Bản Dao hạ sơn

Câu chuyện vượt khó thoát nghèo của người Dao ở Hạ Thành, xã Tân Lập, huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ được bắt đầu từ hơn 50 năm trước khi có chính sách định canh, định cư, đưa đồng bào dân tộc xuống núi ổn định đời sống. Rời động Bương, động Lìm, bà con cũng bỏ dần những hủ tục để học cách làm kinh tế mới…

Bí thư Chi bộ Đặng Đình Điện là người tiên phong xây dựng kinh tế mới ở Hạ Thành.

Xuống núi định cư

Người Dao trước kia chủ yếu sống dựa vào săn bắt, hái lượm, chặt gỗ phá rừng, đốt nương làm rẫy. Nhà ở khi đó chỉ là lều lán tạm bợ qua ngày. Sau vài vụ canh tác, đất cằn cỗi, bà con lại du canh, du cư sang vùng núi khác. Nhớ lại những năm 60 của thế kỷ trước, ông Hoàng Đình Thanh, bản Dao Hạ Thành kể: Từ bản xuống trung tâm xã xa lắm, nhiều quăng dao mới tới nơi, đi cả ngày đường vất vả vô cùng. Bà con ngày đó quen sinh sống du canh, du cư, nhận thức lạc hậu, vận động người Dao vào Đảng, nghe theo Đảng vô cùng khó khăn. Vì vậy, thời kỳ đầu khi hạ sơn, nhiều hộ đã tìm cách quay về núi.

Kiên trì, nhẫn nại giúp đồng bào, năm 1967-1969, huyện cử đoàn công tác lên xóm Bương, xóm Lìm tuyên truyền để bà con hiểu phải an cư mới lập được nghiệp. Trẻ con cần được đi học, ốm đau phải đi bệnh xá để uống thuốc và điều trị, không nên cúng bái theo hủ tục… Nghe cán bộ, năm 1968 cả hai bản Động và Lìm đã có 19 hộ đăng ký hạ sơn. Đầu năm 1969, số hộ còn lại tiếp tục xuống núi, dần lập nên bản Dao Hạ Thành ngày nay với 112 nóc nhà và hơn 500 nhân khẩu. Từ thôn, bản “trắng” đảng viên, hiện nay sức sống từ chi bộ Đảng đã ngấm dần vào lòng dân.

Hiểu được nếp nghĩ, cái bụng của người Dao là phải nhìn thấy người thật, việc thật, ông Hoàng Đình Thực, đảng viên đầu tiên của bản đã đi đầu trong phát triển kinh tế. Thấy cuộc sống của gia đình ông Thực khấm khá hơn, bà con làm theo. Với sự giúp đỡ của xã, bản thành lập các chi hội, chi đoàn, cử một số con em đồng bào đi học cảm tình để đề nghị Đảng ủy xét kết nạp vào Đảng. Năm 1994, bản có trường học; năm 1996 bản có nước sạch; năm 2002 các trục đường chính được mở; năm 2004 có điện lưới quốc gia, đời sống vật chất và tinh thần của dân bản dần được cải thiện.

Sản xuất nông nghiệp ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số huyện Thanh Sơn đang có những chuyển biến tích cực. Nguồn: BÁO PHÚ THỌ

Đảng viên đi trước

Bí thư chi bộ Đặng Đinh Điện nay lại trở thành tấm gương đi đầu, mạnh dạn ứng dụng, thí điểm các mô hình làm kinh tế mới, chia sẻ cho bà con cách giữ rừng, làm giàu từ vườn rừng. Đến nay, gia đình Bí thư Điện đã có trang trại tổng hợp, thu hơn 300 triệu đồng/năm. Gần 30 năm làm bí thư chi bộ, ông Điện chưa bao giờ mệt mỏi, khi bản người Dao đã phát triển ổn định, nông sản ngày càng nhiều, ông bàn với gia đình vay vốn ngân hàng làm xưởng ép gỗ. Hiện, hai xưởng gỗ là nơi thu mua nông sản, tìm được thị trường ổn định và tạo công ăn việc làm cho người dân tại địa phương. “Rất mừng là sau nhiều năm hạ sơn, đời sống của bà con đã khấm khá hơn nhiều. Nhà nghèo nhất cũng có thu nhập 20 triệu đồng/người/năm; nhà khá giả hơn thì 100 triệu đồng”, ông Điện cho biết.

Bà Lê Thị Thanh (người dân bản Hạ Thành) kể: Khi mới hạ sơn, dân bản còn nghèo khó, không biết tiếng phổ thông nên ngại đi ra khỏi bản học hỏi kinh nghiệm. Vậy, nhưng bí thư lại không ngần ngại đi trước, học cách làm hay của người Kinh rồi về hướng dẫn bà con làm theo. Nhờ mô hình vườn-ao-chuồng mà bí thư hướng dẫn, chúng tôi làm mỗi năm cũng thu về gần 100 triệu đồng.

Ông Ngọc Văn Thành, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Tân Lập nhận xét, vai trò nêu gương của Bí thư Chi bộ bản Dao Hạ Thành rất lớn, cái gì cũng đi trước. Giờ nhiều hộ học theo ông Điện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, kết hợp nuôi thả cá… Các cháu từ mầm non trở đi đều được đến trường, trong đó có những cháu đã trưởng thành vào làm việc tại các cơ quan nhà nước. Ông Nguyễn Văn Long, Phó Bí thư thường trực Huyện ủy Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ cho biết: Từ sự gương mẫu đi đầu của các đồng chí đảng viên, chi bộ Hạ Thành thêm lớn mạnh. Đây cũng là những hạt nhân trong công tác phát triển kinh tế, làm giàu ở địa phương.

THÁI LINH

Nguồn Nhân Dân: https://nhandan.vn/baothoinay-chinhtri/ban-dao-ha-son-692045/