Từ mua nhầm sách đến bảng vàng ở Warwick

Cuốn sách mua nhầm

Có lẽ sẽ không có một Trương Đông Hưng - chủ nhân HCV Olympic Sinh học quốc tế đầu tiên của Việt Nam bây giờ nếu không có một sự “nhầm lẫn” của nhiều năm trước, khi Hưng vừa học xong lớp 7 ở Trường THCS Nguyễn Tri Phương (Huế). Số là Hưng học rất tốt môn Toán học và Anh văn và có niềm đam mê tìm hiểu về loài khủng long. Trong một lần đi mua sách sinh học cho năm học lớp 8 sắp đến, “xúi quẩy” thế nào mà em mua nhầm và mang về nhà cuốn sách về di truyền môn sinh học lớp 9. Thay vì đi đổi hoặc cất cuốn sách vào tủ, thì Hưng lại dỡ sách ra và đọc, làm bài tập. Và rồi Hưng đã giải được không ít bài tập trong đó, dẫu lúc ấy chỉ với trình độ lớp 7.

Sự nhầm lẫn này đã khiến Hưng càng ngày càng yêu thích môn sinh học, thích làm toán di truyền và học chuyên cần hơn. “Thú thật là em không biết vì răng (vì sao) mình thích loài khủng long nữa. Còn chuyện cuốn sách mua nhầm, đúng là hồi ấy nhỡ mua rồi thì về nhà thấy nhiều bài tập lạ quá mà em chưa được học. Nhưng em tìm tòi phương pháp giải rồi dần dần cũng làm được. Từ đó em thích môn sinh học hơn, thích làm những bài tập về di truyền” - Hưng nói.

Vào THPT, Đông Hưng thi và đỗ vào lớp chuyên Sinh, Trường THPT Quốc Học (Huế). Với các thầy cô giáo môn sinh học của trường, Hưng thuộc dạng “bửu bối” của tổ, bởi em vốn dĩ học giỏi Toán, Anh văn nhưng cơ duyên đã đưa em đến với thầy cô ở tổ Sinh này. Khả năng ngoại ngữ và tư duy toán học đã làm nên một Trương Đông Hưng xuất sắc, có nhiều lợi hơn với bạn bè. Thầy Nguyễn Phước Bửu Tuấn, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Quốc Học kể rằng các thầy cô ở trường phát hiện nhiều tố chất đặc biệt ở Hưng không lâu sau khi em ấy trở thành học sinh của trường. Ngoài các giờ học chính khóa, thầy cô trong tổ sinh thay nhau huấn luyện, hỗ trợ Hưng để chinh phục các giải thưởng trong suốt 3 năm THPT.

Bữa cơm vàng ở Warwick

Trường Đại học Warwick được thành lập cách nay hơn 50 năm, nằm ở trung tâm nước Anh. Đây được xem là một trong 5 trường đại học hàng đầu của Vương quốc Anh. Những ngày cuối tháng 7 vừa qua nơi đây là đấu trường “khốc liệt” của 245 thí sính đến từ 68 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Cô Nguyễn Thị Diệu Hạnh - Tổ trưởng tổ Sinh học, Trường THPT chuyên Quốc Học - người đã dạy giỗ, huấn luyện Hưng trong 3 năm vừa qua và cũng là một trong nhưng thành viên của Việt Nam sang Anh quốc tham gia kỳ thi IBO 2017. Công việc của cô Hạnh cũng như nhiều thầy cô khác là tham gia dịch đề, sửa đề và xem bài làm của thí sinh. Ở kỳ thi IBO 2017, cùng với Hưng còn có ba thí sinh khác, nhưng Hưng là người làm bài tốt nhất.

“Lúc ấy khoảng 18 giờ ngày 29.7 ở Anh, Ban Tổ chức IBO chiếu slide các thí sinh đoạt giải. Đoàn Việt Nam có bốn thí sinh. Từng slide một về hạng Huy chương Đồng Việt Nam không có em nào. Và rồi niềm vui ập đến với cái tên của em Phương Thảo ở Hà Nội, Quang Huy ở Thanh Hóa trong các slide giải bạc. Tất cả chúng tôi lúc ấy trải một cảm xúc khó tả vô cùng… Khi slide cuối cùng của giải bạc không có tên Hưng chúng tôi biết chuyện gì đã xảy ra, bởi Hưng sẽ là người kế tiếp trong bảng slide giải vàng. Lúc ấy chỉ biết reo hò, thầy trò ôm lấy nhau trong ngập tràn hạnh phúc” - cô Hạnh kể.

Theo cô Hạnh thì Hưng đã chiến thắng ở một đấu trường bình đẳng, công tâm. Số là có một sự nhầm lẫn trong khâu chấm bài khiến Hưng suýt mất cơ hội. Cụ thể có hai phần thi, phần lý thuyết thì thi trắc nghiệm, thí sinh làm bài ngay trên máy tính. Riêng phần thực hành có ba phần nhỏ làm trên giấy. “Ngày 25.7 thi thực hành, ngày 27.7 thi lý thuyết. Ngày 28.7 BTC trả bài về cho các đoàn để rà soát thì bản thân tôi phát hiện bài làm về phần động vật của Hưng bị cộng thiếu 1 điểm; bài về hóa sinh thiếu 2 điểm, bài thực vật thiếu 2,5 điểm, tổng cộng Hưng thiếu 5,5 điểm. Tuy nhiên chúng tôi phản ánh, đề xuất thì được BTC chấp thuận bổ sung, sau đó là có kết quả tuyệt vời như thế”.

