Bất an bên hệ thống tràn xả lũ hồ chứa nước Cao Vân

Dân nơm nớp lo hồ chứa nước xả lũ

Thời gian gần đây, các hộ dân thôn Thác Bạc, xã Dương Huy, TP Cẩm Phả (Quảng Ninh) thường trực nỗi lo hệ thống tràn xả lũ của hồ Cao Vân có nguy cơ cuốn phăng hàng chục hộ dân và đoạn tuyến tỉnh lộ 326 qua địa bàn.

Điểm dân cư ở thôn Thác Bạc, xã Dương Huy, TP Cẩm Phả (Quảng Ninh) bị ủy hiếp vào mùa mưa, lũ do tuyến kè thi công nửa vời.

Đứng trên mỏm đồi chỉ vào con suối Tha Cát đang cạn trơ đáy, ông Liêu Văn Hoàng, Phó trưởng thôn Thác Bạc cho biết, lòng suối khu vực này trước đây rất hẹp, áp sát vào phía trong chân đập. Nhưng gần đây, lưu lượng nước lớn đổ về khiến dòng chảy bị xói lở nghiêm trọng, cuốn trôi đất đai của hơn chục hộ dân.

"Vào mùa mưa lũ, cả vùng này bị ngập băng. Như trận mưa lớn năm 2015 đã cuốn trôi hàng chục mét vuông đất của nhiều hộ áp sát dòng chảy. Sau trận mưa này, nhà tôi đã phải bỏ ra hơn 2 tỷ đồng để xây dựng bờ kè ngăn nước lũ. Vậy mà sau mấy trận mưa lớn, bờ kè tiền tỷ ấy đã "không cánh mà bay", ông Hoàng chia sẻ.

Theo ông Hoàng, nguyên nhân của thực trạng này là quá trình thiết kế, thi công hệ thống tràn xả lũ của hồ Cao Vân đã không được tính toán phù hợp để ngăn chặn hiệu quả dòng chảy xói, lở vào đất đai, tài sản của dân ở khu vực phía dưới.

Hướng của dòng xả lũ hồ chứa nước bị xói thẳng vào điểm dân cư.

Qua tìm hiểu của PV Báo Giao thông, hệ thống tràn xả lũ của hồ Cao Vân được thiết kế với cao trình khá rộng. Tuy nhiên, ở hạ lưu dòng chảy, tuyến kè đá giáp với điểm dân cư thôn Thác Bạc lại chỉ được làm nửa vời khiến cho mỗi khi hồ này xả lũ là dòng nước xối thẳng vào đất đai, tài sản của nhiều hộ dân nơi đây.

Men theo dòng nước xuôi về phía dưới hạ lưu sông Diễn Vọng, vượt qua các lùm cây chuối, tre gai, PV Báo Giao thông thấy được dấu tích của quá trình xói, lở còn nguyên vẹn sau mỗi trận lũ lớn…

Thậm chí, bờ tường của nhà văn hóa thôn Tha Cát (nay đã sáp nhập với thôn Đá Bạc thành thôn Thác Bạc) đã bị sạt lở chỉ cách vài mét, nguy cơ cuốn đổ công trình xuống dòng suối.

Khu vực áp sát chân đập hồ chứa nước Cao Vân cũng bị xói lở nghiêm trọng vì dòng chảy.

Anh Liêu Văn Phú, nhà ở gần khu vực cửa xả lũ hồ Cao Vân cho biết: Cứ đến mùa mưa là các hộ ở gần khu vực tràn xả lũ lại thấy bất an. Bởi nước từ hồ Cao Vân xả ra kết hợp với các dòng chảy của các con suối đổ ra sông Diễn Vọng không thoát được sẽ ùn ứ, dâng cao, ngập băng vào nhà cửa, tài sản.

"Cách đây vài năm, lũ lớn đã vượt hệ thống tường bao, tràn qua tỉnh lộ 326 khiến nhiều hộ phải sơ tán khẩn cấp", anh Phú cho biết.

Không chỉ uy hiếp nhà cửa, đất đai của hơn chục hộ dân thôn Thác Bạc mà đoạn tỉnh lộ 326, tuyến giao thông huyết mạch nối quốc lộ 279 tại phường Hoành Bồ, TP Hạ Long với quốc lộ 18 ở phường Mông Dương, TP Cẩm Phả cũng có nguy cơ bị cuốn băng nếu có lũ lớn bất thường.

"Trước sự an nguy của hàng chục hộ dân và tỉnh lộ 326, nhiều năm nay, bà con đã đề nghị cấp có thẩm quyền của TP Cẩm Phả và tỉnh Quảng Ninh xem xét, đầu tư hệ thống kè để bảo vệ đất đai, tài sản, nhưng đến nay, vẫn chưa có tiến triển gì", ông Liêu Văn Hoàng kiến nghị.

Chưa bố trí được kinh phí xây dựng bờ kè

Qua tìm hiểu của PV Báo Giao thông, hồ chứa nước Cao Vân nằm tiếp giáp xã Dương Huy, TP Cẩm Phả và xã Hòa Bình, TP Hạ Long (Quảng Ninh) được xây dựng vào năm đầu thập kỷ 80 thế kỷ trước, diện tích mặt hồ 1,66km2, cao trình mực nước 24,2m, trữ lượng 10,8 triệu m3 nước.

Trước đây, hồ chứa nước này do Công ty CP nước sạch Quảng Ninh quản lý, nay được UBND tỉnh Quảng Ninh giao cho Công ty TNHH MTV Thủy lợi Yên Lập quản lý.

Đất đai, tài sản của điểm dân cư thôn Thác Bạc đang có nguy cơ bị cuốn trôi vào mùa mưa, bão.

Trao đổi với PV Báo Giao thông, một cán bộ xã Dương Huy xác nhận, cơ quan chức năng đã kiểm tra thực tế và nhìn nhận, vị trí sạt lở có nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến 15 hộ dân và nhà văn hóa tại thôn Thác Bạc.

Sau khi có kiến nghị của người dân, nhiều đoàn công tác của tỉnh và TP Cẩm Phả đã về kiểm tra và thống nhất cần phải gấp rút triển khai dự án xây dựng hệ thống bờ kè tại khu vực này. Nguồn kinh phí giao cho TP Cẩm Phả chi.

Trao đổi qua điện thoại với PV Báo Giao thông, một lãnh đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP Cẩm Phả cho biết: Ngày 29/11/2023, HĐND TP Cẩm Phả đã có nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư dự án tuyến kè chống sạt, lở hạ lưu tràn xả lũ hồ chứa nước Cao Vân.

Tuyến tỉnh lộ 326 qua địa bàn thôn Thác Bạc, xã Dương Huy cũng có nguy cơ bị cắt đứt khi hồ Cao Vân vượt ngưỡng phải xả lũ.

Mục tiêu của dự án là đảm bảo cắt tiêu, thoát lũ cho hồ chứa nước Cao Vân, đảm bảo an toàn cho khu dân cư thôn Thác Bạc và tỉnh lộ 326 ở gần hạ lưu tràn xả lũ. Tổng kinh phí dự án được phê duyệt là gần 28,7 tỷ đồng từ ngân sách TP Cẩm Phả.

"Thời gian phê duyệt thực hiện dự án là từ năm 2024-2026, tuy nhiên, hiện UBND TP Cẩm Phả chưa xác định rõ sẽ triển khai vào thời điểm nào do chưa bố trí được nguồn vốn", vị này cho hay.

Quang Minh