Walter Isaacson - Người kể chuyện nhà khoa học, tỷ phú, chính trị gia

Chân dung Walter Seff Isaacson. Ảnh: National Endowment for the Humanities.

Walter Seff Isaacson là tác giả, nhà báo và giáo sư người Mỹ. Song song sự nghiệp làm báo và hoạt động chính trị, Walter Isaacson nổi tiếng ở vai trò tác giả nhiều tựa sách tiểu sử. Những nhân vật khiến ông được độc giả biết đến rộng rãi là các nhà khoa học, các tỷ phú công nghệ.

Walter Isaacson từng là chủ tịch và giám đốc điều hành của Viện Aspen - tổ chức nghiên cứu chính sách phi đảng phái có trụ sở tại Washington, chủ tịch và giám đốc điều hành của CNN, đồng thời là biên tập viên của tờ Time. Giai đoạn đầu trong nghiệp viết tiểu sử, nhờ có nguồn tham khảo dồi dào là chính lĩnh vực công tác trước đây và các mối quan hệ, ông đã rất thành công với tiểu sử viết về các chính khách.

Einstein: Cuộc đời và Vũ trụ

Sách Einstein -Cuộc đời và Vũ trụ. Ảnh: Omega Plus.

Ra mắt năm 2007, Einstein: His Life and Universe (tựa Việt: Einstein - Cuộc đời và Vũ trụ) là tác phẩm sách tiểu sử đầu tiên của Walter Isaacson viết về một nhà khoa học.

Cuốn sách khai thác và công bố những tư liệu mới nhất, làm rõ những giai đoạn, sự kiện và vấn đề trong cuộc sống cá nhân của Einstein, chỉ ra và làm rõ những chặng trên con đường khoa học của Einstein.

Tác phẩm cho thấy những suy tư và trăn trở của ông để đưa ra những lý thuyết vật lý làm thay đổi toàn bộ nền vật lý thế kỷ XX, cũng như cuộc tranh luận của ông với các nhà cơ học lượng tử.

Tác giả đã lột tả được cá tính, tư tưởng chính trị và những đặc điểm trong trí tuệ, nhân cách của Einstein một cách sinh động. Theo đó, Einstein là một nhân vật lập dị với ý thức sáng tạo và độc lập mạnh mẽ có thể đã bị dập tắt do bầu không khí của thời đại nếu nhà vật lý có được công việc học thuật khi còn trẻ. Isaacson từ đó nhấn mạnh tầm quan trọng của tính tò mò và sự sẵn sàng thử nghiệm đối với thành tựu cá nhân.

Theo Isaacson, bản tính nổi loạn của Einstein đã khiến ông phải trả giá đắt trong thời gian ngắn dù xã hội lớn hơn được hưởng lợi đáng kể về lâu dài. Sau khi học vật lý với "thái độ ngổ ngáo" tại Đại học Bách khoa Zurich, Einstein trở thành sinh viên tốt nghiệp duy nhất trong lớp không được mời làm việc.

Với công việc văn phòng tầm thường ở đơn vị cấp bằng sáng chế Thụy Sĩ, nghiên cứu độc lập trong các lĩnh vực trí tuệ mình đam mê đã khiến ông trở thành một nhà khoa học có sức ảnh hưởng lớn.

Tiểu sử Steve Jobs

Sách Tiểu sử Steve Jobs. Ảnh: Omega Plus.

Steve Jobs (tựa Việt: Tiểu sử Steve Jobs) là cuốn sách Walter Isaacson viết theo đặt hàng của Jobs. Dựa trên hơn 40 cuộc phỏng vấn với Jobs được thực hiện trong vòng hai năm - bên cạnh các cuộc phỏng vấn với hơn 100 thành viên trong gia đình, bạn bè, đối thủ và đồng nghiệp - Isaacson đã có được cơ hội tiếp cận sâu rộng vào cuộc sống của Jobs.

Dù hợp tác trong quá trình viết sách nhưng Jobs không yêu cầu kiểm soát nội dung ngoài phần bìa. Ông thậm chí từ bỏ quyền lợi đọc tác phẩm trước khi xuất bản. Isaacson nói rằng ông đã cố gắng đưa ra một quan điểm cân bằng về nhân vật của mình mà không "tô hồng" những sai lầm của Jobs.

Cuốn sách nhận được nhiều nhận xét trái chiều, nhưng thành công vang dội về mặt thương mại, lọt vào danh sách bán chạy của The New York Times và danh sách tác phẩm xuất sắc của tạp chí TIME năm 2011. Phim chuyển thể cùng tên dựa trên cuốn sách cũng được ra mắt vào năm 2015.