“Khi đi thi em không nghĩ mình đạt giải cao thế đâu. Cao lắm cũng chỉ giải bạc thôi…” - Hưng khiếm tốn. Hưng bảo có một kỷ niệm có lẽ suốt đời em không bao giờ quên là bữa cơm ban tổ chức kỳ thi IBO 2017 dành cho tất các đoàn. “Lúc ấy khoảng 18 giờ bên Anh, còn bên mình tầm khoảng 12 giờ đêm hay hơn gì đó. Các đoàn vừa dùng cơm tối vừa xem các slide kết quả. Thật sự là em cũng mong mình có giải, nhưng không có áp lực gì nhiều. Khi bạn Thảo và Quang có giải bạc em đã rất vui vì Việt Nam mình đã có giải. Nhưng em khá bất ngờ khi mình đã được giải cao nhất”.

Buổi sáng sau ngày viết tên mình vào lịch sử các kỳ thi Olympic của Việt Nam, Hưng tìm đến một nơi mà cậu hằng mong. Đó là bảo tàng lịch sử tự nhiên Luân Đôn. Ở đấy người ta trưng bày nhiều mẫu vật, tiêu bản về sự hình thành, phát triển của thế giới tự nhiên. Và tất nhiên, Hưng tự thưởng cho mình một bức ảnh chung với mẫu vật về một con khủng long - loài vật mà em rất yêu thích trước khi lên máy bay trở về nước.

“Tương lai à, em chưa nghĩ nhiều. Em sẽ học ngành sinh tại Trường đại học Khoa học tự nhiên TPHCM sau đó thì tìm kiếm cơ hội du học. Có vài người nói em theo học lượng tử, hay di truyền thì hiện tại là chưa chính xác” - Hưng bộc bạch

Thành tích vàng từ những đam mê

Sau cái đêm ở Warwick lịch sử ấy, Trường THP chuyên Quốc học Huế chính thức có thêm HCV thứ 3 danh giá trong các kỳ thi Olympic quốc tế. Cũng tại Anh quốc cách nay 38 năm, Lê Bá Khánh Trình - một học sinh của Trường Quốc học Huế - đã viết nên huyền thoại và được không ít học giả dành những mỹ từ tốt đẹp để ca ngợi khi cùng với tấm HCV Olympic Toán quốc tế mà ông dành được với số điểm tuyệt đối 40/40. Không chỉ thế, huyền thoại toán học của Việt Nam này còn nhận giải đặc biệt dành cho thí sinh “có lời giải đẹp”.

7 năm trước, đàn anh của Trương Đông Hưng là Đinh Anh Minh cũng viết tên mình vào bảng vàng chói lọi của ngôi trường này với tấm HCV Olympic quốc tế môn Vật lý tổ chức ở Croatia năm 2010. Và cùng với Trương Đông Hưng, tin vui đối với ngành giáo dục nói chung và Trường Quốc Học Huế nói riêng trong ngày đầu tháng 8 khi Nguyễn Hy Hoài Lâm, một học sinh khác của trường tham gia Đội tuyển quốc gia thi Omlympic quốc tế môn Tin học 2017 tại Iran cũng đoạt Huy chương Đồng, góp phần làm dày thêm bảng thành tích của nhà trường và đất Huế hiếu học. Tấm Huy chương Đồng của Lâm cũng là mốc son quan trọng của thầy trò Trường THPT Quốc học Huế qua nhiều thế hệ để “bộ sưu tập” đủ cả 5 huy chương 5 môn Olympic quốc tế hiện nay gồm Toán, Lý, Hóa, Sinh, Tin, điều mà hiện không phải trường nào cũng có được.

Điều gì làm nên những kỳ tích trên của học sinh Quốc Học qua nhiều thế hệ? Hiệu trưởng Nguyễn Phước Bửu Tuấn trả lời: “Nhiều yếu tố lắm, như khả năng các em, truyền thống của Trường Quốc Học, sự đầu tư chăm lo của gia đình các em… Nhưng tôi nghĩ điều quan trọng nhất mà các em có thành tích cao là chính ở bản thân các em, đặc biệt là các em đã được học với sự thỏa lòng đam mê của mình. Chính niềm đam mê đã đưa các em có những kết quả tốt, có thành tích cao và xuất sắc như thế”.

Bảng vàng thành tích của Trương Đông Hưng

- HCV cuộc thi học sinh giỏi khối các trường chuyên Đồng bằng Bắc bộ.

- Giải nhì môn sinh kỳ thi Học sinh giỏi quốc gia (lớp 11).

- HCV kèm giải đặc biệt môn sinh ở cuộc thi máy tính cầm tay khu vực miền Trung và Tây nguyên.

MAI ĐÌNH TOÀN - HOÀNG VĂN MINH