Xây dựng Hải quan số, Hải quan xanh

Thông qua Hội nghị, các cơ quan chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp có điều kiện nắm bắt xu hướng và thành tựu chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực hải quan và tạo thuận lợi thương mại. Từ đó, xây dựng sự hiểu biết, chia sẻ, đồng hành cùng với cơ quan hải quan trong tiến trình chuyển đổi số và hiện đại hóa hải quan.

Đặc biệt, Hội nghị mở ra cơ hội cho các cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp giao lưu, trao đổi, chia sẻ, học tập kinh nghiệm thế giới về chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ mới cũng như cách thức giải quyết các thách thức trong quản lý, ứng dụng công nghệ và hoạt động thương mại. Bên cạnh đó, hội nghị cũng là dịp để giới thiệu, quảng bá với thế giới về văn hóa, ẩm thực, danh lam thắng cảnh của Việt Nam.

Bảo đảm lưu thông hàng hóa trên chuỗi cung cứng toàn cầu

Tiến sĩ Kunio Mikuriya, Tổng thư ký WCO cho biết, Việt Nam đã có những bước phát triển rất mạnh mẽ, thương mại liên tục tăng trưởng, trở thành một trong những điểm sáng của kinh tế thế giới. Qua quan sát, quốc tế nhận thấy sự quan tâm rất lớn của Chính phủ Việt Nam đến việc ứng dụng công nghệ cao, nhất là hải quan.

Theo Tiến sĩ Kunio Mikuriya, việc chuẩn bị nhân lực để có thể làm chủ công nghệ cao là hết sức quan trọng. Hội nghị này sẽ thảo luận nhiều về chủ đề này, hi vọng sẽ mang lại nhiều thông tin, giải pháp thực tế.

Tại Hội nghị, Tổng Cục trưởng Tổng cục Hải quan Việt Nam Nguyễn Văn Cẩn cho biết, Hải quan Việt Nam đã là thành viên của Tổ chức Hải quan Thế giới được tròn 30 năm.

"Với sự hỗ trợ của Hải quan thế giới, trong 30 năm qua, Hải quan Việt Nam, từ thủ tục hải quan thủ công, đến nay Hải quan Việt Nam đã tiến hành thủ tục hải quan phi giấy tờ 99%, thông quan 60% các lô hàng từ 1-3 giây, bảo đảm lưu thông hàng hóa trên chuỗi cung cứng toàn cầu, bảo đảm an ninh, an toàn cho cộng đồng và lợi ích quốc gia. Thời gian tới, Hải Quan Việt Nam đang tiến hành chuyển đổi số sâu rộng theo hướng xây dựng hải quan chính quy, hiện đại, thông minh và ngang bằng các nước phát triển vào trước năm 2030", Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn nhấn mạnh.

Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho rằng, những kiến thức, kinh nghiệm, ý tưởng, giải pháp từ Hội nghị sẽ giúp Hải quan Việt Nam có hướng đi phù hợp trong tiến trình hiện đại hóa hải quan, hướng đến hải quan số, hải quan thông minh, hải quan xanh.

Qua đó, doanh nghiệp tích cực tham gia hợp tác, đồng hành cùng cơ quan hải quan trong tiến trình hiện đại hóa hải quan và tạo thuận lợi thương mại. Đồng thời, doanh nghiệp cũng có thể mở rộng mạng lưới kết nối với các công ty cung cấp giải pháp công nghệ trong lĩnh vực hải quan và thương mại quốc tế, tìm kiếm cơ hội hợp tác với các đối tác quốc tế trên toàn cầu.

Tiên phong chuyển đổi số để phòng chống buôn lậu

Phát biểu tại lễ khai mạc, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang khẳng định mục tiêu của Chính phủ Việt Nam là xây dựng và phát triển ngành Hải quan hiện đại, đồng bộ, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, theo chuẩn mực và thông lệ quốc tế.

Chiến lược phát triển Hải quan Việt Nam đến năm 2030 nêu rõ, lấy cải cách, hiện đại hóa làm cơ sở, hiện đại hóa mô hình quản lý hải quan làm trọng tâm, đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trong ngành hải quan để xây dựng Hải quan Việt Nam chính quy, hiện đại, ngang tầm hải quan các nước phát triển trên thế giới, dẫn đầu trong thực hiện Chính phủ số, với mô hình hải quan số, hải quan thông minh, Phó Thủ tướng nêu rõ.Để thực hiện thành công chiến lược trên và nâng cao vai trò, vị thế và uy tín của Hải quan Việt Nam trong cộng đồng hải quan thế giới, Phó Thủ tướng cho rằng việc tăng cường hợp tác và hội nhập quốc tế về hải quan là nhiệm vụ hết sức quan trọng.

