70 năm sau giải phóng, 'Thị xã nhỏ hẹp trong tầm 1 tiếng gọi' giờ ra sao?

Thị xã Mường Lay được biết đến là trung tâm và là cái nôi văn hóa của đồng bào Thái trắng ở Tây Bắc. Trước đây, thị xã này là trung tâm tỉnh lỵ của tỉnh Lai Châu (cũ). Tháng 1 năm 2004, thực hiện Nghị quyết Quốc hội chia tách tỉnh Lai Châu (cũ) thành hai tỉnh Điện Biên và Lai Châu; trải qua các lần điều chỉnh địa giới hành chính và đổi tên; thị xã Mường Lay nay là 1 đơn vị hành chính thuộc tỉnh Điện Biên, với diện tích tự nhiên khoảng 11.000 ha.

Diện mạo khang trang của Thị xã Mường Lay hôm nay.

Trước năm 1945, dưới ách thống trị của thực dân Pháp và bọn quan lại tay sai, cuộc sống của đồng bào các dân tộc Mường Lay vô cùng cực khổ khi chúng bắt tay vào việc xây dựng bộ máy thống trị bằng nhiều âm mưu và thủ đoạn thâm độc, nham hiểm. Nhiều phìa, tạo ở các châu, mường đã làm tay sai cho thực dân Pháp, trong đó có lực lượng lính Đăm (chuyên mặc quần áo đen) - là người Thái trắng, do tỉnh trưởng Đèo Văn Long thành lập để đi đàn áp, cướp bóc các dân tộc khác. Đến năm 1953, sau khi họp bàn, Bộ Chính trị Trung ương Đảng đã quyết định mở cuộc tiến công chiến lược Đông - Xuân, chủ trương đưa bộ đội chủ lực lên Tây Bắc, giải phóng thành công huyện Châu Lai và thủ phủ Lai Châu, khi đó người dân mới thoát khỏi ách đô hộ.

Nhân ngày giải phóng Lai Châu, ngày 12/12/1953, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư động viên và dặn dò đồng bào và cán bộ Lai Châu. Trong thư, bác dặn đồng bào và cán bộ Lai Châu phải luôn đoàn kết thân ái giúp đỡ lẫn nhau; giúp đỡ bộ đội diệt phỉ, trừ gian, giữ gìn trật tự; ra sức tăng gia sản xuất để mọi người được ấm no; cán bộ thì phải thật sự gần gũi, giúp đỡ nhân dân, đặt lợi ích của nhân dân lên trên hết...

Lãnh đạo tỉnh Điện Biên tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công cuộc xây dựng, kiến thiết Thị xã thời gian qua.

Ông Chui Văn Tải (93 tuổi), một lão thành cách mạng ở Mường Lay nhớ lại: "Trước kia đời sống nhân dân rất khổ, bị Đèo Văn Long bên kia sông áp bức bóc lột. Sau giải phóng cán bộ và nhân dân thị xã luôn đoàn kết một lòng xây dựng thị xã về các mặt kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội và luôn phát triển không ngừng. Bây giờ mọi thứ khá hơn rồi, đời sống kinh tế khá hơn rất nhiều đúng theo như kỳ vọng của bác Hồ..."

Ông Hoàng Văn Quyền, Chủ tịch UBND thị xã Mường Lay cho biết, trải qua nhiều biến cố, thăng trầm trong bước đường phát triển, thiên tai lũ lụt xảy ra liên tiếp, nặng nề nhất là hai cơn lũ lịch sử năm 1990 và năm 1996... Song, khắc ghi lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các thế hệ cán bộ, lãnh đạo của Thị xã đã cùng đồng bào các dân tộc trên địa bàn đoàn kết một lòng, dồn tâm, dồn lực xây dựng, kiến thiết lại Thị xã để đời sống của nhân dân ngày càng được ấm no, hạnh phúc.

Bức thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi đồng bào, cán bộ tỉnh Lai Châu vào ngày 12/12/1953.

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự giúp sức của nhân dân, đến nay, Thị xã Mường Lay đã có cơ sở hạ tầng khang trang, đồng bộ, mang dáng dấp của một đô thị hiện đại; đời sống nhân dân ngày càng ổn định và nâng cao, năm 2023, thu nhập bình quân đầu người của Thị xã đã đạt hơn 37 triệu đồng/ người/năm.

"Đảng bộ, Chính quyền thị xã đang nỗ lực phấn đấu xây dựng thị xã ngày càng giàu mạnh, phát triển. Đặc biệt là sau khi trải qua nhiều thời kỳ thăng trầm đến nay thị xã đã được xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ, đời sống bà con được nâng lên rất nhiều. Tiếp thu lời dạy của Bác, trong thời gian tới, chúng tôi sẽ nỗ lực phấn đấu, khai thác tối đa tiềm năng thế mạnh nhất là du lịch, sông nước, qua đó góp phần giúp đời sống người dân phát triển hơn nữa"- ông Quyền nói.

Vũ Lợi/VOV-Tây Bắc