Bắc Giang: Bảo đảm chất lượng tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới

Tập trung hoàn thành tiêu chí

Xã Việt Tiến (Việt Yên) hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM nâng cao từ năm 2021 và mới đây được bổ sung vào kế hoạch đạt xã NTM kiểu mẫu vào cuối năm nay. Theo ông Ngô Xuân Trung, Phó Chủ tịch UBND xã Việt Tiến, xã có diện tích rộng, dân số đông, trên địa bàn có 1 cụm công nghiệp, hơn chục công ty, xưởng chế biến, sản xuất bên ngoài cụm công nghiệp. Ven một số tuyến kênh, suối có trang trại chăn nuôi, khu dân cư hai bên nên tiềm ẩn nhiều nguy cơ ô nhiễm môi trường.

Công đoạn xử lý tại lò đốt rác xã Việt Tiến (Việt Yên).

Trước đây, người dân có thói quen thu gom rác rồi đốt lộ thiên, tạo khí thải độc hại. Để khắc phục, xã Việt Tiến thành lập một tổ thu gom rác thải sinh hoạt với 6 người và một tổ xử lý rác tại lò. Hằng tháng, xã tổ chức ra quân tổng vệ sinh môi trường (VSMT), làm tốt phong trào “Ngày Chủ nhật xanh”, 100% hộ dân ký cam kết bảo vệ môi trường, định kỳ khơi thông cống rãnh, vệ sinh khu dân cư...

Bên cạnh đó, xã Việt Tiến có thuận lợi bởi là một trong 2 xã tại Việt Yên (cùng xã Ninh Sơn) xây dựng được lò đốt rác tập trung duy trì hoạt động hiệu quả (riêng Việt Tiến có 2 lò). Nhờ được tuyên truyền nên ý thức của nhân dân được nâng lên, bà con phân loại rác tại nhà, mang ra điểm thu gom đúng thời gian, địa điểm quy định nên lượng rác thải tồn lưu gần như không có.

Huyện Lục Nam đang phấn đấu hoàn thành xây dựng NTM trong năm nay. Ngoài tập trung cao cho các nội dung khác, địa phương đã rất nỗ lực để bảo đảm tiêu chí môi trường.

Theo lãnh đạo Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện (đơn vị theo dõi, phụ trách các tiêu chí NTM trên địa bàn huyện), trước đây, việc thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn chưa triệt để, còn điểm tồn lưu ngoài môi trường chậm được thu gom, xử lý như tại: Khu dốc Quán Bông (xã Cẩm Lý), đầu cầu Cẩm Lý (xã Vũ Xá), Cầu Trắng (xã Nghĩa Phương), kênh Yên Lại... Khắc phục tình trạng này, UBND huyện đã chỉ đạo các xã tăng cường bảo đảm VSMT, trồng cây xanh, hoa ven đường, thu gom, phân loại rác thải tại hộ gia đình và trên tất cả các trục đường, khu dân cư.

Đến nay, tỷ lệ hộ tham gia phân loại rác thải đầu nguồn đạt 58,86%; 100% xã, thị trấn thành lập tổ, đội chuyên trách, 11 HTX và 5 doanh nghiệp hoạt động thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt. Nhờ vào cuộc quyết liệt, đến nay tiêu chí về môi trường trong xây dựng NTM của huyện đã cơ bản đạt yêu cầu.

Nâng chất lượng môi trường nông thôn

Theo quyết định của UBND tỉnh ban hành tháng 6/2023, tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM gồm các nội dung: Cảnh quan, không gian xanh - sạch - đẹp, an toàn; không để tồn đọng nước thải sinh hoạt tại các khu dân cư tập trung; tỷ lệ hộ có nhà tiêu, nhà tắm, thiết bị chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh và bảo đảm 3 sạch; tỷ lệ hộ gia đình trên địa bàn thôn ký cam kết không gây ô nhiễm môi trường, không vứt bừa bãi rác thải, động vật chết ra đường; tỷ lệ cơ sở chăn nuôi bảo đảm các quy định về vệ sinh thú y, chăn nuôi và bảo vệ môi trường; mai táng, hỏa táng phù hợp với quy định và theo quy hoạch.

