Xây dựng 'Thư viện xanh' trong trường học

Một góc thư viện xanh Trường THCS thị trấn Thất Khê, huyện Tràng Định

Khác với mô hình thư viện truyền thống, mô hình thư viện xanh được bố trí hợp lý, với tiêu chí gần gũi với thiên nhiên, giúp các em có tinh thần học tập thoải mái, dễ dàng trao đổi tri thức, hình thành thói quen tự học, tự nghiên cứu, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học. Đơn cử như tại Trường tiểu học xã Mai Pha, thành phố Lạng Sơn, ấn tượng đầu tiên khi đến thăm trường đó là không gian “thư viện xanh” được bố trí đẹp mắt, thoáng đãng, xung quanh có cây xanh rợp bóng mát. Tại đây, các kệ đựng sách, báo được bố trí ngay ngắn, đặt ở các vị trí thuận tiện. Toàn bộ khuôn viên thư viện xanh của trường được bố trí tách biệt so với khu vực phòng học, đồng thời xung quanh thư viện được trồng các loại hoa, cây xanh… đảm bảo môi trường thoáng mát, xanh sạch đẹp, đáp ứng nhu cầu tìm hiểu, đọc sách của học sinh.

Tương tự là thư viện xanh của Trường THPT Cao Lộc, huyện Cao Lộc, đây là một trong những mô hình thư viện ngoài trời đầu tiên được triển khai ở cấp THPT trên địa bàn tỉnh. Cô Nguyễn Minh Thu, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Mô hình thư viện xanh được nhà trường được xây dựng trong khuôn viên trường từ năm 2019, gồm khu vực đọc sách có mái che, có bàn ghế để học sinh đọc sách; xung quanh thư viện là những mô hình cải tạo từ rác thải nhựa thành các khu trồng hoa, trồng cây rất đẹp mắt. Thư viện hiện có hàng nghìn đầu sách đủ các lĩnh vực: Sách văn học, giáo dục pháp luật, giáo dục kỹ năng sống, định hướng nghề nghiệp, truyện tranh, tạp chí… để các em học sinh tự do học mà chơi – chơi mà học.

Theo báo cáo của ngành giáo dục tỉnh, toàn tỉnh có 430 trường phổ thông đến chuyên nghiệp, hiện nay 100% trường có ít nhất 1 mô hình thư viện trở lên, có thể là thư viện lớp học, thư viện thân thiện và đặc biệt là mô hình “Thư viện xanh”. Ghi nhận đến đầu năm học 2023 – 2024, có trên 70% trường phổ thông đã triển khai mô hình thư viện xanh trong trường học. Thư viện xanh trong trường học được xây dựng theo không gian mở, thân thiện, hài hòa với thiên nhiên; tại các góc của thư viện được bố trí giỏ hoa, chậu cây xanh, trang trí, kẻ vẽ những bức họa vui nhộn, bắt mắt, tạo không gian thân thiện với môi trường; học sinh có thể đọc truyện và sách trong khuôn viên thư viện hoặc ngoài sân trường dưới bóng mát của những tán cây vào giờ nghỉ giải lao.

Chia sẻ với chúng tôi khi đến đọc tại thư viện xanh của nhà trường, em Nguyễn Thùy Dương, học sinh lớp 10A9, Trường THPT Hoàng Văn Thụ, thành phố Lạng Sơn cho biết: Thư viện xanh của nhà trường được xây dựng ngoài trời, cách xa lớp học, thoáng mát, có mái che cùng nhiều cây xanh xung quanh, nên những ngày trời mát mẻ thì sau những giờ học căng thẳng em thường rủ các bạn đến đây để học nhóm, đọc sách, truyện để thư giãn; “Từ ngày có thư viện ở sân trường, cứ mỗi giờ ra chơi em lại tranh thủ đọc sách tham khảo, báo các loại. Thư viện xanh này giúp em nâng cao kiến thức trong học tập hơn nên em và các bạn vui lắm”.

Tìm hiểu được biết, để thu hút học sinh đến thư viện ngày càng đông, các nhà trường đã tích cực bổ sung thêm các đầu sách, tổ chức phong trào quyên góp sách. Đồng thời tổ chức tuyên truyền, giới thiệu sách mới hàng tuần theo chương trình “Mỗi tuần một cuốn sách” đến giáo viên và học sinh; tổ chức cho các em tham gia trò chơi có trả lời câu hỏi theo chủ đề trong các tiết đọc sách tại thư viện đối với học sinh Tiểu học. Một số thư viện xanh còn bố trí các góc hoạt động khác như góc trò chơi phát triển ngôn ngữ, góc tra cứu, góc sáng tạo… nhờ đó đã tạo môi trường thân thiện, yêu thích để hàng ngày giáo viên và học sinh đến thư viện vừa được đọc sách, vừa thư giãn sau những giờ dạy và học tập căng thẳng…

Trao đổi với chúng tôi bà Phan Mỹ Hạnh, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết: Tùy điều kiện của từng trường, các thư viện xanh được thiết kế trong sân trường, có thể có khu mái che với bàn ghế và kệ để sách, xung quanh được bài trí hoa, cây cảnh hoặc thư viện xanh trong sân trường bố trí các tủ sách di động, học sinh đọc sách tại ghế đá sân trường, dưới bóng cây… Để đảm bảo chất lượng hoạt động của thư viện xanh, sở đã hướng dẫn các trường cần chú trọng bổ sung phong phú đầu sách. Cùng với đó, tổ chức nhiều hoạt động giới thiệu sách, khích lệ phong trào đọc sách, góp phần nuôi dưỡng tình yêu sách, phát triển văn hóa đọc trong học sinh.

Mô hình “Thư viện xanh” đang thực sự là nơi thu hút học sinh, bồi dưỡng kiến thức, tạo môi trường thân thiện cho các em học tập; giúp các em được tiếp thu những kiến thức mới, vừa được học, vừa được chơi, vừa được thư giãn sau những giờ học tại trường. Việc chủ động đọc sách còn giúp các em phát triển một cách toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ, về năng lực, phẩm chất, tâm hồn và nhân cách, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục tại các nhà trường.

THẢO NGUYÊN