The Innovators

Sách The Innovators: How a Group of Hackers, Geniuses, and Geeks Created the Digital Revolution. Ảnh: Amazon.

The Innovators: How a Group of Hackers, Geniuses, and Geeks Created the Digital Revolution (tạm dịch: Những nhà cải cách: Tin tặc, thiên tài và chuyên viên máy tính đã tạo ra cuộc cách mạng kỹ thuật số như thế nào) ra mắt năm 2014 là tổng quan về lịch sử khoa học máy tính và Cách mạng kỹ thuật số.

Cuốn sách tóm tắt các đóng góp của nhà cải cách đã tạo ra những bước đột phá quan trọng trong công nghệ máy tính và các ứng dụng - từ lập trình viên máy tính đầu tiên trên thế giới Ada Lovelace và công trình của Alan Turing về trí tuệ nhân tạo, cho đến Thời đại Thông tin hiện tại.

Tháng 12/2015, Nhà xuất bản Simon & Schuster đã xuất bản ấn bản điện tử sửa đổi của The Innovators, chỉnh sửa các lỗi và thiếu sót đáng kể trong Chương 9 của ấn bản gốc viết về phần mềm. Theo đó, Isaacson đã phỏng vấn Bill Gates chứ không phải Paul Allen và hầu như gán toàn bộ công lao cho những đổi mới và thành công ban đầu của công ty cho Gates. Trên thực tế, đó là sản phẩm của những nỗ lực hợp tác cao độ của nhiều người, bao gồm cả Allen.

Viết lại mã sự sống

Sách Viết lại mã sự sống: Jennifer Doudna, chỉnh sửa gen và tương lai loài người. Ảnh: Omega Plus.

The Code Breaker: Jennifer Doudna, Gene Editing, and the Future of the Human Race (tựa Việt: Viết lại mã sự sống: Jennifer Doudna, chỉnh sửa gen và tương lai loài người) là tiểu sử của Jennifer Doudna, người đoạt giải Nobel Hóa học năm 2020 nhờ công trình nghiên cứu về hệ thống chỉnh sửa gen CRISPR.

Cuốn sách kể về những nhân vật đằng sau “chiếc kéo di truyền” đã đưa khoa học sự sống sang một kỷ nguyên mới. Câu chuyện bắt đầu khi Jennifer Doudna khi còn học lớp 6, trở về nhà và thấy trên giường có một cuốn sách mang tên “DNA: Hành trình khám phá chuỗi xoắn kép”. Khi lướt qua các trang sách, Doudna đã không thể rời mắt khỏi cuộc chạy đua để khám phá ra “mật mã” về sự sống và từ đó theo đuổi mơ ước trở thành một nữ khoa học gia.

Phát xuất từ sự tò mò về tự nhiên, bà và các cộng sự đã cho ra đời phát minh có thể biến đổi loài người: CRISPR-Cas9 - một kỹ thuật cho phép cắt và thay đổi có chọn lọc những mẩu DNA. Nghiên cứu mang tính bước ngoặt này dựa trên khả năng phòng vệ do vi khuẩn tạo ra trong cuộc chiến hơn 1 tỷ năm chống lại virus.

Khám phá này mở ra khả năng kiểm soát các làn sóng virus trong tương lai - chặn đầu đại dịch bằng cách tầm soát và điều trị tốt hơn, thậm chí tạo ra những con người với khả năng miễn dịch mạnh mẽ. Sự phát triển của CRISPR và cuộc chạy đua để tạo ra vắc-xin cho coronavirus đã thúc đẩy một cuộc cách mạng khoa học sự sống.

Tiểu sử Elon Musk

Sách Tiểu sử Elon Musk. Ảnh: Tiki.

Elon Musk (tựa Việt: Tiểu sử Elon Musk) viết về cuộc đời và tính cách của một trong những nhà cải cách hấp dẫn và gây tranh cãi nhất trong thời đại chúng ta, Elon Musk. Cuốn tiểu sử là hành trình xuyên suốt cuộc đời đầy biến động của Musk: thời thơ ấu ở Nam Phi, quá trình trở thành doanh nhân nhìn xa trông rộng.

Musk được biết đến vì dẫn đầu các dự án đột phá trong lĩnh vực xe điện, thám hiểm không gian và trí tuệ nhân tạo, cùng những mục tiêu đầy tham vọng của ông đối với nhân loại. Cuốn sách khiến người đọc suy ngẫm về những khía cạnh bí ẩn trong tính cách, góc nhìn cân bằng về điểm mạnh và điểm yếu của Musk cũng như sự phức tạp trong những tham vọng của ông.

