứng phó biến đổi khí hậu, quản lý khai thác tài nguyên và môi trường còn hạn chế. Đời sống một bộ phận người dân còn khó khăn. Giao thông đường bộ còn yếu trong khi giao thông đường thủy chưa được kết nối nhiều; chất lượng nguồn nhân lực chưa cao; chịu tác động mạnh bởi biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn, sạt lở…

Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Trần Ngọc Tam báo cáo về tình hình kinh tế-xã hội tỉnh - Ảnh: Cổng TTĐT Chính phủ.

Tăng tốc để thực hiện thành công các mục tiêu

Phát biểu tại buổi làm việc, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ rõ, với điều kiện, tiềm năng, lợi thế, trong bối cảnh, tình hình có nhiều biến động nhanh chóng, phức tạp, khó lường, vấn đề rất trăn trở là tìm động lực mới thúc đẩy sự phát triển của Bến Tre. Thời gian tới, tỉnh phải tăng tốc, bù lại thời gian vừa qua để thực hiện thành công các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra trong nhiệm kỳ; tập trung giải quyết vấn đề giao thông, nguồn nhân lực, xây dựng thương hiệu, giải quyết vấn đề hạn hạn, ngập mặn…

Người đứng đầu Chính phủ quán triệt Bến Tre phải bám sát, thực hiện hiệu quả đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước và sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cụ thể là Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI, Nghị quyết 13-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển KTXH và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng ĐBSCL, Nghị quyết 78/NQ-CP về chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 13-NQ/TW, quy hoạch vùng ĐBSCL đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Phát huy mạnh mẽ tinh thần tự lực, tự cường, đi lên từ bàn tay, khối óc, mảnh đất, khung trời, cửa biển của mình, vươn lên mạnh mẽ bằng sức mạnh nội sinh, không trông chờ, ỷ lại, đồng thời tăng cường phối hợp, kết nối giữa các địa phương trong vùng. Giữ vững bản lĩnh, kiên định, kiên trì những vấn đề nguyên tắc nhưng chủ động, tích cực, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành phù hợp tình hình thực tiễn.

Bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo. Xác định rõ và khai thác hiệu quả những tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh. Chú trọng sơ kết, tổng kết, đúc rút kinh nghiệm hay, bài học quý, cách làm hiệu quả để tiếp tục phát huy, nhân rộng, tạo sức lan tỏa cao, đồng thời khắc phục bằng được các tồn tại, hạn chế, yếu kém.

Là địa phương có thế mạnh về phát triển kinh tế biển, du lịch văn hóa lịch sử-sinh thái, Bến Tre phải hết sức chú trọng phát triển hài hòa kinh tế, văn hóa-xã hội và bảo vệ môi trường sinh thái gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh; không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội, môi trường để đổi lấy tăng trưởng kinh tế đơn thuần.

Tăng cường phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, cá thể hóa trách nhiệm đi đôi với kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực; có biện pháp kiểm tra, giám sát hiệu quả việc triển khai của từng cấp. Chú trọng công tác xây dựng Đảng và xây dựng hệ thống cơ quan hành chính đoàn kết, thống nhất, liêm chính, dân chủ, hành động, hiệu quả, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ. Xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, trong sạch, tận tụy, vì nhân dân phục vụ.

Thủ tướng và các đại biểu dành nhiều thời gian phân tích về tiềm năng, cơ hội, lợi thế cạnh tranh của Bến Tre - Ảnh: Cổng TTĐT Chính phủ.

Thủ tướng yêu cầu Bến Tre tập trung thực hiện tốt công tác xây dựng cơ chế, chính sách mở đường cho phát triển; sớm hoàn thành lập quy hoạch tỉnh với tinh thần coi quy hoạch là nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm, phải đi trước một bước, có tầm nhìn dài hạn, chiến lược, vừa phát huy tiềm năng, thế mạnh, vừa khắc phục hạn chế.

