Vụ GĐ Cty Long Phượng bị truy tố tội trốn thuế: Một quan hệ kinh tế bị hình sự hóa

Có sự nhầm lẫn

Công ty CP Vận tải Long Phượng (Cty Long Phượng) thành lập tháng 9/2007 với ngành nghề kinh doanh vận tải do ông Chu Văn Phú làm giám đốc (GĐ). Năm 2015, Cục thuế tỉnh Thái Nguyên tiến hành thanh tra thuế và xác minh sau thanh tra và cho rằng từ tháng 12/2011 đến tháng 12/2014, Công ty có 2 xe khách vận chuyển hành khách từ BX Thái Nguyên đến BX Miền Đông (TPHCM) và ngược lại đã bỏ ngoài sổ sách kế toán 89 chuyến xe. Trong năm 2014 không kê khai 2 chuyến xe tuyến từ BX Thái Nguyên đến BX Gia Lai và ngược lạị. Tổng số thuế GTGT, thuế thu nhập DN trốn lậu hơn 273 triệu đồng.

Ngày 9/11/2015, Cục thuế tỉnh Thái Nguyên chuyển hồ sơ sang Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đồng Hỷ kiến nghị điều tra, xử lý hình sự về hành vi “trốn thuế”. Điều đáng nói, sau khi có kết luận của cơ quan thuế, Công ty đang khiếu nại theo quy định Luật thuế.

Quá trình điều tra, các cơ quan tố tụng huyện Đồng Hỷ cho rằng, trong khoảng thời gian từ năm 2011 đến năm 2015, Cty Long Phượng đã không kê khai doanh thu, để ngoài sổ sách kế toán tổng số 120 chuyến xe, trốn thuế GTGT và thuế thu nhập DN hơn 389 triệu đồng.

Bị cáo Phú tại phiên tòa sơ thẩm

Theo phản ánh của Cty Long Phượng, những vấn đề mà đoàn thanh tra cho rằng Công ty có sai phạm, hầu như không được giải thích trực tiếp cũng như bằng văn bản. Thậm chí ngày 19/8/2015, khi làm biên bản kết thúc thanh tra, giám đốc chỉ được phép phát biểu trong 5 phút.

Sau đó đoàn thanh tra mang toàn bộ hồ sơ tài liệu đi mà không giao lại cho Công ty một bộ hồ sơ thanh tra nào (vi phạm Điều 57 Luật thanh tra). Chính Cục trưởng Cục thuế Thái Nguyên Phạm Văn Chức đã phải ra văn bản thừa nhận sự vi phạm tại văn bản số 2400 ngày 8/10/2015, đồng thời yêu cầu trưởng đoàn thanh tra phải làm tường trình.

“Nhận thấy trong kết luận thanh tra đưa ra những con số chưa chính xác, Cty Long Phượng đã gửi đến Cục thuế nhiều văn bản vừa giải trình, vừa đề nghị được cung cấp các bản kê chi tiết số liệu kê khai doanh thu thấp hơn mệnh giá vé để lên biểu tổng hợp, hoặc xin được đối chứng các số liệu… nhưng đều không được xem xét” , đại diện Công ty bức xúc.

Sau thời gian dài chất vấn kiến nghị của Công ty, Cục thuế đã lập tổ xác minh 3 người (trong đó có 2 người nguyên là cán bộ ở trong đoàn thanh tra) xem xét lại các số liệu. Điều đáng nói, trước đây kết luận của đoàn thanh tra tổng doanh thu để ngoài sổ sách không kê khai 1.572.843.567 đồng và tổng số thuế truy thu, tiền thu hồi hoàn thuế GTGT, tiền phạt khai sai, tiền chậm nộp, tiền phạt trốn thuế là 1.000.432.134 đồng.

Sau khi xác minh, tổ xác minh lại đưa ra 2 con số tương ứng: 2.106.757.528 đồng và 273.764.277 đồng. Nghĩa là, xác minh lại thì tổng doanh thu để ngoài sổ sách tăng lên gần 534 triệu đồng nhưng tổng số tiền trốn thuế thì lại giảm hơn 726 triệu đồng (?!).

Hình sự hóa quan hệ kinh tế?