Tác phẩm nhận được nhiều ý kiến trái chiều nhưng thành công về mặt thương mại và đã được mua bản quyền chuyển thể thành phim vào cuối năm 2023.

The Wise Men: Six Friends and the World They Made

Sách The Wise Men: Six Friends and the World They Made do Walter Isaacson và Evan Thomas cùng chấp bút. Ảnh: Goodreads.

The Wise Men: Six Friends and the World They Made ( tạm dịch Những người khôn ngoan: Sáu người bạn và thế giới họ tạo ta) là cuốn sách phi hư cấu của hai tác giả Walter Isaacson và Evan Thomas ra mắt năm 1986. Sách mô tả hoạt động của một nhóm quan chức chính phủ liên bang Hoa Kỳ và các thành viên của cơ quan chính sách đối ngoại Bờ Đông.

Sáu người trong nhóm này là: Dean Acheson - Ngoại trưởng dưới thời Tổng thống Harry S Truman, Charles E. Bohlen - đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Xô, Philippines và Pháp, W. Averell Harriman - Đặc phái viên của Tổng thống Franklin Roosevelt, George F. Kennan - đại sứ tại Liên Xô và Nam Tư, Giám đốc Bộ Kế hoạch Chính sách Bộ Ngoại giao, Robert A. Lovett - Bộ trưởng Quốc phòng của Truman, John J. McCloy - quan chức Bộ Chiến tranh và sau này là Cao ủy Hoa Kỳ tại Đức.

Kissinger: A Biography

Sách Kissinger: A Biography. Ảnh: Amazon.

Isaacson viết cuốn sách dựa trên quan hệ cá nhân với Kissinger và nhiều cộng sự của ông, các tài liệu chính trị khác nhau từ nhiều năm phục vụ công chúng của Kissinger. Một nhà phê bình đã đánh giá cuốn sách này là "cuốn tiểu sử đầy đủ đầu tiên về cựu ngoại trưởng, xem xét không chỉ đời sống và chính sách công của ông mà còn cả xuất thân và hoạt động của ông kể từ khi rời nhiệm sở".

Trong cuốn sách, tác giả nhận định rằng các chính sách đối ngoại của Kissinger đã mang lại chiến thắng chung cho khối phương Tây trong Chiến tranh Lạnh nhưng đồng thời cũng rời xa những lý tưởng đạo đức trước đây, tổn hại nghiêm trọng đến vị thế thế giới của Mỹ. Tác giả cho rằng Kissinger đã đạt được giấc mơ Mỹ và tích lũy được quyền lực đáng kể không chỉ bằng sự trung thực về mặt trí tuệ mà còn cả tính cách cá nhân của mình.

Benjamin Franklin: Cuộc đời một người Mỹ

Sách Benjamin Franklin: Cuộc Đời Một Người Mỹ. Ảnh: Omega Plus.

Benjamin Franklin: An American Life (tựa Việt Benjamin Franklin: Cuộc đời một người Mỹ) là sách phi hư cấu xuất bản năm 2003 trình bày chi tiết về cuộc đời chính khách nổi tiếng, thành viên Nhóm lập quốc Mỹ Benjamin Franklin.

Isaacson nhận định rằng danh tiếng của Franklin đã thay đổi theo bối cảnh không - thời gian dựa trên các thành tựu và nhân cách của ông. Tác giả lập luận rằng Franklin “đã bị phỉ báng trong thời đại của lãng mạn và được tôn vinh trong thời đại của kinh doanh”. Tác giả đặc biệt lập luận rằng Franklin nên được coi là một nhân vật quan trọng trong lịch sử khoa học.

Tác giả cho rằng Franklin có khiếu xã giao nhưng lại vật lộn với các mối quan hệ thân mật. Ông bỏ lỡ đám cưới của cả con gái và con trai, vắng mặt trong cái chết của vợ mình; là một người cha lạnh lùng. Tuy nhiên, Franklin thể hiện tính cách vui vẻ trong mối quan hệ bạn bè, đặc biệt là với những phụ nữ trẻ mà ông thực sự gắn bó về mặt trí tuệ.

Tham vọng và tài năng bẩm sinh của Franklin với tư cách là một thợ in cuối cùng đã mang lại cho chính khách này một đế chế xuất bản. Isaacson cũng mô tả sâu sắc những thành tựu kinh doanh và quan điểm chính trị phức tạp của Franklin.

Phong Khang