Tiếp tục triển khai đồng bộ, hiệu quả Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội và các chương trình mục tiêu quốc gia. Quyết liệt thúc đẩy 3 động lực tăng trưởng về tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu. Đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng dựa trên nền tảng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn phù hợp với truyền thống văn hóa, con người Bến Tre.

Tăng cường hợp tác, liên kết vùng, trọng tâm là Tiểu vùng duyên hải phía Đông ĐBSCL (Trà Vinh, Vĩnh Long và Tiền Giang) để mở rộng, tối ưu hóa nguồn lực, khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh, nâng cao khả năng cạnh tranh; chú trọng xây dựng thương hiệu Bến Tre. Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh yêu cầu tập trung phát triển mạnh các ngành kinh tế biển, vừa góp phần phát triển kinh tế - xã hội, vừa bảo đảm quốc phòng, an ninh, vừa ứng phó biến đổi khí hậu theo chủ trương, đường lối tại các nghị quyết của Đảng và theo quy hoạch ĐBSCL.

Đa dạng hóa và nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch, phát triển dịch vụ, chú trọng đặc trưng miền sông nước, xứ dừa gắn với bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên và các giá trị văn hóa-lịch sử; đẩy mạnh thu hút nguồn lực phát triển hạ tầng, hình thành tuyến cụm du lịch, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và tăng cường kết nối du lịch với địa phương khác.

Nông nghiệp vẫn là trụ đỡ, cần cơ cấu lại nông nghiệp theo hướng ứng dụng công nghệ cao, giá trị gia tăng, xây dựng thương hiệu và theo chuỗi, đồng thời phát triển công nghiệp theo hướng tập trung chế biến sâu các sản phẩm có thế mạnh như hải sản mà đặc biệt là tôm, cây ăn quả mà đặc biệt là cây dừa. Khẩn trương xây dựng, triển khai các đề án cụ thể để hình thành, phát triển các trung tâm lớn nhằm phát huy các thế mạnh này theo hướng đồng bộ về quy hoạch, nguồn vốn, khoa học công nghệ, thị trường, thương hiệu.

Bến Tre có 2 lợi thế lớn là cây dừa và con tôm, trong đó cây dừa là biểu tượng của tỉnh, với rất nhiều sản phẩm chế biến hết sức tiềm năng; cần tập trung ứng dụng công nghệ, xây dựng thương hiệu, phát triển mô hình "trên dừa dưới tôm" trở thành chủ lực. Nâng cao hiệu quả đánh bắt, phát triển nuôi trồng gắn với chế biến, xuất khẩu, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, ngăn chặn khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU).

Đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các công trình có sức lan tỏa lớn, nhất là hạ tầng giao thông, viễn thông và điện, đặc biệt là các công trình giao thông liên vùng. Bến Tre như một cù lao, cần nhất là kết nối giao thông, trong đó cơ bản nhất là đường bộ, đường thủy nội địa, đặc biệt là khẩn trương triển khai tuyến đường bộ ven biển kết nối giao thông từ TPHCM qua Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng.

Tập trung đột phá vào phát triển nguồn nhân lực với đầu tư phát triển giáo dục, đào tạo, nhất là đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm; nâng cao chất lượng dịch vụ y tế; bảo tồn và phát huy di sản văn hóa, lịch sử, giá trị tốt đẹp của người Bến Tre. Nghiên cứu xây dựng Trường Đại học Bến Tre thuộc Đại học quốc gia TPHCM; nâng cao chất lượng các trường nghề.

Tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh trên nền tảng chuyển đổi số, nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công trực tuyến. Tăng cường đối thoại, giải quyết kịp thời khó khăn, vướng mắc cho người dân, doanh nghiệp; chú trọng hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, vườn ươm phát triển doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp trẻ.

Bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Chú trọng công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên. Tăng cường phòng chống tham nhũng, tiêu cực, xử lý nghiêm các sai phạm...

Hoàng Lê - Bình Hòa