Vĩnh biệt nhạc sỹ - tác giả bài hát 'Hà Giang quê hương tôi'

Với những ai từng đến rẻo cao Hà Giang, đến những miền núi rừng Tây Bắc, chắc hẳn sẽ biết đến những ca khúc đi cùng năm tháng của Nhạc sỹ Thanh Phúc. Đó là các sáng tác như “Người Mèo ơn Đảng” và đặc biệt nhất với nhân dân cả nước, ca khúc “Hà Giang quê hương tôi” được coi như chiếc cầu nối tinh thần mà Nhạc sỹ Thanh Phúc xây dựng để góp phần kết nối trái tim người dân cả nước với Hà Giang - mảnh đất biên cương Anh hùng nơi địa đầu của Tổ quốc Việt Nam.

Nhạc sỹ Thanh Phúc (ảnh Vũ Quang Huy)

Theo trải lòng đầy bất ngờ và đặc biệt của nhạc sỹ, năm 13 tuổi ông đã đến với mảnh đất Hà Giang. Cha ông là chiến sỹ đã hy sinh và nằm lại trên mảnh đất Hà Giang. Ông nội, mẹ và em trai nhạc sỹ cũng đã yên nghỉ tại mảnh đất Hà Giang. Suốt những năm tháng trong quân ngũ, nhạc sỹ đã đặt chân đến tất cả các huyện, thị và nhiều xã của Hà Giang. Những sợi dây tình cảm, máu thịt ấy đã khiến nhạc sỹ có quê gốc Sơn Tây, Hà Nội này coi Hà Giang là quê hương thứ 2 của mình và người Hà Giang cũng coi ông như người con đặc biệt của miền đất Cực Bắc. Chính vì thế, nhạc sỹ Thanh Phúc từng nói, ông viết bài hát “Hà Giang quê hương tôi” bằng cả tấm lòng mình.

Sự gắn bó sâu nặng của nhạc sỹ với Hà Giang và tình cảm của người Hà Giang dành cho nhạc sỹ đã giúp trong kho tài sản âm nhạc của ông có khoảng 60 bài hát về Hà Giang. Có thể kể đến những ca khúc như: “Nhớ mãi quê em Hoàng Su Phì”, “Xín Mần quê em”, “Một thoáng Bắc Quang”, “Hát về Quản Bạ quê tôi”, “Hoan hô Lò Giàng Páo”… Và 2 trong số các tài sản âm nhạc của Nhạc sỹ Thanh Phúc là “Người Mèo ơn Đảng” và “Hà Giang quê hương tôi” là những bài hát với bao năm tháng “cùng ăn, cùng ở, cùng làm” với đồng bào các dân tộc Hà Giang. Hai ca khúc trên đã góp mặt trong số 5 ca khúc tiêu biểu khác của ông để làm nên tên tuổi một nhạc sỹ Thanh Phúc đầy tài năng, tâm huyết trong nền âm nhạc cách mạng Việt Nam. Năm 2001, nhạc sỹ Thanh Phúc vinh dự được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật.

Là người Hà Giang, với rất nhiều dịp được đặt chân đến các miền đất trong cả nước, từ Móng Cái, Quảng Ninh đến dải cát trắng miền Trung nắng gió, Tây nguyên, miền đồng bằng sông Cửu Long hay đất Mũi Cà Mau…, dù đi đến đâu, khi thấy chúng tôi đến từ Hà Giang, từ lúc tiếp đón đến lúc chia tay lưu luyến, bà con, cán bộ, chiến sỹ ở những nơi đó đều hát những câu hát trong ca khúc của nhạc sỹ Thanh Phúc “Hà Giang mến yêu ơi, Hà Giang mến yêu ơi…!” rất cảm động và thân thương. Trong rất nhiều các chương trình giao lưu, kết nghĩa giữa Hà Giang với các địa phương trong cả nước, ca khúc “Hà Giang quê hương tôi” cũng được ngân lên ít nhất một lần trong chương trình, đặc biệt là phần cuối đầy lưu luyến của các chương trình; nó như một điều gì đó thật đặc biệt khi Hà Giang là mảnh đất kiên cường ở tột Bắc của Tổ quốc, nhưng cũng rất đặc biệt trong một ca khúc được sinh ra từ chính con tim, tấm lòng của nhạc sỹ Thanh Phúc với Hà Giang.

Gần 50 năm kể từ khi ra đời, bài hát “Hà Giang quê hương tôi” của nhạc sỹ Thanh Phúc không chỉ là bài tỉnh ca đặc biệt của Hà Giang, nó còn là một trong những bài hát về địa phương hay nhất của cả nước. Và có lẽ nếu có một cuộc thăm dò ý kiến về các bài hát địa phương được người dân cả nước thuộc, nhớ nhiều nhất thì chúng tôi tin chắc “Hà Giang quê hương tôi” là một trong những bài ca được biết, được nhớ nhiều nhất cả nước.

Nhiều năm qua, do tuổi cao, sức yếu, nhạc sỹ Thanh Phúc ít có dịp đến với Hà Giang. Nhạc sỹ Thanh Phúc đã ra đi giữa mùa Xuân này, nhưng trong trái tim ông chắc chắn những nốt nhạc vẫn còn chưa thôi luyến lưu với Hà Giang. Với những ca khúc về Hà Giang hoặc lấy cảm hứng từ vùng đất Hà Giang, nhạc sỹ Thanh Phúc là nghệ sỹ như được sinh ra là để cống hiến tài năng, tâm hồn cho quê hương Hà Giang vậy. Giữa dòng chảy âm nhạc rất mạnh mẽ và đa dạng hiện nay, nhưng sức sống của ca khúc “Hà Giang quê hương tôi” và tấm lòng trọn nghĩa, vẹn tình của nhạc sỹ Thanh Phúc như là một giá trị trường xuân với mảnh đất Hà Giang. Ông gieo mùa Xuân ở Hà Giang với rất nhiều ca khúc bình dị mà tràn sức sống, động viên tinh thần cách mạng và tinh thần đổi mới, vươn lên cho bao lớp người ở Hà Giang. Gần 50 năm, ca khúc “Hà Giang quê hương tôi” của ông đã góp phần nâng niu, tô thắm mảnh đất Hà Giang. Giá trị tinh thần của ca khúc vẫn đang từng ngày ngấm vào đời sống của 19 dân tộc anh em, vào sự vươn lên trong công cuộc phát triển KT – XH và hội nhập của Hà Giang với cả nước, hội nhập với quốc tế. Ghi nhận sự cống hiến của nhạc sỹ Thanh Phúc, năm 2003 tỉnh Hà Giang đã trao tặng ông Huy Chương vì sự nghiệp xây dựng và phát triển tỉnh Hà Giang.

Xin vĩnh biệt người nhạc sỹ cách mạng đầy tài năng - Thanh Phúc! Nơi miền cực lạc ngàn thu chắc chắn ông sẽ còn được nghe vang mãi bài hát “Hà Giang quê hương tôi” – Xin được tự hào, xúc động thay lời nhạc sỹ ngân lên câu hát… “Ôi đẹp sao, đây Hà Giang quê tôi đang đổi mới…, Hà Giang mến yêu ơi, Hà Giang mến yêu của tôi”!.

Huy Toán

Hà Giang, 6.2.2020