Việt Nam-Uganda: Chuyến thăm cấp nguyên thủ đầu tiên

Lễ đón Tổng thống Cộng hòa Uganda Yoweri Kaguta Museveni tại Sân bay Quốc tế Nội Bài. (Nguồn: TTXVN)

Là hoạt động trao đổi đoàn cấp nguyên thủ đầu tiên giữa hai nước, chuyến thăm cho thấy Uganda coi trọng thiết lập và phát triển quan hệ hợp tác với các nước trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương, trong đó có Việt Nam.

Diễn ra vào thời điểm hai nước tiến tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (9/2/1973-9/2/2023), chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Uganda là dịp để các nhà lãnh đạo trao đổi, rà soát tình hình hợp tác nhiều mặt giữa hai nước nhằm tăng cường, thúc đẩy quan hệ song phương phát triển hiệu quả hơn nữa.

Trong lịch sử, lãnh đạo và nhân dân Uganda tích cực ủng hộ cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân Việt Nam. Là quốc gia ở vùng Đông Phi, Uganda đang thực hiện nhiều biện pháp cải cách mạnh mẽ, ưu tiên phát triển nông nghiệp, các dịch vụ công nghệ thông tin và truyền thông, triển khai các chính sách thương mại-đầu tư thông thoáng nhằm thu hút mạnh mẽ đầu tư nước ngoài.

Uganda là thành viên của Liên hợp quốc (LHQ), Khối thịnh vượng chung, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), Liên minh châu Phi (AU), Cộng đồng Đông Phi (EAC), Thị trường chung Đông-Nam Phi (COMESA)... Uganda sẽ đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Phong trào Không liên kết nhiệm kỳ 2023-2026.

Cá nhân Tổng thống Yoweri Kaguta Museveni có nhiều thiện cảm với Việt Nam. Ông nắm khá rõ lịch sử cuộc kháng chiến chống Mỹ anh dũng của nhân dân Việt Nam và đặc biệt ngưỡng mộ Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Trong quá khứ, ông Yoweri Kaguta Museveni đã từng tham gia Ủy ban Uganda đoàn kết với Việt Nam, đấu tranh phản đối chiến tranh của Mỹ tại Việt Nam những năm 1960.

Trong những năm qua, quan hệ Việt Nam-Uganda được duy trì, phát triển tốt đẹp trên nhiều lĩnh vực như chính trị, kinh tế, thương mại, đầu tư, nông nghiệp...

Về chính trị, phía Uganda đã có các đoàn thăm Việt Nam như Phó Thủ tướng Muganwa Kajura Henry (tháng 9/2014), Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp, Chăn nuôi và Thủy sản (tháng 3/2019). Phía Việt Nam, Thứ trưởng Ngoại giao Đoàn Xuân Hưng, Đặc phái viên của Thủ tướng Chính phủ đã tham dự Hội nghị thượng đỉnh AU tại Uganda (tháng 7/2010). Từ năm 2017, Việt Nam đã cử ông King Mulenga Augustus Ceasor, người Uganda, làm Lãnh sự danh dự của Việt Nam tại Uganda.

Về thương mại, kim ngạch thương mại trực tiếp năm 2021 đạt 14,3 triệu USD, tăng 39,8% so với năm 2020. Về đầu tư, tính đến tháng 10/2022, Uganda có ba dự án đầu tư trực tiếp tại Việt Nam, trong khi Việt Nam có hai dự án đầu tư sang Uganda với tổng mức đầu tư 35,5 triệu USD.

Hai nước đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp và thủy sản. Hai bên vẫn còn nhiều tiềm năng hợp tác về thương mại, nông nghiệp, giáo dục - đào tạo, thông tin - truyền thông...

Về hợp tác trong các vấn đề khu vực và đa phương, hai nước thường xuyên phối hợp, ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn đa phương, nhất là trong khuôn khổ LHQ. Uganda ủng hộ Việt Nam vào Hội đồng Nhân quyền (2014-2016, 2023-2025); Ủy ban Luật pháp quốc tế (2017-2021); Hội đồng Kinh tế và Xã hội LHQ ECOSOC (2016-2018); Hội đồng Bảo an LHQ (2020-2021)…

Trên nền tảng tích cực và những tiềm năng rộng mở trong quan hệ hai nước, chuyến thăm cấp nguyên thủ đầu tiên giữa Việt Nam và Uganda trở thành điểm nhấn quan trọng trong quan hệ song phương, mở ra nhiều không gian hợp tác trên các lĩnh vực giữa hai quốc gia Á-Phi trong tương lai.

Huyền Trâm