Vụ nổ ở Iran châm ngòi nguy cơ căng thẳng leo thang tại Trung Đông

Đám đông tập trung bên ngoài nghĩa trang liệt sĩ ở thành phố Kerman, đông nam Iran không ngờ bi kịch ập đến trong ít phút.

Vụ nổ đầu tiên xảy ra lúc 15h04 giờ địa phương (18h34 giờ Việt Nam) và vụ nổ thứ hai xảy ra sau đó vài phút. Các nhân chứng miêu tả vụ nổ thứ hai mạnh hơn vụ nổ thứ nhất. Các thiết bị nổ được tìm thấy ở hiện trường và dường như được kích nổ từ xa. Chính quyền Iran gọi đây là vụ tấn công khủng bố, đồng thời cáo buộc Israel đứng đằng sau sự việc.

Có lí do để Tehran hướng chỉ trích ngay lập tức đến Israel. Trước đây, Israel từng phối hợp với nhóm nổi dậy thế tục ở Iran là Mujahedin-e-Khalq (MeK) – nhóm bị cáo buộc đứng đằng sau các cuộc tấn công vào sâu bên trong Iran. Theo giới quan sát, những cuộc tấn công trước đây chủ yếu nhằm mục đích phá hoại và ám sát, thường nhằm vào các nhà khoa học. Nhưng vụ nổ mới đây ở Kerman lại nhằm vào những người tới để tưởng niệm 4 năm ngày máy bay không người lái của Mỹ sát hại ông Qassem Suleimani, một chỉ huy của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran (IRGC). Nếu đứng đằng sau vụ việc thì đây sẽ là một thay đổi đáng chú ý của MeK và tình báo Israel Mossad.

Thông thường, Mỹ và Israel cho rằng Iran không muốn xảy ra xung đột với Israel và các nước phương Tây ủng hộ nước này, ít nhất là không phải bây giờ. Các đối tác khu vực của Iran như lực lượng Hezbollah ở Lebanon và lực lượng Houthi ở Yemen đã tăng cường tấn công Israel nhưng vẫn tính toán cẩn thận, sao cho tránh vượt ngưỡng có thể kích hoạt cuộc chiến toàn diện trong khu vực. Tuy nhiên, các tính toán này ngày càng có nguy cơ sai lầm.

Trong khi đó, cũng không thể biết các tính toán rủi ro - lợi ích ở Iran đang bị ảnh hưởng như thế nào trước diễn biến leo thang của cuộc xung đột Israel – Hamas. Hàng loạt các nhân vật cấp cao thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran bị sát hại trong các cuộc không kích của Israel thời gian gần đây, bị Hezbollah và Lebanon coi như những hành vi gây hấn trực tiếp.

Theo các nhà ngoại giao Mỹ, Đại sứ quán Lebanon ở Mỹ đảm bảo các vụ việc này sẽ không gây ra các cuộc trả thù hàng loạt của Hezbollah. Tuy nhiên, nếu xảy ra, điều này có thể khiến các cuộc giao tranh nóng lên dọc theo biên giới tranh chấp giữa Israel và Lebanon.

Trong những tháng gần đây, Mỹ và Pháp đang xem xét một giải pháp ngoại giao khả thi liên quan đến lực lượng nước ngoài và quân đội Lebanon đóng vai trò đệm. Một lựa chọn khác là củng cố lực lượng Liên hợp quốc được triển khai dọc theo biên giới Lebanon - Israel. Tuy nhiên, mọi hy vọng về một giải pháp hòa bình như vậy càng trở nên xa vời, nhất là sau vụ đánh bom khốc liệt ở Kerman.

Mời quý vị và các bạn theo dõi nội dung chi tiết!