Phó Thủ tướng khẳng định, Việt Nam sẽ tiếp tục phát huy vai trò chủ động, tích cực, có trách nhiệm, đẩy mạnh hợp tác quốc tế về hải quan một cách toàn diện, sâu rộng, có hiệu quả, phát triển quan hệ với các đối tác hải quan song phương và đa phương, thực hiện nghiêm túc các hiệp định, thỏa thuận, chương trình hợp tác và cam kết với các đối tác quốc tế; đẩy mạnh quá trình nội luật hóa các cam kết quốc tế để đồng bộ với hệ thống pháp luật trong nước.

Bên cạnh việc phát huy tối đa nội lực, Việt Nam mong muốn tiếp tục nhận được sự hợp tác chặt chẽ, hỗ trợ hiệu quả của WCO và cơ quan hải quan của các đối tác, thông qua các hình thức như: Hỗ trợ kỹ thuật; chia sẻ thông tin, kiến thức, kinh nghiệm, hỗ trợ chuyển đổi số; hiện đại hóa cơ sở vật chất và trang thiết bị; tối ưu hóa quy trình, thủ tục, đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực…

Theo Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, thế giới đang bước vào kỷ nguyên số với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học, công nghệ và khả năng kết nối, dẫn đến, chuyển đổi số là xu thế toàn cầu và là ưu tiên cao trong tiến trình phát triển kinh tế - xã hội của các quốc gia.Bối cảnh trên mở ra những cơ hội phát triển lớn, song cũng đặt ra những yêu cầu cấp thiết về đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, thay đổi tư duy, cách thức quản trị trong các ngành nghề, bao gồm cả lĩnh vực hải quan.

Bên cạnh đó, tình hình chính trị - an ninh quốc tế diễn biến phức tạp, hậu quả của đại dịch Covid-19 còn nặng nề, kinh tế toàn cầu gặp nhiều khó khăn, việc kiểm soát, phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và chống thất thu thuế phải đối mặt với nhiều thách thức.

Vì vậy, ngành Hải quan có vai trò rất quan trọng để hỗ trợ các nền kinh tế phát triển lành mạnh, tạo thuận lợi cho các hoạt động thương mại, đầu tư, du lịch, giao lưu nhân dân giữa các nước; đồng thời góp phần bảo đảm trật tự an toàn xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh của các quốc gia.

Phó Thủ tướng đánh giá cao cách tiếp cận của Hội nghị coi công nghệ vừa là công cụ, phương thức hữu hiệu trong thực hiện các nghiệp vụ hải quan, đồng thời đóng vai trò quan trọng để tăng cường kết nối nội bộ và kết nối giữa các lực lượng, cơ quan hải quan của các quốc gia, khu vực trên thế giới với nhau, cũng như giữa ngành Hải quan với toàn xã hội.

Thủ tướng đề nghị ngành hải quan cần xây dựng và phát triển nguồn nhân lực đáp ứng tốt nhu cầu nhiệm vụ. Đồng thời, cơ quan hải quan cần hợp tác với các quốc gia có ngành hải quan hiện đại nhằm tận dụng tối đa sự hỗ trợ kỹ thuật, chia sẻ thông tin, hỗ trợ chuyển đổi số, hiện đại hóa cơ sở vật chất và trang thiết bị, tối ưu hóa quy trình, thủ tục, đào tạo bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực nhằm mục tiêu xây dựng thành công hải quan số, hải quan thông minh, hải quan xanh, góp phần vào sự lớn mạnh của Hải quan Thế giới.

Thông tin về hội nghị, ông Nguyễn Văn Thọ, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, sự kiện lần này có 75 cơ quan hải quan các nước, 218 doanh nghiệp công nghệ tham gia. Trong đó, có 50 gian triển lãm của các doanh nghiệp, tập trung vào các công nghệ tiến tiến, hiện đại như máy soi chiếu container, hệ thống giám sát bằng định vị, các thiết bị phát hiện ma túy.

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, một số tập đoàn công nghệ giới thiệu áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào lĩnh vực hải quan; công nghệ mới vào phân tích thông tin dữ liệu để xác định trọng điểm kiểm tra trong hoạt động thông quan hàng hóa.

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan đánh giá các công nghệ hiện nay rất quan trọng đối với lĩnh vực hải quan, nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp nhanh nhất khi thực hiện thủ tục hải quan. "Hiện hải quan Việt Nam đã sử dụng các công nghệ rất tiên tiến phục vụ công tác quản lý, như máy soi chiếu container công nghệ mới, các chương trình, phần mềm kết nối các hãng logistics với cơ quan hải quan"- ông Thọ cho hay.

Hà Linh

Tạp chí in số tháng 10/2023