Đoạn đường thôn Cây Táo Tân Thành, xã Tân Hưng (Lạng Giang) được trồng nhiều hoa, cây cảnh.

Mặc dù là tiêu chí khó song do đây là vấn đề tác động trực tiếp đến chất lượng đời sống người dân nên hầu hết các địa phương rất coi trọng. Một số xã có cách làm sáng tạo như thực hiện mô hình: “Ngôi nhà xanh di động”, “Tuyến đường NTM kiểu mẫu” ở xã Việt Lập (Tân Yên); luân phiên VSMT trên các trục chính ở xã Tự Lạn (Việt Yên); vẽ tranh bích họa, đặt chậu hoa, cây cảnh hai bên hè đường ở xã Cảnh Thụy (Yên Dũng); cấp phát hàng trăm thùng đựng rác ở xã Mỹ An (Lục Ngạn)…

Hiện nay, toàn tỉnh tiếp tục duy trì hơn 170 công ty, hợp tác xã, tổ vệ sinh môi trường chuyên trách thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải; bố trí hơn 2 nghìn điểm tập kết, trung chuyển, vận hành 77 lò đốt công nghệ và 28 lò đốt rác theo Nghị quyết số 06 của HĐND tỉnh. Tỷ lệ rác thải được thu gom xử lý đạt 93,5%.

Theo Sở Nông nghiệp và PTNT, đến nay, toàn tỉnh tiếp tục duy trì hơn 170 công ty, hợp tác xã, tổ vệ sinh môi trường chuyên trách thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải; bố trí hơn 2 nghìn điểm tập kết, trung chuyển, vận hành 77 lò đốt công nghệ và 28 lò đốt rác theo Nghị quyết số 06 của HĐND tỉnh. Tỷ lệ rác thải được thu gom xử lý đạt 93,5%.

Ngoài ra, có hơn 7 nghìn bể chứa thu gom vỏ bao bì phân bón, thuốc bảo vệ thực vật tại vườn đồi, cánh đồng. Dân số nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 99,87%, được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn đạt 56%. Có 229 cơ sở chăn nuôi được cấp chứng nhận an toàn thực phẩm và vệ sinh thú y; hơn 90% hộ gia đình ký cam kết vệ sinh môi trường, thu gom, phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn, đổ rác đúng nơi quy định...

Dù đạt những kết quả tích cực song theo ông Hà Minh Quý, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT, môi trường khu vực nông thôn vẫn đối diện với nhiều thách thức, nguy cơ ô nhiễm do sự phát triển nhanh của các cụm công nghiệp, làng nghề, hoạt động sản xuất, kinh doanh trong khi hạ tầng chưa đáp ứng kịp. Còn tình trạng xả chất thải hữu cơ trong chăn nuôi ra môi trường.

Việc thu gom, xử lý rác thải đang là áp lực lớn, đòi hỏi phải có sự chỉ đạo quyết liệt, đầu tư cho hạ tầng. Ngoài ra, việc thực hiện tiêu chí về phân loại rác thải tại nguồn gặp khó khăn do thói quen sinh hoạt của người dân. Có nơi tỷ lệ thu phí dịch vụ VSMT chưa đủ bù đắp chi phí thu gom, vận chuyển, xử lý rác…

Để nâng cao hơn nữa chất lượng tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM, các địa phương cần tiếp tục tăng cường tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân. Hướng dẫn các hộ phân loại rác tại nguồn, đổ rác thải đúng giờ, đúng nơi quy định. Tiếp tục phát động phong trào trồng cây xanh, hoa dọc các tuyến đường, khu dân cư. Đồng thời hướng dẫn công tác quy hoạch, bố trí quỹ đất xây dựng bãi rác, lò xử lý rác và hỗ trợ kinh phí, phương tiện, bảo hộ cho các tổ VSMT. Tiếp tục đôn đốc đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà máy, khu xử lý rác thải tập trung trên địa bàn các huyện, TP .

Bài, ảnh: Nguyễn Hưởng