Tại phiên tòa sơ thẩm ngày 26/9/2016, luật sư Trần Đình Triển, Văn phòng Luật sư Vì Dân, Đoàn LS TP Hà Nội chỉ ra hàng loạt những chứng cứ cho thấy căn cứ buộc tội “yếu và thiếu thuyết phục” của cơ quan tố tụng. Theo luật sư Triển, Cty Long Phượng chỉ được Cục Đường bộ, Bộ GTVT cấp phép cho một xe chạy khách nhưng VKS cáo buộc công ty này hoạt động 2 xe. Đặc biệt, trong văn bản của Sở GTVT TP HCM đã yêu cầu Công ty điều chỉnh vì xe hoạt động dưới 70% biểu đồ được duyệt (vi phạm chạy không đủ chuyến).

Việc truy tố dựa vào thông tin xe vào bến, xuất bến mà BX Thái Nguyên và BX Miền Đông (TP HCM) cung cấp, nhưng trong 120 chuyến CQ tố tụng lấy làm căn cứ cáo buộc tội trốn thuế thì hầu hết các chuyến trên thực tế xe có giờ xuất bến không đúng với chấp thuận của Bộ GTVT cho phép. Cạnh đó, kết luận thuế là của năm 2014 nhưng lại “vin” thêm số liệu đến tháng 7/2015 (tháng 7-2015 là chưa kết thúc năm tài chính - nghĩa là truy tố hành vi chưa xảy ra).

Trước những lập luận của luật sư Triển đưa ra, TAND huyện Đồng Hỷ đã tuyên trả hồ sơ cho CQĐT, củng cố chứng cứ buộc tội. Ngày 8/11/2016, Cơ quan CSĐT CA huyện Đồng Hỷ có kết luận điều tra bổ sung số 86. Nội dung thể hiện, ngày 20/10/2016, Cơ quan CSĐT CA huyện Đồng Hỷ đã làm việc với BX Miền Đông (TP HCM). BX Miền Đông cho biết, từ năm 2011 đến tháng 9/2015 có 13 chuyến xe của Công ty ra, vào bến bị sai lệch (xuất bến trước, vào bến sau…).

Lý do sai lệch là do cán bộ thống kê, khai thác số liệu từ dữ liệu phần mềm quản lý xe để thống kê, báo cáo đã đánh máy nhầm giờ, ngày hoặc nhầm năm… Trước đó, ngày 19/10/2016, CQ CSĐT CA huyện Đồng Hỷ làm việc với BX khách Thái Nguyên. Tại bản danh sách chi tiết các chuyến xe chạy tuyến Thái Nguyên - Miền Đông, Thái Nguyên - Đức Long từ năm 2011 đến 2014 của Cty Long Phượng mà BX khách Thái Nguyên cung cấp cho CQ CSĐT đã có sự nhầm lẫn trong việc đánh máy ngày xuất bến là ngày 13-12-2011 thành ngày 16-12-2011.

Mặc dù có sự nhầm lẫn trên nhưng CA huyện Đồng Hỷ kết luận số tiền Cty Long Phượng không kê khai doanh thu, trốn thuế từ năm 2011 đến năm 2015 là 389.061.282 đồng như kết quả điều tra trước.

Về các thông tin BX Miền Đông (TP HCM) và BX khách Thái Nguyên cung cấp cho CQ CSĐT, Cty Long Phượng cho rằng có nhiều điểm chưa chính xác. Cụ thể, trong Báo cáo số 820 ngày 20/10/2016, BX báo cáo có 3 chuyến xe của Cty Long Phượng ra, vào bến trong năm 2011 thì một ngày sai. Báo cáo ghi ngày vào bến 16/12/2011, xuất bến 17/12/2011 (trong khi thực tế xe Cty chỉ được phép xuất bến vào ngày 4,14,24 âm lịch mới đúng theo phương án được Bộ GTVT chấp thuận). Đối với xe BKS 20B-00567, trong 18 chuyến xe ra vào bến năm 2013 cũng hầu hết giờ xuất bến không đúng với chấp thuận của Bộ GTVT…

Với những chứng cứ “yếu và thiếu thuyết phục”, dư luận mong rằng các cơ quan tiến hành tố tụng huyện Đồng Hỷ nhìn nhận sáng suốt, công tâm, đúng bản chất sự việc.

Bình Minh