Vũ khí 'bỏ xó' nhiều năm được Mỹ vực dạy vươn lên thành 'bá chủ' thế giới

Tưởng chừng sau Chiến tranh Thế giới thứ 2, chiến hạm USS Iowa sẽ mãi mãi được “nghỉ ngơi” thì một cuộc chiến mới lại gọi nó lên đường.

Sau khi ngưng hoạt động vào năm 1949 và được chuyển về San Francisco, chiến hạm USS Iowa (BB-61) bị rút ra khỏi biên chế Hải quân Mỹ. Tuy nhiên khi Chiến tranh Triều Tiên nổ ra, Hải quân Mỹ buộc phải đưa con tàu này vào hoạt động trở lại do thiếu hụt tàu chiến.

Ngày 14/7/1951, chiến hạm USS Iowa chính thức hoạt động trở lại với sự chỉ huy của thuyền trưởng William R. Smedberg, III. Để đáp ứng nhu cầu chiến tranh con tàu này phải khởi hành ngay lập tức sau khi bổ sung thủy thủ đoàn và nhu yếu phẩm đạn dược mới, thậm chí việc sơn sửa con tàu cũng được thực hiện sau khi nó đã ra khơi.

Chiến hạm USS Iowa chính thức rời cảng San Francisco vào tháng 8/1951. Ảnh: Kiến thức

Chiến hạm USS Iowa chính thức rời cảng San Francisco vào tháng 8/1951 và nó phải thực hiện hải trình gần 9.000km trong vòng 6 tháng để có thể đến được Bán đảo Triều Tiên. Khoảng thời gian trên có lẽ vừa đủ để USS Iowa khôi phục hoàn toàn hoạt động của mình.

ít ai có thể ngờ rằng chiếm hạm tưởng chừng như sẽ bị bỏ xó này sau khi kết thúc Chiến tranh Triều Tiên còn tiếp tục hoạt động thêm 40 năm nữa, đến tận năm 1990 trước khi được chuyển đổi thành bảo tàng hải quân.

Theo các chuyên gia, chiến hạm USS Iowa là chiếc dẫn đầu của lớp thiết giáp hạm nhanh mang tên nó, vốn được thiết kế vào năm 1938 bởi Chi nhánh Thiết kế Sơ thảo của Văn phòng Chế tạo và Sửa chữa Mỹ.

Dàn pháo chính của con tàu này bao gồm chín khẩu Mark 7/50-caliber 406 mm (16-inch) có khả năng bắn đạn xuyên thép nặng 1.200 kg (2.700 lb) đi xa được khoảng 37 km (20 dặm). Pháo hạng hai bao gồm hai mươi khẩu pháo 5-inch (127 mm)/38-caliber bố trí trong các tháp súng đôi, có tầm bắn khoảng 22 km (12 hải lý).

Với sự ra đời của không lực, và yêu cầu chiếm lấy và duy trì ưu thế trên không đòi hỏi phải bảo vệ hạm đội các tàu sân bay Đồng Minh đang ngày càng lớn mạnh, Iowa được trang bị một loạt các pháo phòng không Bofors 40 mm 56 cal. và Oerlikon 20 mm 70 cal để bảo vệ các tàu sân bay khỏi bị máy bay đối phương không kích.

Tàu chiến này là vũ khí duy nhất của Hoa Kỳ được trang bị một bồn tắm, và là chiếc duy nhất trong lớp của nó từng hoạt động tại Đại Tây Dương trong Thế Chiến II.

Khi được chuyển sang hạm đội Thái Bình Dương vào năm 1944, tàu chiến USS Iowa đã bắn phá các bãi biển tại Kwajalein và Eniwetok trước các cuộc tấn công đổ bộ của lực lượng Đồng Minh và hộ tống cho cho các tàu sân bay hoạt động tại quần đảo Marshall.

Nó được cho hoạt động trở lại vào năm 1984 như một phần của Kế hoạch 600 tàu chiến Hải quân, và hoạt động tại các hạm đội Đại Tây Dương và Thái Bình Dương để đối phó lại sự lớn mạnh của Nga lúc đó là Liên Xô.

Dù được quay lại chiến trường nhiều năm nhưng cuối cùng vũ khí này lại ngừng hoạt động vào năm 1990, và được rút khỏi danh sách Đăng bạ Hải quân vào năm 1995; nhưng nó lại được đăng bạ trở lại từ năm 1999 đến năm 2006 theo một đạo luật liên bang buộc phải giữ lại và duy trì hai thiết giáp hạm lớp Iowa.

Hiện tại, Iowa thuộc về Hạm đội Trừ bị Vệ binh Quốc gia tại vịnh Suisun, gần San Francisco, California; và đang chờ đợi để được tặng cho một tổ chức phi lợi nhuận sẽ sử dụng nó như một tàu bảo tàng. Cho đến nay, Iowa là chiếc duy nhất trong lớp chưa được mở ra cho công chúng tham quan.

 An Dương (T/h)